CHƯƠNG MỘT
NHỮNG LỢI LẠC CỦA TÂM BỒ-ĐỀ
Kính lễ chư Phật
Bồ-tát,
1- Chư Phật và
Bồ-tát, các đấng đã được Pháp thân, cùng những bậc hiền nhân đáng kính,
con xin đê đầu đảnh lễ. Nay con y cứ những lời Phật dạy trong Kinh để
lược thuật phương pháp đi vào Luật nghi của hàng con Phật.
2- Luận này vốn
không phải là sáng kiến mới mẻ, về thi ca vần điệu tôi cũng không rành.
Bởi thế tôi không dám nói mình có ý định làm lợi lạc cho ai, chỉ cốt vì
sự tu tập của bản thân mà tạo Luận.
3- Nhờ nương theo
những kệ tụng để tu hành các thiện pháp mà tôi sẽ tăng trưởng tín tâm.
Những ai cùng tin tưởng như tôi sau khi xem Luận này cũng sẽ được lợi
ích.
4- Có được thân
người toàn vẹn (không bị các dị tật bẩm sinh như thiếu trí, đui,
điếc…) và nhàn hạ (đủ ăn, không phải làm lụng quá vất vả để kiếm
sống) là điều hết sức khó khăn. Nay ta đã có được cơ hội làm cho đời
mình thực sự có lợi ích (nghĩa là làm cho đời mình có ý nghĩa bằng
cách tu tâm, một việc mà loài thú không làm được) mà không lợi dụng
cuộc đời này để mang lại tự lợi, lợi tha, thì về sau làm sao còn có được
thân người toàn vẹn ?
5- Như trong đêm
tối đầy mây đen kịt, bỗng có một làn chớp xẹt qua, cũng thế, nhờ năng
lực uy đức của Phật, mà người đời bỗng tạm nảy sinh ý định tu phước.
6- Vì năng lực
thiện hành nơi người ta thường nhỏ nhoi yếu ớt nên khó địch nổi năng lực
tội ác vô cùng lớn lao. Nếu bỏ tâm Bồ-đề viên mãn này, thì đâu còn pháp
lành nào khác để thắng lướt tội lỗi ?
7- Trải qua nhiều
đời tư duy sâu sắc, chư Phật thấy tâm Bồ-đề có lợi ích lớn lao. Vô lượng
chúng sanh nhờ tâm ấy mà dễ dàng được sự vui thù thắng.
8- Muốn trừ diệt vô
lượng khổ đau trong ba cõi (cõi Dục, cõi Sắc và cõi Vô sắc), và
trừ những nỗi bất an cho hữu tình, muốn hưởng được trăm thứ khoái lạc
thì đừng bao giờ xả bỏ tâm Bồ-đề (lòng mong cầu giác ngộ để lợi lạc
cho mình và người).
9- Những hữu tình
đang bị trói buộc trong ngục sinh tử mà khởi tâm Bồ-đề chốc lát cũng
được gọi là con của chư Phật, đáng được trời người kính lễ.
10- Như hóa chất
luyện vàng, cái thân phàm tục ô uế sẽ được tâm Bồ-đề chuyển hóa thành
thân Phật, bảo châu vô giá. Bởi thế, hãy giữ vững tâm Bồ-đề.
11- Bằng con mắt
tuệ, đấng Đạo sư của chúng sanh thấy rõ tâm Bồ-đề hết sức quý báu. Bởi
vậy, ai muốn ra khỏi ba cõi hãy khéo giữ vững tâm Bồ-đề.
12- Những điều lành
khác chỉ như cây chuối, sinh quả xong thì chết khô. Nhưng tâm Bồ-đề ví
như đại thụ luôn sinh quả, đã không khô héo mà còn thêm tươi tốt.
13- Kẻ phạm tội
nặng nhờ nương một người thế lực nên khỏi lo sợ. Người sợ quả báo tội
lỗi, muốn mau giải thoát, tại sao không tìm chỗ tựa nương ?
14- Như đóm lửa nhỏ
vào thời hoại kiếp, tâm Bồ-đề trong giây lát có thể tiêu hủy các tội
nặng. Trong kinh Hoa Nghiêm, Bồ-tát Di Lặc bậc trí đã dạy đồng tử Thiện
Tài rằng tâm Bồ-đề có lợi ích vô biên.
15- Nói tóm, Bồ-đề
tâm bao gồm hai loại, là tâm nguyện Bồ-đề (trong tâm cầu mong được
giác ngộ để lợi lạc hữu tình) và tâm hạnh Bồ-đề (hướng về hành
động thực sự để làm lợi ích hữu tình)
16- Như mọi người
đều biết sự khác nhau giữa muốn đi và đang đi, bậc trí nên biết sự khác
nhau này giữa hai loại tâm Bồ-đề.
