Hiện nay, phóng sinh đã trở thành một nhu cầu lớn trong hoạt động tín
ngưỡng, tâm linh, gắn liền với Phật giáo. Phật tử không chỉ phóng sinh
mỗi lần vài con chim, vài lồng chim trước cửa chùa như trước đây nữa
. Mà số lượng chim đặt phóng sinh đã có thể từ vài trăm đến vài ngàn con. Đã có những đợt phóng sanh bằng tàu lớn chở hàng ngàn con cá thả ra sông, ra biển.
Nhưng việc phóng sinh phát triển lại kèm theo đó nhiều vấn đề bất cập nảy sinh (xem Nguyệt san Giác Ngộ, số 196, tháng 7/2012). Có thể kể đến một số vấn đề như việc đặt phóng sinh chim với số lượng lớn kích thích người bắt chim chạy theo số lượng, phóng sinh động vật sinh dưỡng trong môi trường nhân tạo ra môi trường tự nhiên khiến chúng không thể sống được, phóng sinh những động vật gây hại cho môi trường toàn diện hoặc gây hại một phần cho các loài khác, phóng sinh không đúng cách khiến nhiều động vật bị chết trước khi được thả ra…
Do đó, để phóng sinh có kết quả, được nhiều công đức, phước báu, việc phóng sinh cần nên được chỉ dẫn một cách tường tận, chi tiết, đúng kỹ thuật, cụ thể các bước, phù hợp về địa điểm.
Bài viết này ghi nhận nhu cầu cầu trên và đề xuất việc biên soạn để phát hành rộng rãi một quyển “cẩm nang chỉ dẫn phóng sinh”.
Trên đây đã trình bày nhu cầu cần có quyển cẩm nang chỉ dẫn phóng sinh. Tiếp theo là những nội dung đề xuất cụ thể:
- Cá nhân Phật tử, chùa, tu viện, tự viện, đơn vị ban ngành của giáo hội đều có thể phát tâm đứng ra tổ chức biên soạn cẩm nang hướng dẫn phóng sinh. Cá nhân tôi phát tâm làm việc chấp bút nếu đã có đầy đủ tư liệu chi tiết.
- Cần khuyến khích việc biên soạn sách cẩm nang hướng dẫn phóng sinh vì việc làm này có công đức rất lớn. Phóng sinh đúng cách, không làm tổn hại đến môi trường, đến vật được phóng sinh, thì công đức mới trọn vẹn. Trái lại, phóng sinh không đúng cách, không đạt kết quả, gây tác hại ngoài ý muốn đương nhiên chẳng sẽ những không có công đức gì mà trái lại còn phải tội, vì phóng sanh hóa ra sát sinh.
- Cẩm nang hướng dẫn phóng sinh trước hết phải nêu được những điều tuyệt đối cần tránh khi phóng sinh, xác định rõ những vạch đỏ triệt để ngăn cấm.
- Cẩm nang hướng dẫn phóng sinh phải nêu bật mục tiêu, yêu cầu, ý nghĩa, tác động và hệ quả của việc phóng sinh. Nếu có thể thì dẫn lại một số câu kinh, đoạn kinh liên hệ đến việc phóng sinh.
- Cẩm nang hướng dẫn phóng sinh chỉ dẫn một số phương án phóng sinh có hiệu quả để Tăng Ni Phật tử căn cứ theo đó để thực hiện việc phóng sinh. Có thể tiến đến mức trình bày như những lựa chọn và những bước tiến hành bắt buộc phải tuân thủ, như trong việc chỉ đạo một hay nhiều phác đồ điều trị phải tuân thủ. Cụ thể: Chọn loài vật gì để phóng sinh, ứng với số lượng bao nhiêu con/lần phóng sinh là thích hợp; cỡ, độ tuổi của sinh vật phóng sinh, nguồn cung cấp sinh vật phóng sinh đáng tin cậy, các phương thức giữ gìn, bảo quản, vận chuyển sinh vật được phóng, phương thức phóng sinh, kỹ thuật cụ thể trong việc tiến hành phóng sinh ứng với các loài cụ thể, địa điểm phóng sinh, thời gian phóng sinh thích hợp, tránh các việc bất lợi như bị sinh vật khác ăn thịt, bị bắt lại…
- Sách cẩm nang chỉ dẫn phóng sanh cần hướng dẫn chi tiết các nghi lễ Phật giáo được tiến hành trong lúc phóng sinh để Tăng Ni Phật tử căn cứ theo đó tiến hành, kể cả việc thiết trí bàn thờ Phật tại nơi phóng sinh.
- Việc bảo quản môi trường sau khi phóng sinh cũng cần đề cập đến nếu xét thấy cần thiết.
- Để biên soạn cẩm nang chỉ dẫn phóng sanh, cần tham vấn đầy đủ ý kiến của các kỹ sư nông nghiệp, các nhà sinh học, để bảo đảm cho việc phóng sinh góp phần vào việc bảo vệ môi trường, giữ gìn sự cân đối môi trường, làm phong phú hơn cá thể sinh vật và đa dạng sinh học.
- Sách cẩm nang chỉ dẫn phóng sanh nên được in khổ cầm tay, số lượng lớn, phát hành rộng rãi, tốt hơn nữa là ấn tống như một dạng vận động, sách tấn phóng sinh.
- Sách cẩm nang chỉ dẫn phóng sinh có thể được tóm tắt lại trình bày dưới dạng tờ gấp, tờ rơi, phát rộng rãi, để vận động, sách tấn việc phóng sinh ở quy mô lớn hơn.
MT