Ngài
sinh vào cung vua Tịnh Phạn, năm 563 trước Tây Lịch. Cuộc đời Ngài từ
lúc sinh cho tới lúc nhập diệt là một bức tranh hết sức đẹp đẽ và đầy ý
nghĩa. Ngài đã đi vào quá khứ, nhưng đức tính và trí tuệ của Ngài vẫn
còn mãi với con người và cuộc đời. Hôm nay nhân ngày Phật đản chúng ta
cần ôn lại bài học về cuộc đời Ngài để hiểu được ý nghĩa sự ra đời của
Đức Từ Phụ, nguyện noi gương Ngài luôn tinh tấn trên bước đường tự lợi
tự tha.
Thời
gian cứ trôi dần đi theo quy luật của tạo hóa, thế là một mùa Khánh Đản
nữa lại về trên dải đất hình chữ S thân thương. Đã trải qua 2636 năm kể
từ cái ngày ấy, cái ngày mà cả thế giới đều rung động để chào đón sự
xuất hiện của đấng Đại Giác Ngộ.
Tuy
Ngài đã nhập diệt nhưng chánh pháp vẫn được lưu truyền mãi mãi trong
thế gian như là một con đường dẫn đến cho chúng ta thoát khỏi sự khổ đau
để tìm về bờ giải thoát.
Đức
Phật ra đời, mang một thông điệp của sự giải thoát và an lạc trong cuộc
sống đã xuất hiện, những lời dạy của Ngài phải chăng là lời giải đáp
cho sự tìm kiếm và trao chìa khóa để con người mở tung cánh cửa cuộc đời
nhằm thực hiện ước mơ của mình, tạo dựng một thế giới an bình cho nội
tâm và ngoại cảnh.
Đức Phật đã từng tuyên bố: “Không có giai cấp trong nước mắt cùng mặn, trong dòng máu cùng đỏ”.
Lời tuyên bố ấy của Ngài thật là cao thượng, xuất phát từ một trái tim
nhân hậu cao cả luôn vì nhân loại chìm đắm trong khổ đau, như là một sự
khẳng định minh triết, một bản tâm ca của đời sống nhân loại. Vì con
người không nhận chân được lòng tự quyết của chính mình và đã phủ nhận
tính linh cao thượng của người khác; dẫu biết rằng, ai cũng có Phật tính
và ai cũng đều có thể trở nên cao thượng. Cao thượng hay thấp hèn, tất
cả đều do quyết định của chính mỗi người chúng ta.
Chính
vì lẽ ấy, sự ra đời của Đức Phật đáp ứng được ước mơ của con người
trong xã hội thời đại ấy và cho đến hôm nay, mãi mãi về sau, Ngài đã
mang đến cho loài người chúng ta một thông điệp về sự an bình trong cuộc
sống là trong ta và trong mỗi người đều có sức mạnh chuyển hóa. Chuyển
hóa từ chính trong sự nhận thức tầm thường của dục vọng, từ sự ham muốn
thúc đẩy của dục ái, và từ sự ham muốn dứt khoát xả bỏ tư duy giữa cái
ta và cái của ta, thì lúc ấy con người đã nắm lấy được thông điệp của
Ngài và đi đến bến bờ hạnh phúc.
Đức
Phật đã dạy cho chúng ta biết rằng, sự nhận thức và hành động có chủ
đích của chúng ta trong hiện tại cũng như trong quá khứ như thế nào thì
cánh cửa hạnh phúc hay đau khổ sẽ đón nhận chúng ta như thế đó. Chẳng
một ai khác có thể cho chúng ta và nhận lãnh cho chúng ta điều này, đừng
bao giờ hão huyền, vọng tưởng và lầm lẫn. Xác định vững chắc như thế,
thì chúng ta đã thấy được một thế giới mà trong đó tâm tưởng và hình hài
của chúng ta được xây dựng một cách hoàn hảo hơn.
Bản
“An bình ca” được thâu tóm như một lời minh triết của Đức Phật trao đến
loài người, đã làm bùng nổ, tan vỡ một hệ tư tưởng ràng buộc trong xã
hội đã ăn sâu vào trong tâm trí của con người, và đã đưa chính họ vào
ngõ cụt, không cửa thoát trong vòng tròn ưu phiền của đời sống và luân
hồi sinh tử. Sự giải thoát ra khỏi hệ lụy của một hệ tư tưởng thần thánh
thời ấy đã mang đến nhiều hạnh phúc cho nhân loại, bất kể đó là nam hay
nữ, sang hay hèn và bất kể người đó thuộc sắc tộc gì hoặc địa vị nào
trong xã hội.
Nếu
chúng ta hiểu biết về sự bình đẳng, và mang chúng sống trong thế giới
tương quan tương duyên này thì một điều chắc chắn mà chúng ta có được,
đó là không có sự đau khổ dằn vặt trong lòng mỗi người, mâu thuẫn giữa
con người và con người với nhau.
