Khi những cơn gió nhẹ mùa xuân mơn man trên mái tóc già nua là những
khoảnh khắc diệu kỳ mà trong tôi chợt trổi lên những giai điệu mùa xuân
không dứt và tôi không thể không thốt lên lời nào để miêu tả mùa xuân.
Tôi sẽ ra sao , nếu mai kia hoa không còn nở , chim không còn hót. Và
tất cả đều câm lặng vĩnh viễn. Với mùa hạ thì ánh nắng chói chan, mùa
thu thì mênh mông khói sương huyền hoặc, mùa đông thì trời âm u lạnh
giá. Khi xuân về, người và đất trời như có mối giao hòa mầu nhiệm. Mùa
xuân mang đến sự tươi trẻ, sinh lực. Mùa xuân là thời điểm bắt đầu của
một chu trình tự nhiên: Xuân - Hạ - Thu - Đông. Xuân là tín hiệu của sự
bắt đầu một quá trình sinh sôi, nẩy nở. Không có mùa xuân thì không có
sự sống, không có những mầm non phơi phới, những hương thơm dìu dịu .
Không có mùa xuân thì không có hi vọng. Tinh hoa của đất trời là mùa
xuân. Bởi thế mùa xuân được chờ đợi và chào đón. Người ta thường nói đón
xuân, chứ không nói đón đông hoặc đón hè. Đón xuân là đón hy vọng. Hy
vọng vào những gì tốt đẹp nhất sẽ đến với bản thân, gia đình, anh em,
bạn bè... Khi chúng ta hy vọng là tự trong sâu thẳm đã hạnh phúc rồi.
Hạnh phúc là một cảm nhận không phải là cái hiện có. Nhưng cảm nhận của
mỗi người lại khác nhau. Có người nói mùa xuân không đến với mình là vì
người đó đang ở trạng thái bất ổn, rơi vào tâm trạng chán nản, buồn
bực ...
Ai vui mùa xuân xanh
Ai ngồi khóc một mình
Tưng bừng tiếng pháo nổ
Mùa xuân vẫn vô tình
(Lê Minh Uyên)
Nhưng rồi mọi sự cũng qua đi. Mùa đông đi rồi mùa xuân đến. Sự
tuần tự của qui luật tự nhiên, cũng là qui luật của tình cảm con người.
Theo dòng đời, tâm trí con người cũng thay đổi qua muôn hình vạn trạng
của đất trời. Hạnh phúc của người nầy là công thành danh toại, vợ đẹp
con ngoan, cuộc sống sung túc... Nhưng với người kia, hạnh phúc là sự
hài lòng, trân trọng và chấp nhận cái đang có. Có khi chỉ một ánh mắt,
một nụ cười thôi cũng đủ làm cho ai đó ngất ngây vì hạnh phúc .
Trong tâm ta hình ảnh này chồng chất lên hình ảnh kia, hình
ảnh kia xóa mất hình ảnh nọ. Rồi sau đó tất cả sẽ chìm lắng, tan
dần... Thế nhưng, khi ta vui thì ta thấy cả thế giới ngây ngất lung
linh, khi ta buồn thì cả vũ trụ buồn tênh, tang tóc.
Những nhành mai sớm sương bên lá
Những nhành liễu chiều gió bên cây
Cũng lay lắt bởi đời xuân em ạ,
Thế nên chi anh cũng viết dòng này.
(Bùi Giáng)
Hình ảnh mùa xuân trong lòng người cũng thế. Do bởi nhận thức sai biệt
của mỗi người, nên mùa xuân cũng được diễn ra dưới nhiều sắc màu khác
nhau qua sự thay đổi của thời gian và không gian. Nhưng chúng ta có biết
chăng bản thể của mùa xuân vẫn là vắng lặng,vĩnh hằng, bất biến, hiện
hữu nhiệm mầu trong mỗi chúng ta.
Thuở còn bé, ngày xuân trong tôi thật ngây thơ, đơn giản và
mộc mạc. Những náo nức của ngày xuân chỉ dâng tràn theo những cuộc du
xuân đi hái lộc đầu năm với người thân, những bao lì xì, những bánh mứt
...
Lớn lên mùa xuân trong tôi thay đổi với những hoài niệm xa
xôi. Mùa xuân của hương đồng, gió nội, của những cơn mưa xuân lất phất.
Đang cái rét mướt của mùa đông xám xịt, bỗng nhiên những tia nắng phớt
nhẹ trên nền trời xanh cao vút. Xuân đẹp, mơ màng, chúm chiếm sắc vàng
của đồng lúa chín.
