Hỏi:
Trong cuộc sống, tôi thấy rất nhiều 
người có trí thông minh nhạy bén trên con đường học vấn lẫn trong đời 
thường, vì thế họ thường thành công. Điều đó đã phản ánh sâu sắc phước 
báo về mặt trí tuệ, tôi nghĩ như thế có đúng không? Cụ thể là ở lớp tôi 
học có khá nhiều bạn chỉ cần nghe qua thầy cô giảng là có thể hiểu đúng 
vấn đề nhanh chóng, số còn lại thì không được như thế và tôi chính là 
một trong số đó. 
Nhìn thấy chúng bạn tiếp thu bài vở 
một cách dễ dàng tôi thấy chạnh lòng và thấy mình sống trên cuộc đời này
 sao quá vô dụng. Tôi thường áp dụng lời khuyên từ thầy cô, bạn bè về 
phương pháp học tập sao cho đạt kết quả nhưng tất cả chỉ là số 0. Tôi 
nhận thấy nghiệp chướng si mê của mình sâu dày quá, nhiều khi bế tắc đến
 nỗi bị stress nặng. Điều này có liên quan đến nhân quả? Tôi phải hóa 
giải như thế nào theo tinh thần 
nhà Phật?
 
(Yến Trinh, bongi9999@yahoo.com)
Bạn Yến Trinh thân mến!
Đúng như bạn nói, những người thông 
minh, tâm trí bén nhạy là họ có phước báo về mặt trí tuệ. Tuy vậy, để đi
 đến thành công trong cuộc sống thì sự thông minh chỉ là một trong nhiều
 yếu tố, điều kiện cần mà thôi. Nên có không ít người thông minh trong 
học tập, nhạy bén trong nhận thức nhưng chỉ thành công khiêm tốn, vì 
thiếu phước duyên ở nhiều phương diện khác.
Việc bạn đã cố gắng chăm chỉ học hành 
vất vả nhưng kết quả không được bao nhiêu cũng buồn thật nhưng không vì 
thế mà sinh ra chán nản. Lại càng không nên tự ám ảnh mình “quá vô dụng”
 rồi “bế tắc đến nỗi bị stress”, vì nhận thức và hành động như thế rất 
cạn cợt và phiến diện.
Bạn hãy học tập với tất cả nhiệt tâm 
và nỗ lực của mình. Còn học được tới đâu thì nhờ tới đó. Không sao cả! 
Người học cao thì lao động trí óc, còn mình học không cao thì lao động 
phổ thông. Hãy nhìn thật kỹ vào bản thân mình để thấy rằng tuy mình 
không có phước báo trong học tập nhưng mình lại có các phước báo khác 
như sức khỏe, ngoại hình, gia đình, bè bạn v.v… mà những người thông 
minh không có được.
Cuộc sống vốn bất toàn, hầu hết với 
mọi người được cái này thì mất cái kia. Do đó, bạn hãy bình tâm để quán 
sát cho thật kỹ các phương diện của cuộc đời mà an vui sống. Chính cái 
thấy (tuệ tri) này mới có giá trị hơn sự thông minh (thức tri) kia rất 
nhiều lần.
Quả báo không được thông minh, sáng 
suốt hiện nay là hoa trái của nhiều nghiệp nhân si ám trong quá khứ. 
Trong Phật giáo, có nhiều pháp tu nhằm chuyển hóa nghiệp si ám, đầu óc 
tối tăm nhưng sám hối vẫn là căn bản nhất. Mặt khác, sự loạn động mất 
tập trung của tâm thức cũng là một trong những tác nhân quan trọng gây 
ra sự không hiểu bài, học bài khó thuộc. Nên phải chuyên chú, tập trung 
cao độ trong học tập, nghiên cứu thì tình hình học hành sẽ được cải 
thiện khả quan hơn.
Chúc bạn tinh tấn!