Thật là một sự trùng hợp thú vị khi ở nước ta có Hòa thượng Cua (Tông
Diễn thiền sư) với đức hạnh cao vời, ở Trung Quốc cũng có Hòa thượng Tôm
hành tung kỳ bí, siêu phàm ít ai sánh được.
Cao Tăng dị truyện kể rằng:
“Hòa thượng Tôm tên thật là Trí Nghiễm ở chùa Tĩnh Am, Hoa Ðình
(Trung Quốc). Một hôm, vào ngày rằm tháng Bảy, dân làng tổ chức lễ Vu
lan nên Tăng chúng trong chùa được thỉnh đi hết, chỉ còn sư ở chùa. Rồi
gia đình vị thôn trưởng đến chùa thỉnh Tăng, vì không còn ai nên sư nhận
lời. Sư bảo:
- Hãy về trước sắp đặt, ta sẽ đến sau.
Sư lên thuyền, giữa đường thấy người câu tôm, sư bảo người chèo
thuyền ghé lại mua một đấu rồi xin nước và ăn tôm sống, nuốt trọng mà
không nhai. Ăn xong, sư bảo người câu tôm rằng:
- Ta đi dự đám, lúc về sẽ trả tiền.
Rồi
giục người chèo thuyền chèo mau kẻo trễ. Ðến làng, người chèo thuyền
nhịn không nỗi, kể lại cho mọi người nghe. Nhà đám nghe được, khinh bỉ
không mời sư ngồi trên, trải chiếu dưới đất, có cơm mà không cúng dường
để làm nhục. Sư vẫn tỉnh tuồng, vui vẻ như không có gì xảy ra. Lúc về,
gặp người câu tôm, sư cười nói:
- Xui quá! Hôm nay dự trai mà không có tiền, biết tính sao đây?
Người câu tôm nói:
- Không tiền thì trả tôm lại cho tôi!
Sư đáp:
- Việc này dễ thôi!
Rồi
xin nước uống, ọe ra tôm sống đầy một đấu, đem trả lại. Mọi người thấy
vậy vô cùng kinh ngạc, nhân đó gọi sư là Hòa thượng Tôm (Hà Tử Hòa
thượng, hà tử chữ Hán nghĩa là con tôm).
Cuộc đời Hòa thượng
Tôm được người dân địa phương truyền tụng với nhiều chuyện ly kỳ. Ðến
lúc sắp tịch, sư lượm cỏ bồ kết thành xâu hơn vạn dây, treo ở hiên nhà,
nói với mọi người:
- Ta muốn gieo duyên với quý vị.
Nói
rồi bèn ngồi kiết già thị tịch. Mọi người tranh nhau đến cúng tiền đầy
hết các dây treo. Số tiền ấy được dùng để xây dựng điện Phật. Ðến nay,
chùa vẫn được gọi là Ðạo tràng Hà Tử”.
Những vị thiền sư hành hóa trong dân gian với nghịch hạnh, trái ngược
các chuẩn mực thông thường kiểu Tế Điên Hòa thượng không phải là hiếm
thấy trong truyền thống Phật giáo Bắc truyền.
Không ai mà chẳng biết Lục tổ Huệ Năng ít chữ, đọc kinh không trôi. Ấy
vậy mà ngài đã khơi nguồn tuệ giác cho dòng thiền Tào Khê luôn rạng ngời
và tiếp nối đến tận ngày nay. Phải chăng hiện tướng “mù chữ” chỉ để
khẳng định một điều: ngôn từ chữ nghĩa chẳng qua là phương tiện ban đầu
nhập đạo. Hành giả cần phải buông bỏ chữ nghĩa và tri thức mới mong đạt
đến sự chứng ngộ tự tánh.
Ai chưa một lần tìm hiểu về cuộc đời Thiền sư Hư Vân thì khó hình dung
được một vị xuất gia được tôn xưng là Tổ sư Thiền mà tóc dài xõa ngang
vai, có giai đoạn phải ẩn dật trong núi rừng như thổ phỉ. Phải chăng nhờ
hiện tướng tiều phu ẩn náu nơi miền sơn cước mà thiền sư vượt qua pháp
nạn để duy trì và truyền thừa mạng mạch Phật pháp.
Tế Điên Hòa thượng lại càng kỳ quái hơn khi Tăng chẳng ra Tăng mà tục
cũng chẳng ra tục. Tuy vậy, hành tẩu của ngài thật phi phàm, dự liệu
việc chưa đến như thần. Dù hành vi và nói năng thô tháo nhưng mỗi mỗi
đều có tác dụng cứu nhân độ thế.
Gần đây thôi, khi Bồ tát Quảng Đức xây dựng rất nhiều ngôi chùa mà không
trụ, tiếp tục ra đi và lại xây cất thêm chùa mới khiến nhiều người thời
bấy giờ không hiểu nỗi. Có người thắc mắc thì ngài trả lời dung dị rằng
bây giờ đủ duyên thì xây chùa, sau này chưa biết ra sao. Về sau ngẫm
lại việc làm của Bồ tát thật vô cùng thậm thâm vi diệu.
Cũng như Hòa thượng Tôm, ngài hiện tướng không chay tịnh. Ăn tôm đã là
phạm trai mà ở đây sư còn ăn cả tôm sống và ăn thiếu chờ trả tiền sau
mới hãi. Điều đáng nói là dù đã ăn vào bụng cả ngày rồi nhưng khi cần
thì sư lại nôn ra tôm còn sống trả lại cho người bán. Đến đây thì… miễn
bàn, vì hành tung này không phải của người phàm. Cũng nhờ vậy mà về sau
mọi người kính thờ sư như Phật sống, luôn vâng lời ngài bỏ ác làm lành,
quy hướng Tam bảo.
Trong cảnh giới phàm thánh đồng cư mà chúng ta là người trần mắt thịt
nên khó mà biết được mật ý của các ngài. Vì thế không nên có thái độ xem
thường, khinh suất trước những việc làm có tính nghịch hạnh. Bởi một
khi hành giả đã tỏ ngộ chơn tâm thì dù cho hành hoạt thế nào cũng tràn
đầy trí tuệ và từ bi, đều “vì an lạc, lợi ích cho số đông, vì hạnh phúc
cho chư thiên và loài người”.
http://www.thuvienhoasen.org/D_2-118_4-16932_14-1_15-1_5-50_1-2_6-1_17-42/