17- Mặc dù tâm
nguyện Bồ-đề cũng đủ sinh quả báo vĩ đại, nhưng không thấm gì so với tâm
hạnh Bồ-đề, vì tâm này liên tục phát sinh phước đức.
18- Bất cứ lúc nào
một người khởi sự lập chí nguyện không lùi bước, thọ trì (nhận và gìn
giữ) tâm hạnh Bồ-đề, vì muốn cứu độ cho hết vô số hữu tình.
19- Thì lúc ấy trở
đi, người ấy dù lúc ngủ hoặc xả hơi, phước đức vẫn liên tục phát triển
rộng lớn như hư không.
20- Vì muốn cho
những người tin cỗ xe Nhỏ hướng về Đại thừa, trong kinh Diệu Lý
Thưa Hỏi đức Như Lai đã dạy : Tâm Bồ-đề có lợi ích vô biên, điều
này rất hợp lý.
21- Nếu có người lo
nghĩ cách chữa một bệnh nhức đầu cho hữu tình mà thôi, cái tâm mong muốn
lợi lạc ấy đủ khiến cho người kia được vô lượng phước đức.
22- Huống gì mong
trừ khử vô lượng bất an cho hữu tình, muốn hữu tình được vô số điều
lành.
23- Dù cha hay mẹ,
hay bất cứ ai, đã có được tâm Bồ-đề ấy chưa ? Chư thiên cõi Dục, các vị
tu tiên, các Phạm thiên (cõi mà một người được hóa sinh vào nhờ tu
bốn vô lượng là Từ, Bi, Hỷ, Xả) có được tâm ấy không ?
24- Những người kia
vì lợi ích riêng còn chưa mơ tưởng đến tâm Bồ-đề, huống vì kẻ khác mà
phát tâm làm lợi ích ?
25- Người ta vì tự
lợi còn chưa thể phát tâm, bởi thế phát được cái tâm lợi tha quý báu này
quả là điều hết sức hiếm có.
26- Tâm Bồ-đề quý
báu là cái nhân của sự an vui cho chúng sanh, là cam lồ vi diệu để trừ
thống khổ. Phước đức hàm chứa trong tâm ấy làm sao đo lường ?
27- Suy nghĩ làm
lợi ích chúng sanh có phước hơn cúng dường chư Phật, huống gì nỗ lực làm
lợi lạc tất cả hữu tình.
28- Ai cũng muốn
hết khổ, mà sao thống khổ cứ tăng ? Mặc dù đi tìm an vui, kẻ ngu tự làm
hỏng niềm vui của mình không khác gì bị kẻ thù phá hoại.
29- Đối với chúng
sanh thiếu niềm vui, chịu nhiều đau khổ, tâm hạnh Bồ-đề có thể đem lại
an vui, trừ tất cả khổ.
30- Chẳng những
thế, tâm Bồ-đề còn có thể diệt trừ sự ngu si của chúng sanh. Còn bạn
lành nào sánh bằng, còn phước nào lớn bằng ?
31- Nếu có người
biết đền đáp cái ân bố thí, người ấy còn đáng được ca ngợi, huống gì
Bồ-tát vui vẻ giúp đỡ người khác, dù người ấy chưa nhờ, thì lại càng
đáng ca tụng biết chừng nào.
32- Dù có kẻ tình
cờ chuẩn bị một ít thực phẩm mang cho một số chúng sanh đang đói, khiến
họ no được nửa ngày, người ta còn kính trọng, xem như một thiện sĩ.
33- Huống chi
Bồ-tát thường xuyên ban cho vô số chúng sanh niềm vui Chánh giác tối
thượng, và thỏa mãn tất cả nguyện vọng của hữu tình.
34- Phật dạy : kẻ
nào sinh tâm xấu đối với những Bồ-tát cứu độ khắp mọi người như thế, kẻ
ấy sẽ sa địa ngục nhiều kiếp số, như số lượng tâm xấu họ đã nghĩ.
35- Ngược lại, ai
phát khởi niềm tin thanh tịnh đối với Bồ-tát thì sẽ được quả báo phước
đức vượt xa cái nhân đã gieo. Bồ-tát dù có gặp gian nan lớn vẫn không
làm ác, mà còn tăng trưởng thiện hành.
36- Có ai phát sinh
tâm Bồ-đề quý báu ấy không, tôi xin kính lễ dưới chân người ấy. Có ai
đem lại an vui ngay cả cho kẻ làm hại mình, tôi xin quay về kính lạy
người ấy, suối nguồn của an vui.