Tượng Hộ pháp Trừng Ác thờ tại chùa Bái Đính (Ninh Bình)
Hiện thân của Hộ Pháp
Thượng
tọa Thích Thiện Đạo, Ủy viên Ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo Đồng Nai,
trụ trì chùa Phi Lai (Biên Hòa) cho hay hình tượng Hộ Pháp có tên gọi đủ
là Hộ Pháp Vi Đà Tôn Thiên Bồ Tát. Đây là những Thiện Thần phát nguyện
(tự nguyện - PV) hộ trì (ủng hộ và duy trì - PV) Phật pháp.
Những
nơi như đạo tràng, chùa chiền, tháp Phật, kinh điển, người thọ trì
Kinh… các Ngài thường hiện với các hình tướng: Thiện Thần, Chư Thiên,
Thần Kim Cang, Tứ Thiên Vương, Thủ Hộ Già Lam… để ủng hộ, không cho ma
quỷ, những ngoại đạo không tốt và người xấu, có ác tâm xâm hại.
Theo
tài liệu của Ngài Thái Hư Đại sư, Hộ Pháp Vi Đà là vị thần Kim Cang,
nơi tay cầm gậy Kim Cang, dùng oai lực để giúp đỡ Phật pháp.
Còn
căn cứ vào bộ “Nam Sơn Cảm Thông Lục” (Đạo Tuyên), ở cõi trời Tứ Thiên
Vương có vị Thiên đại tướng quân, tên là Vi Côn, thường qua lại ba châu:
Đông Thắng Thần châu, Nam Thiệm Bộ châu và Tây Ngưu Hóa châu để ủng hộ
Phật pháp.
Vốn
không có tượng của vị thần ấy nhưng người đời muốn tưởng niệm, nên đã
tạo ra tượng của ngài Vi Đà Thiên để thay thế. Riêng theo hệ phái Mật
giáo thì căn cứ bộ Kinh “Kim Quang Minh” nên thờ tượng của một vị Đại
tướng tên là Tán Chỉ làm hộ pháp.
Hình
tướng các ngài thường được tạo dựng to lớn, oai vệ như Thiên Tướng, mà
dân gian vẫn nói "to như ông Hộ Pháp", mình mặc áo giáp trụ, đầu đội mũ
Thiên Tướng, tay cầm Chày Kim Cang, Bảo kiếm, Bảo xử…
Việc thờ tượng Hộ Pháp nhằm nhắc nhở mọi người phải lánh ác làm thiện (ảnh internet)
Ở
các chùa miền Bắc các tượng Hộ Pháp thường được tạo đứng hoặc ngồi trên
lưng sấu, một loại sư tử huyền thoại. Trong khi đó các chùa ở miền Nam,
quý Ngài thường là tượng đứng cưỡi rồng, cưỡi mây.
“Riêng
với Kim Cương thừa (Mật tộng - PV), Hộ Pháp là hóa thân của đức Bồ-tát
Quán Thế Âm trong hình tướng của vị đại lực sỹ. Bồ-tát Quán Thế Âm là
biểu tượng của sự ban vui, cứu khổ, cứu nạn. Vì thế, chúng ta thấy người
dân hay đến chùa cầu xin sự che chở, bảo vệ của quý ngài Hộ Pháp là
vậy" - Thượng tọa Thiện Đạo giải thích.
Thờ để nhắc nhở đạo đức con người
Trong các chùa tu theo phái Phật giáo Nam Tông và Khất sỹ Việt Nam thường không thờ tượng Hộ Pháp.
Tuy
nhiên, các chùa tu theo Phật giáo Phát triển (Bắc tông - PV), hình
tượng hai vị thần: Thiện thần (khuyến thiện), ủng hộ chốn già lam, người
thọ trì kinh; và Ác thần (trừng ác), bắt phạt, trừng trị những người có
ác tâm phá hoại Phật pháp, phá hoại người tu hành thường được đặt thờ.
Nói
về việc thờ tượng thiện và ác của Hộ Pháp, Thượng tọa Thiện Đạo chia
sẻ: "Các chùa hiện nay thường thờ hai tượng Hộ Pháp mặc dù kinh điển
Phật giáo chỉ nói đến một vị Hộ Pháp Vi Đà. Việc thờ tượng ông Khuyến
Thiện và ông Trừng Ác nhằm thể hiện sự tồn tại biện chứng của hai mặt
đối nghịch Thiện và Ác trong cuộc sống đời thường.
Những người thường xuyên giúp đỡ, ủng hộ Phật pháp đều được xem là Hộ pháp
Đây
là hình thức giáo dục sâu sắc, nhằm nhắc nhở con người nên ăn hiền ở
lành, không nên có ác tâm, làm người khác đau khổ, làm lành thì được các
vị Thiện Thần ủng hộ, làm ác thì bị các vị Ác Thần trừng phạt khiển
trách".
Cũng
theo thầy Thiện Đạo, Đức Phật dạy: Không phải chỉ có chư thiên mới là
hộ pháp mà tất cả những người từ vua quan cho đến thứ dân ở cõi Ta bà
(cõi người - PV), ai có tâm ủng hộ Phật pháp (tức ủng hộ trừ bỏ cái ác,
khuyến khích phát triển cái thiện - PV) trường tồn ở thế gian, làm lợi
lạc chúng sanh, đều được gọi là hộ pháp.
"Cho
nên, việc thờ tượng Hộ Pháp không ngoài ý nghĩa nhắc nhở mọi người
sống: “Không làm các điều ác/ Nguyện làm các hạnh lành/ Giữ tâm ý trong
sạch/ Ấy lời chư Phật dạy". Quan điểm này thể hiện tinh thần bình đẳng
nhập thế (vào đời - PV) của đạo Phật" - Thượng tọa Thích Thiện Đạo nhấn
mạnh.
Quần Anh - Hoài Lương
Theo Bee