Chẳng
bao lâu sau khi thành đạo, Ðức Phật đã có
một số lượng lớn đệ tử đi
theo Ngài từ nơi này đến nơi khác. Một hôm,
có một đệ tử đến chỗ Ðức
Phật và thưa: “Bạch Ðức Thế Tôn, Ngài
thật sự là một bậc thầy vĩ đại
nhất từ trước đến giờ”.
Ðức
Phật không thích được tôn vinh bằng những
lời khen ngợi ấy. Ngài hỏi: “Ông đã gặp
tất cả những vị thầy vĩ đại
nhất xuất hiện nơi thế gian này chưa?”.
–
Bạch Ðức Thế Tôn, chưa.
–
Và ông có biết tất cả những vị thầy
đang sống và sẽ sinh ra trong tương lai không?
–
Bạch Ðức Thế Tôn, không.
–
Thật là dại khờ khi nói rằng ta là vị
thầy vĩ đại nhất trong tất cả các
vị thầy, trong khi ông không biết điều đó
chính xác hay không.
Người
đệ tử trả lời: “Nhưng con chỉ
muốn ca ngợi Ngài, bởi vì những lời Ngài
chỉ dạy rất đúng và đem lại lợi ích
an lạc cho mọi người”.
–
Nếu ông nhận thấy những lời dạy của
ta có ích, điều tốt nhất là ông nên thực hành
chúng. Ðừng nên phí sức khen ngợi ta. Lý do duy
nhất mà ta xuất hiện nơi cuộc đời này
là hướng dẫn mọi người con đường
thoát khổ. Nếu ông muốn ta hài lòng thì hãy thực hành
theo những lời dạy của ta tốt hơn là ca
ngợi ta.
Vào
một lần khác, Ðức Phật hỏi một người
đệ tử: “Nếu ông mua một số vàng quý giá,
có khi nào ông trả tiền liền mà không chịu
thử trước không?”.
–
“Thưa Ðức Thế Tôn, dĩ nhiên là không. Có thể
nó là đồ giả và lúc đó con sẽ mất tiêu
số tiền đã mua nó”.
Ðức
Phật nói: “Rất đúng. Việc đó cũng
giống như phương pháp mà ta đã chỉ dạy.
Ông sẽ không bao giờ chấp nhận những gì mà ta
nói về chân lý một cách đơn giản, bởi vì
nó là lời dạy của ta. Tốt hơn hết, ông nên
thử thực hành những lời dạy bằng chính
bản thân mình xem chúng là đúng hay sai. Nếu ông
thấy là đúng và có ích thì nên thực hành theo. Không nên
chỉ vì kính trọng mà tin theo lời dạy của ta.
Cũng
thế, đừng nên phê phán những lời dạy
của người khác và nói họ là người không
tốt. Có rất nhiều vị thầy cao cả khác
ở trên thế gian này và họ có phương pháp riêng
của họ để chỉ dạy mọi người.
Ðừng nên xúc phạm đến phẩm giá của
họ. Ðây không phải là nhiệm vụ của ông.
Nhiệm vụ của ông là tìm cho ra hạnh phúc và giúp
cho người khác có được hạnh phúc như mình”.
Rồi
Ðức Phật chỉ dạy thêm cho các đệ tử
hãy cố gắng làm trong sạch ý nghĩ của mình, có
lòng từ đối với kẻ khác và kính trọng
mọi người.