Nhưng khi đến tuổi già nua nhìn lên trời cao không còn thấy những cánh
én liệng, nhìn xác pháo xác xơ bên cạnh gốc mai vàng rơi từng cánh tơi
tả. Đó là lúc mùa xuân đã ra đi theo cơn gió hạ, rồi đến mùa thu cười
mĩm giao tình với sông núi cỏ cây, thì cái giá lạnh của mùa đông lại
đến. Sự chuyển dịch của vũ trụ làm cho muôn loài luôn thay đổi không
ngừng nghỉ. Bốn mùa xoay vần, làm cho tôi nghĩ đến cuộc đời trôi theo
dòng sinh diệt .
Lá cũng mất như một lần đã lỡ
Trời đã xanh như tuổi ngọc đã xanh
Trời còn đó giữa tháng ngày lỡ dở
Hồn Nguyên Tiêu ai kiếm lại cho mình.
(Bùi Giáng)
Buồn thay! Càng bị ngoại cảnh chi phối chúng ta càng bị trầm luân trong
hạnh phúc, khổ đau. Cứ thế mà đêm dài vô tận, quanh quẩn trong vọng
niệm. Hình ảnh hoa mai nở hay những cành quất trĩu nặng trên khắp nẽo
đường phố, mùa xuân về trong khoảnh khắc giao cảm mãnh liệt, với những
con tim mới rộn rã, yêu thương, con người lạc bước vào một mê cung tình
yêu. Nhưng những hình ảnh ấy, tâm tình ấy sớm nhạt nhòa trong ký ức.
Xuân đến không ai ngăn cản được, nhưng khi xuân đi cũng chẳng ai níu
lại được .
Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ hội Đặng đi ngang ngõ
Để mẹ em rằng hát tối nay?
(Nguyễn Bính)
Xuân xanh đã qua, tình yêu chỉ còn là hoài niệm .
Xuân đang đến nghĩa là xuân đang qua
Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già
Và xuân hết nghĩa là tôi cũng mất.
(Xuân Diệu)
Người đời chỉ mong hạnh phúc ở từng mùa xuân, không ai dám mơ đến một
mùa xuân miên viễn. Buồn cho ai, mùa xuân đã qua rồi nên phải ngơ ngác,
bơ vơ.
Bởi thế Tô Đông Pha mới viết :
"Sự như xuân mộng liễu vô ngấn "
(Đời qua mau như một giấc mơ xuân, không lưu lại một vết nào)
Lamartine dù có van lơn nài nĩ: " O temps , suspend ton vol" (Thời gian hãy ngừng lại đôi cánh), nhưng thời gian nào có dừng lại với chúng ta.
Osho không dạy chúng ta níu giữ mùa xuân vì ông cho rằng cuộc sống phải
là những lễ hội liên tục. Hãy biến những việc nhỏ bé thường ngày thành
lễ hội .
Mùa xuân theo Phật giáo là sự an lạc của tâm chúng ta trong
từng giây phút. Không mong đợi mùa xuân đến, cũng không tiếc nuối khi
xuân đi.
Xuân đi trăm hoa rụng.
Xuân đến trăm hoa cười.
Trước mắt việc đi mãi
Trên đầu già đi rồi
( Mãn Giác thiền sư)
Xuân mà chúng ta nhìn thấy qua cảnh vật, qua thời gian chỉ là
xuân hữu hạn. Khi cảnh tàn và thời gian qua đi thì xuân cũng hết. Tâm
thanh tịnh, an lạc tưởng chừng như không có gì hết, nhưng đó lại là một
trí tuệ vô cùng diệu dụng. Nó không lệ thuộc vào thời gian nên lúc nào
cũng thấy mùa xuân. Đẹp đẽ thay, trên cái thực tại biến động lại ẩn
tàng một mùa xuân vĩnh cữu. Thời gian tạo những vết nhăn trên làn da
nhưng không tạo được những vết nhăn trong tâm hồn. Không ai già cỗi bởi
năm tháng mà chỉ già cỗi bởi tâm hồn trống rỗng vì không nối kết được
với tha nhân. Nếu chúng ta còn rung động theo những nhịp đập quyến rũ
của cuộc đời, vẫn khát khao cuồng nhiệt đi tìm những điều mới lạ như
thuở tuổi thơ, và chừng nào trái tim chúng ta vẫn còn tồn tại những
luồng sóng rung cảm của sự tươi đẹp, niềm vui và hy vọng, thì mùa xuân
vẫn còn tồn tại vĩnh viễn trong chúng ta.
San José đầu thu 2009
Lê Tấn Tài