Tài sản ba ngàn ức
Xưa có một vị quốc vương du hành để xem xét cuộc sống của nhân dân. Ông
vào thành, nhìn khắp những cung điện lầu các tráng lệ, nguy nga và các
khu trung tâm, chợ búa sầm uất, náo nhiệt. Quốc vương thầm nghĩ: “Đất
nước của ta thật giàu có, cuộc sống của bá tính nhân dân rất tốt đẹp,
vật chất đầy đủ.”
Thế là ông muốn hiểu rõ: Trong nước có bao nhiêu người giàu? Những người
giàu có đó có bao nhiêu tài sản?
Một hôm, quốc vương đến nhà vị trưởng giả được cả nước tôn xưng là giàu
có nhất và hỏi ông ta:
– Xin hỏi trưởng giả, tất cả tài sản mà ông có đáng giá bao nhiêu?
Trưởng giả đáp:
– Muôn tâu bệ hạ! Tổng cộng tài sản trong ngoài của tôi có tất cả đáng
giá là 4.000 ức.
Nhà vua ngạc nhiên nói:
– Lý nào là như vậy? Trẫm đây cai quản cả đất nước, tài sản cũng chỉ
đáng giá được 4.000 ức, tại sao chỉ riêng ông cũng có được đến số 4.000
ức? Ông nói tài sản trong ngoài là ý nghĩa gì?
Trưởng giả ôn tồn giải thích:
– Muôn tâu bệ hạ! Tài sản bên ngoài của thần có 1.000 ức. Thần có được
số tài sản đó, trước tiên phải cảm ơn bệ hạ, bởi vì sống trên đất nước
thanh bình của bệ hạ, thần mới có thể tự do buôn bán; kế đến thần phải
cảm ơn nhân dân, bởi họ cung cấp tài sản hữu hình cho thần, giúp thần
chế tạo các loại vật phẩm; thần cũng cần phải cảm ơn những người làm
công, những quyến thuộc của mình, vì họ luôn ra sức làm việc, giúp đỡ,
khuyến khích động viên thần. Cho nên, tài sản hữu hình của thần là có
được từ việc buôn bán, nhờ sự giúp sức của nhân dân, của đất nước, hợp
lại được khoảng 1.000 ức.
Nhà vua nôn nóng hỏi:
– Thế còn 3.000 ức kia?
Trưởng giả vẫn chậm rãi đáp:
– Muôn tâu thánh thượng! Ba ngàn ức kia thuộc về những tài sản vô hình.
Vì “trong tâm của thần có Phật”, sự trang nghiêm, từ bi, trí tuệ của Đức
Phật làm giàu có tâm hồn của thần, điều này đáng giá 1.000 ức; ngoài ra,
“trong miệng của thần có Pháp”, luôn nói ra những lời hay đẹp, lời có
ích lợi, lời thương yêu mọi người, cho nên lại có giá trị 1.000 ức; còn
nữa, ngày nào “thần cũng làm việc tốt, việc thiện”, điều này cũng đáng
giá 1.000 ức. Cho nên, tổng cộng tài sản vô hình bên trong thần có đáng
giá 3.000 ức, cộng thêm 1.000 ức tài vật bên ngoài, cho nên nói rằng tài
sản trong ngoài của thần có tất cả là 4.000 ức.
Quốc vương nghe xong không ngớt lời khen ngợi:
– Hay lắm, hay lắm! Trong lòng có Phật, trong miệng có Pháp, thân luôn
làm việc lành, 3.000 ức này là tài sản vô hình phong phú mà tất cả chúng
ta đều có, dùng mãi không hết!