Luồng
khói đâu đó mù mịt túa vào chỗ Hạ ngồi, xuất phát từ bàn bên, những người ăn
mặc sang trọng đang ngả nghiêng , ồn ào nâng ly, cụng chén..., họ đang nướng
những miếng thịt bò thơm phức làm cho cái dạ dày của Hạ thêm cồn cào, Hạ vẫn
kêu cho mình một dĩa cơm sườn như mọi khi...
Nhìn ra cửa, Hạ thấy một bà già
từ nãy giờ ngồi bên cạnh cửa nhìn vào quán, thỉnh thoảng lại nuốt nước bọt.
Hạ bỗng thấy bực tức khi bàn bên cạnh vẫn ồn ào, họ gọi thêm két bia không
biết là thứ mấy, đồ ăn vẫn ê hề nhưng họ có đụng đến đâu. Trông cứ như là
chết khát ấy, uống và uống và chúc tụng nhau những lời nhạt nhẽo vô duyên
nhất trên đời. Họ lôi tất cả những thứ gì họ chợt nhớ đến để uống mừng ...
Bà già vẫn ngồi đó, không hề chìa tay để xin tiền bố thí, nhưng nhìn vẻ tiều
tụy của bà, Hạ biết chắc rằng bà rất đói. Cô chạnh lòng chợt nhớ tới mẹ cô.
Ngày cô còn nhỏ, bố đã bỏ hai mẹ con cô đi biệt , để lại cho mẹ biết bao nỗi
khó khăn vất vả, và để lại cho cô một thời thơ ấu bị chế giễu là đồ không
cha. Cô đã vượt lên trên tất cả những sự cơ cực bằng cách miệt mài học tập
và bằng gánh xôi buổi sáng , tủ thuốc lá buổi tối của mẹ. Bây giờ khi đã tốt
nghiệp đại học và kiếm ra được kha khá tiền thì mẹ cô đã đi về bên kia thế
giới với chứng bệnh lao phổi. Có lẽ mẹ chưa bao giờ được bước vào quán, dù
là một quán ăn rẻ tiền nhất, chưa bao giờ được cầm bảng thực đơn mà lựa chọn
món ăn. Chưa bao giờ được lau khuôn mặt quanh năm bụi bặm của mình bằng
chiếc khăn mát lạnh, trắng muốt thơm phức như thế này. Nghĩ như thế, Hạ chợt
ứa nước mắt, dĩa cơm sườn chừng như khó nuốt mặc dù mới đó Hạ đã đói cồn
cào. Hạ lại nhìn bà già, cô đứng dậy và bước ra chỗ bà ngồi:
- Cháu mua cho bà một dĩa cơm
thập cẩm nhé!
Mắt bà già ánh lên nỗi vui mừng:
- Cảm ơn cô, nhưng xin cô mua cho
tôi một dĩa cơm trắng ngàn đồng thôi
Hạ ngạc nhiên:
- Ủa , sao lại thế, cháu đãi cho
bà mà.
Một nụ cười nhỏ nhẻ trên khuôn
mặt đã già nua:
- Tôi ăn chay cô à, hôm nay ngày
rằm mà.
"Hôm nay ngày rằm" Hạ lặp lại một
cách vô thức, cô nhìn bà già như nhìn một vị thánh, một kẻ cơ cực lầm than,
trong đời mấy khi được ai đó mời một dĩa cơm, thế mà bây giờ bà đã từ chối
chỉ vì "hôm nay ngày rằm". Hạ không biết vì lẽ gì, một kẻ có cuộc sống hoàn
toàn không có gì sung sướng như bà đã tin vào Phật, phải chăng bà tin rằng
con người có tiền kiếp và ăn chay thì sẽ có một số kiếp sung sướng hơn ở
kiếp sau ?. Hạ đã từng thấy lắm bà giàu có mua những bó hoa thật sang trọng
để lên chùa lễ Phật, vẫn chửi nhau sa sả mua gian bán lận, chừng như những
hương hoa kia để họ mua lấy một hộ khẩu trên thiên đường. Những gia đình
trưởng giả bày ra nấu những bữa tiệc chay linh đình giả ra món chả lụa chay,
giả trứng cút , ba ba, súp cua ..v.v. Họ ăn chay nhưng lòng họ vẫn vương vấn
những món ăn trần tục. Còn bà già ăn xin này, giữa những món ăn thơm phưng
phức, giữa những kẻ nhậu nhẹt bê tha, bà vẫn giữ nguyên một tâm hồn của một
vị chân tu
Hạ gọi cho bà một dĩa cơm trắng,
và tò mò xem bà ăn cơm với thứ gì. Rất chậm rãi, từ trong túi áo bà ba rách
bà đã lôi ra một gói muối ớt nhỏ. Nhìn bà ăn cơm trắng với muối ớt một cách
khó nhọc, Hạ thấy bà thật hạnh phúc. Vì ngay cả chính những người cẩn thận
đến nỗi đã dành riêng một loại chén đĩa cho những ngày chay, và ngay chính
Hạ cũng không thể nào có được một đức tin như bà.