BÁCH TRƯỢNG
TÒNG LÂM THANH QUY
Việt dịch: Sa
môn Thích Bảo Lạc
Chùa Pháp Bảo
Sydney và Chùa Viên Giác Đức Quốc xuất bản PL. 2552 DL 2008
Quyển Đầu
BÁCH TRƯỢNG TÒNG LÂM
THANH QUY
CHỨNG NGHĨA
1.2 Lời Tựa Đầu Tiên
Lời Tựa Đầu
Tiên Cuốn Bách Trượng
Thanh Quy Hàn
Lâm Học Sĩ Dương Ức Khai Quốc Hầu Thuật
Bách Trượng Đại
Trí thiền sư ứng dụng thiền từ Thiếu Thất (Đạt Ma) đến Tào Khê (Lục Tổ) tới lúc
đó phần nhiều Ngài ở chùa luật tông. Tuy sinh hoạt nơi biệt viện nhưng đối với
những việc thuyết pháp, trụ trì… chưa đúng Qui Tắc nên Ngài thường ôm hoài bão
muốn chấn chỉnh; bèn cho rằng đạo của Phật Tổ là muốn giữ nguyên không bị biến
thái, đâu có phải cùng hành như phái A Cấp Ma Giáo ư? Hoặc nói các Kinh Du Già,
Anh Lạc là giới luật Đại thừa cớ sao y cứ vào đó chứ?
Ngài nói: Tông
của ta không hạn cuộc Đại - Tiểu thừa; không khác Tiểu hay Đại thừa mà đem
chiết trung chỗ sâu rộng lập ra qui tắc, miển sao cho thích hợp. Như thế ngài
có sáng kiến lập thiền riêng là ở phàm mà vẫn đầy đủ đạo nhãn, có đức đáng tôn
gọi là trưởng lão. Bên Ấn Độ vị trưởng lão đạo cao hạ lạp thâm niên được gọi là
A Xà Lê, là vị thầy Giáo Thọ chính ngạch. Vị thầy ở nơi phương trượng như căn
nhà nhỏ của Duy Ma Cật, không phải chỉ riêng phòng ngủ mà nơi đó còn là điện
thờ nữa. Ở trước là Thọ Pháp đường tiêu biểu Phật Tổ quen thuộc mà đương thời
tỏ lòng tôn kính. Nơi qui tụ đồ chúng không cần nhiều hay ít, cao hay thấp mà
hể người đã vào tăng viện rồi đều căn cứ tuổi hạ mà sắp xếp, đặt giường theo
dãy dài có hộc tủ, giá móc đồ đạc. Khi ngủ hẳn cần mền gối, nằm phải nghiêng
bên phải theo thế kiết tường. Do vì hành giả ngồi thiền lâu chỉ cần chỗ đặt
lưng xuống nghỉ phải đủ phép oai nghi. Trừ nhập thất, làm việc chung, học tập
không phân trên dưới, không theo tiêu chuẩn, nhưng hể người đã nhập chúng (tăng
viện) rồi thì sáng phải tham thiền, công phu, làm việc, tối tùng chúng tụng
kinh, học tập, hội họp…
Bậc trưởng lão
thăng tòa thuyết pháp, chủ sự làm việc chúng, lớp lang thứ tự, chủ khách thăm
hỏi nhau. Xiển dương tông yếu là biểu hiện y pháp thực hành.
Ngày hai buổi
cháo cơm tùy nghi thích hợp, cần kiệm miển sao cho dòng pháp mạch lưu thông.
Công tác tập thể dưới trên đều góp sức, cắt đặt 10 việc xá (phòng) mỗi việc cử
một người lãnh đạo trông coi chúng làm việc, làm cho mọi việc đều chu toàn. Nếu
có ai giả dạng trá hình trà trộn trong chúng thanh tịnh, gây động chúng; liền
phải cho Duy Na kiểm tra đưa ra giữa chúng xử phạt hay tẩn xuất ra khỏi viện,
cốt giữ cho chúng được thanh tịnh. Nếu như có người phạm lỗi phải họp chúng bàn
thảo hình phạt phải thích đáng rồi cho ra khỏi chùa như hình thức tẩn xuất, làm
cho đương sự hổ trẽn. Hình phạt này có 4 điểm lợi:
1- Giữ cho
trong chúng thanh tịnh làm cho người tin kính,
2- Không làm mất
thể cách vị tăng để tuân lời Phật dạy,
3- Không làm quấy
nhiễu cửa chùa, dè dặt đến cửa quan,
4- Không tiết lộ
ra ngoài để giữ gìn tông phong.
Chúng cùng ở
chung, thánh phàm cho rõ ràng. Ngay như khi Phật còn tại thế mà bọn lục quần Tỳ
kheo còn quấy phá; huống chi ngày nay thuộc đời mạt pháp, đâu thể hoàn toàn
không lỗi lầm được! Khi thấy một vị tăng phạm lỗi liền đem ra khiển trách (chỉ
lỗi), còn hơn là chẳng biết để chúng coi thường làm hại giáo pháp, gây tổn
thương cho đạo không nhỏ vậy.
Ngày nay thiền
môn như ít đề phòng chỗ phương hại nên theo Thanh Quy tòng lâm của Bách Trượng
có phân định từng mục, từng phần các việc hẳn hoi. Vã lại, luật pháp để phòng
gian, không phải là để cho bậc hiền sĩ, thà có tư cách không phạm lỗi hơn là
phạm mà không giáo hóa. Đại Trí thiền sư lập Thanh Quy- duy trì Phật pháp- thật
lợi ích biết bao nhiêu! Đây là qui tắc duy nhất trong thiền môn được xem là xưa
nhất. Đại cương của thanh qui định nơi Thanh Quy thứ mục rất thứ tự rõ ràng,
lượng được chỗ yếu chỉ san định lại làm đèn sáng cho lớp đàn em.
Nhân đây mà viết lời tựa này.