Tác giả Nguyễn Văn Thông kể: “Chiếc xe
hơi dừng giữa đường, giả như hư máy, các tăng ni chặn kín các ngả đường…
Sau khi người đẫm ướt xăng, Hòa thượng bật quẹt (đá lửa) do ướt xăng
nên không cháy, nên ông nhận cái hộp quẹt khác rồi bật tiếp. Lửa cháy…
Tôi chụp và khóc, tay run lên… vì thấy nhà sư cao cả quá! Sau đó, tôi
phóng một tấm lớn 50x60cm tặng cho nhà chùa. Năm sau (1964), tôi mới gởi
ảnh ấy đi dự thi...". Trong ảnh: Khi ngọn lửa rừng rực bùng lên, Bồ tát Thích Quảng Đức vẫn tự tại ngồi kiết già, gương mặt không lộ chút đau đớn. (Ảnh: Nguyễn Văn Thông).
Tự thiêu - ảnh Nguyễn Văn Thông. Giải Ngân hài bạc Anh quốc, Huy chương đồng Phần Lan 1964, Huy chương bạc Liên hoan ảnh nghệ thuật Hội Nhiếp ảnh TP.HCM 1990.
Bên cạnh bức ảnh đoạt giải của tác giả Nguyễn Văn Thông cón có loạt ảnh do Malcolm Browne chụp Hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu tại Sài Gòn vào ngày 11/6/1963.
Ngày ấy, có một đoàn diễu hành với khoảng 350 hòa thượng và ni cô, đi
đầu là một chiếc Austin Westminster, đến ngã tư Phan Đình Phùng - Lê
Văn Duyệt (nay là ngã tư Nguyễn Đình Chiểu - Cách mạng tháng Tám) thì
Hòa thượng Thích Quảng Đức đi ra từ chiếc xe này, cùng
hai nhà sư khác. Một nhà sư đặt tấm nệm xuống đường, người
kia lấy từ xe ra một bình xăng 20 lít. Đoàn diễu hành tạo thành nhiều
lớp vòng tròn xung quanh Hòa thượng Thích Quảng Đức bình tĩnh ngồi thiền.
Trong ảnh: Một nhà sư cùng đi bắt đầu tưới xăng lên người Hòa thượng Thích Quảng Đức. (Ảnh: Malcolm Browne)
Hòa thượng lần tràng hạt và bắt đầu
niệm: "Nam mô A Di Đà Phật" trước khi tự tay châm lửa. Mọi nguời
chung quanh bắt đầu hoảng hốt... (Ảnh: Nguyễn Văn Thông)
Cảnh sát đã cố ngăn vụ tự thiêu nhưng không thể xuyên qua được
đám đông Phật tử đang vây quanh Hòa thượng. Một cảnh sát phi mình vào
và phủ phục trước Hòa thượng nhằm tỏ lòng kính trọng. Những người chứng
kiến phần lớn sửng sốt trong yên lặng, số khác thì khóc và cầu nguyện.
(Ảnh: Malcolm Browne)
Ảnh của Malcolm Browne đoạt giải World Press Photo năm 1963. Bức ảnh
gây xúc động đến nỗi Tổng thống Mỹ lúc đó là John F. Kennedy phải thốt
lên: "Không một bức ảnh thời sự nào trong lịch sử thế giới lại tạo ra
nhiều cảm xúc như thế!"
Mới đây, trong danh sách các ảnh thời sự vĩ
đại nhất mọi thời đại, do báo New Statesman (Anh) công bố, bức ảnh này
của Malcolm Browne được xếp thứ hai (bức ảnh phóng viên Nick Út chụp cô
bé 9 tuổi Kim Phúc bị phỏng do bom napalm xếp đầu danh sách).
Cùng có mặt tại hiện trường với Browne
là David Halberstam lúc đó là phóng viên trẻ của báo The New York Times.
Halberstam cùng nhận giải thưởng Pulitzer năm 1964 với Browne nhờ bài
báo nói về sự kiện này.
Halberstam viết: "Tôi không muốn nhìn thấy
cảnh đó thêm một lần nữa, một lần đã là quá đủ... Tôi đã quá sốc, không
thể đưa ra bất cứ câu hỏi gì, thậm chí không thể nghĩ gì được. Khi ông
ấy tự thiêu, ông ấy không hề cử động, không rên la, cái vẻ ngoài điềm
tĩnh của ông trái ngược hẳn với đám đông nức nở xung quanh.”
Trong ảnh: Hòa thượng đổ xuống đường trong ngọn lửa vẫn bùng cháy. (Ảnh: Malcolm Browne)
Hòa thuợng Thích Quảng Đức. (Ảnh tư liệu)
Thi hài Hòa thượng Thích Quảng Đức
đã được hỏa táng lại nhưng trái tim của ông không cháy và vẫn còn
nguyên. Các phật tử coi đó là một điều thiêng, một biểu tượng của lòng
trắc ẩn, nên tôn ông thành một vị Bồ tát.
Tượng đài Bồ Tát Thích Quảng Đức ở ngã tư Nguyễn Đình Chiểu - Cách mạng tháng Tám, Quận 3, TP.HCM. (Ảnh: Cẩm An)
Tháng 11/2008, công trình xây dựng tượng đài Bồ tát Thích Quảng Đức
đã khởi công tại địa chỉ 70-72 Cách mạng tháng Tám, TP.HCM. do Ban
quản lý Dự án Sở VHTT TP.HCM làm chủ đầu tư. Pho tượng Bồ tát Thích Quảng Đức cao
6m tính từ chân tượng, nặng 12 tấn, được đúc bằng đồng nguyên chất
nhập từ Nga. Điêu khắc gia Võ Công Chiến và nhóm cộng sự đã làm việc
ròng rã gần sáu tháng để hoàn thành bức tượng tương đối lớn này với độ
chính xác cao nhất so với những hình ảnh chân dung lưu trữ của Bồ tát Thích Quảng Đức. (Ảnh tư liệu)
Chiếc xe di vật được lưu giữ tại chùa Thiên Mụ, Huế. (Ảnh tư liệu)
Sáng ngày 2/6/2010 đã diễn ra lễ an vị tượng đài Bồ tát Thích Quảng Đức,
với sự tham dự của phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Tài, đại diện
các ban ngành cùng đại diện Thành hội Phật giáo, tăng ni phật tử tại
TP.HCM. Sau buổi lễ, công trình xây dựng Công viên tượng đài Bồ tát
Thích Quảng Đức sẽ được tiếp tục thi công, dự kiến hoàn tất và khánh
thành vào Rằm tháng Sáu âm lịch năm nay - 26/7/2010. (Ảnh: Võ Văn Tường)
Theo: GoNews