Nhận
thức được sự cao quý từ trong tâm mỗi con người, sự bình đẳng đã có của
mỗi người, quyền được sống ấm no, quyền được tái tạo gia đình và xã
hội, quyền được cất liên tiếng nói chính đáng tận đáy lòng mình thì
chúng ta sẽ có cơ hội thấy được sự tham sống và mưu cầu hạnh phúc của kẻ
khác, chiến tranh sẽ chấm dứt, khát vọng làm não hại con người sẽ được
loại trừ, và tình yêu thương đồng loại sẽ được tăng trưởng sẽ làm hun
đúc thêm lòng từ bi sẵn có trong lòng mỗi người. Tình yêu thương đồng
loại luôn là một thuộc tính luôn có sẵn trong trái tim của con người, nó
đồng hành với sự căm thù, và vô số thuộc tính khác, tuy nhiên con người
không dám mạnh dạn loại bỏ những thuộc tính tiêu cực và phát triển sự
yêu thương đó.
Ngược
lại, con người thường gây tai họa cho đồng loại, muốn cường bá và muốn
hơn người để khẳng định cái tôi, một cái tôi ảo ảnh mà cứ lầm tưởng đó
là sự thật, và đó là trên hết.
Nhưng
thật sự, cái tôi của con người vin vào ấy chính là tập hợp của sự vọng
tưởng điên đảo tạo thành, của kết tinh sự tham lam, sân hận, tập khí của
ngu si, kiêu hãnh dựng nên để rồi chúng ta lầm lẫn cứ mà bám víu vào
chúng làm đời sống thật của mình để cuối cùng làm đau khổ cho nhau, cho
đồng loại cộng tồn ở trong xã hội này.
Vì
không nhận thấy được lòng yêu thương vô bờ bến có sẵn bên trong tâm của
mỗi chúng ta, do đó chúng ta cứ sử dụng mặt tiêu cực của tâm để gây
chiến và phá hủy, trong đó có môi trường tự nhiên, sự sinh tồn phát
triển, sự an sinh xã hội, sự nghèo đói lan tràn, đầy rẫy những bệnh tật
vô phương cứu chữa là hệ quả kéo theo bắt nguồn từ việc sử dụng mặt trái
tiêu cực của mỗi con người. Hệ quả của những việc đó đã đưa thế giới
chúng ta đang sống đến ngõ cụt của sự bất an.
Cho
đến khi nào con người biết vận dụng triệt để sự bình đẳng và lòng yêu
thương trong cái nhìn sâu sắc, có tư duy trong hành động dưới sự giám
sát của tâm thức an tĩnh trong sự tương quan của đồng loại không thể
tách rời hay loại trừ, thì lúc ấy ước mơ của con người được sống trong
một thế giới thịnh vượng, hòa bình mới khả dĩ được kiến tạo. Còn ngược
lại, chúng ta chỉ tạo thêm nhiều đau khổ với nhau và sự rêu rao hòa bình
chỉ nằm trong sách vở, tâm tưởng và nằm trên bàn tròn của những kẻ tham
vọng mà không bao giờ được thực hiện.
Kỷ
niệm ngày đản sinh của Đức Phật, chúng ta hãy cùng nhau đọc lại Thông
điệp An bình của Đức Phật, và bằng hành động, chúng ta hãy đưa thông
điệp này vào trong mỗi con người, gia đình, quốc gia, và hãy làm cho
thông điệp ấy được sáng tỏ như là cương lĩnh sống và hành động của tất
cả mọi người. Như thế, chúng ta sẽ thấy rằng trí tuệ siêu việt của Đức
Phật xuyên suốt thời gian và đã đi cùng ước mơ muôn thuở của loài người.
Nơi
đây, thế giới sẽ cất tiếng hoan ca lời hạnh phúc, yêu thương mà Đức
Phật, một bậc đại giác ngộ đã khai mở cho chúng ta thấy được cách đây
hơn 25 thế kỷ. Dù thời gian vẫn mãi trôi êm đền lặng lẽ suốt chiều dài
lịch sử cho đến ngày nay, lời dạy ấy của Ngài càng vang vọng trầm hùng
hơn bao giờ hết, vì con người vẫn còn khao khát ước mơ và luôn mong mỏi
cho tất cả mọi người thực hiện chúng.
Đây
mới chính là niềm vui lớn, một niềm vui hạnh phúc cao cả, chân thật.
Vui thay Đức Phật đản sinh. Vui thay ánh sáng chính pháp của Ngài đến
với nhân loại. Vui thay có những người luôn âm thầm thực hiện những lời
dạy khai mở tiềm năng tuệ giác đó. Vui thay chúng ta biết nghĩ và biết
sống trong tình thương không biên giới, vô giai cấp. Một niềm vui xuất
phát từ trong tâm thế bình đẳng.
NAM MÔ LÂM TỲ NI VIÊN, VÔ ƯU THỌ HẠ, THỊ HIỆN ĐẢN SINH BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT ĐĐ. Thích Giác Thiện (UV Ban Nghi Lễ Thành Hội Phật Giáo TPHCM – Trụ trì chùa Từ Quang)