Trích dẫn được khẳng định bởi các
quan chức thuộc Đại sứ quán Thái Lan tại Islamabad (Pakistan), gần đây đã có các cuộc hội
đàm với Đại sứ Afghanistan, cơ quan này cho biết Kabul cũng đã chào đón một
phái đoàn Thái Lan đến Mes Aynak, nằm ở tỉnh Logar, 40km về phía Đông nam thủ
đô Kabul, để kiểm tra các biện pháp bảo tồn thánh tích. Nhóm này cũng đã được
mời để xem xét các địa điểm Phật giáo khác nhằm đảm bảo sự an toàn tuyệt đối các địa điểm.
Người đứng đầu Hội Liên hữu Phật
giáo Thế giới, Phornchai Phinyaphong, đã dẫn đầu một chiến dịch nhằm phản đối
việc phá hủy địa điểm trên, một khu phức hợp các tu viện Phật giáo từ nhiều thế
kỷ, đã tổ chức một cuộc phỏng vấn nhằm thảo luận về bản tuyên bố.
Mes Aynak, có nghĩa là "giếng đồng
nhỏ", là mỏ đồng giàu nhất của Afghanistan, có trữ lượng 5,52 triệu tấn
đồng, trị giá hàng chục tỷ USD. Tập đoàn luyện kim Trung Quốc đã được cấp giấy phép
khai thác trong 30 năm với giá 3 tỷ USD. Nhiều chiến dịch của Phật tử trên toàn
thế giới trong nỗ lực ngăn chặn việc khai thác đã bắt đầu trong khi việc phá
hủy địa điểm trên dự kiến sẽ được bắt đầu vào tháng tới.
Theo báo cáo của Đại sứ Thái Lan,
Chính phủ Afghanistan
đã công bố một chính sách bảo tồn toàn bộ địa điểm và ra lệnh ngưng phá dỡ,
khai quật thêm, ngăn cản tất cả các công trình tiến hành tại địa điểm chính. Đồ
tạo tác trước đó thu được từ các địa điểm nhỏ sẽ nằm dưới sự giám sát của Bảo
tàng quốc gia.
Mohammad Umer Daudzai, Đại sứ
Afghanistan tại Pakistan, cho biết người dân Afghanistan coi mình là người châu
Á, và di tích lịch sử này thuộc về đất nước Afghanistan, chứ không phải của Trung
Quốc.
"Nhân dân Afghanistan đã từng là Phật tử, và không bao giờ là
người Ả-rập, và đây là những dữ kiện đại diện cho bản sắc của Afghanistan. Tất
cả mọi người Afghanistan
đều có nhiệm vụ bảo vệ và bảo tồn nền văn hóa của họ", ông đã trích
dẫn lời trong bản tuyên bố.
Đại sứ quán Thái Lan đã tham mưu cho
Chính phủ Afghanistan công bố một cách công khai rộng rãi thông cáo trên như lập
trường của Chính phủ Afghanistan về vấn đề này vốn chưa từng được biết đến
thông qua các phương tiện truyền thông nhà nước cũng như các phương tiện truyền
thông khác trong nước.
Văn Công Hưng (Theo The
Nation)