Ngài sinh vào cung vua Tịnh Phạn,
năm 563 trước Tây Lịch. Cuộc đời Ngài từ lúc sinh cho tới lúc nhập diệt là một
bức tranh hết sức đẹp đẽ và đầy ý nghĩa. Ngài đã đi vào quá khứ, nhưng đức tính
và trí tuệ của Ngài vẫn còn mãi với con người và cuộc đời. Hôm nay nhân ngày
Phật đản chúng ta cần ôn lại bài học về cuộc đời Ngài để hiểu được ý nghĩa sự
ra đời của Đức Từ Phụ, nguyện noi gương Ngài luôn tinh tấn trên bước đường tự
lợi tự tha.
Thời gian cứ trôi dần đi theo quy
luật của tạo hóa, thế là một mùa Khánh Đản nữa lại về trên dải đất hình chữ S
thân thương. Đã trải qua 2636 năm kể từ cái ngày ấy, cái ngày mà cả thế giới
đều rung động để chào đón sự xuất hiện của đấng Đại Giác Ngộ.
Tuy Ngài đã nhập diệt nhưng chánh
pháp vẫn được lưu truyền mãi mãi trong thế gian như là một con đường dẫn đến
cho chúng ta thoát khỏi sự khổ đau để tìm về bờ giải thoát.
Đức Phật ra đời, mang một thông điệp
của sự giải thoát và an lạc trong cuộc sống đã xuất hiện, những lời dạy của
Ngài phải chăng là lời giải đáp cho sự tìm kiếm và trao chìa khóa để con người
mở tung cánh cửa cuộc đời nhằm thực hiện ước mơ của mình, tạo dựng một thế giới
an bình cho nội tâm và ngoại cảnh.
Đức Phật đã từng tuyên bố: “Không
có giai cấp trong nước mắt cùng mặn, trong dòng máu cùng đỏ”. Lời tuyên bố
ấy của Ngài thật là cao thượng, xuất phát từ một trái tim nhân hậu cao cả luôn
vì nhân loại chìm đắm trong khổ đau, như là một sự khẳng định minh triết, một
bản tâm ca của đời sống nhân loại. Vì con người không nhận chân được lòng tự
quyết của chính mình và đã phủ nhận tính linh cao thượng của người khác; dẫu
biết rằng, ai cũng có Phật tính và ai cũng đều có thể trở nên cao thượng. Cao
thượng hay thấp hèn, tất cả đều do quyết định của chính mỗi người chúng ta.
Chính vì lẽ ấy, sự ra đời của Đức
Phật đáp ứng được ước mơ của con người trong xã hội thời đại ấy và cho đến hôm
nay, mãi mãi về sau, Ngài đã mang đến cho loài người chúng ta một thông điệp về
sự an bình trong cuộc sống là trong ta và trong mỗi người đều có sức mạnh
chuyển hóa. Chuyển hóa từ chính trong sự nhận thức tầm thường của dục vọng, từ
sự ham muốn thúc đẩy của dục ái, và từ sự ham muốn dứt khoát xả bỏ tư duy giữa
cái ta và cái của ta, thì lúc ấy con người đã nắm lấy được thông điệp của Ngài
và đi đến bến bờ hạnh phúc.
Đức Phật đã dạy cho chúng ta biết
rằng, sự nhận thức và hành động có chủ đích của chúng ta trong hiện tại cũng
như trong quá khứ như thế nào thì cánh cửa hạnh phúc hay đau khổ sẽ đón nhận
chúng ta như thế đó. Chẳng một ai khác có thể cho chúng ta và nhận lãnh cho
chúng ta điều này, đừng bao giờ hão huyền, vọng tưởng và lầm lẫn. Xác định vững
chắc như thế, thì chúng ta đã thấy được một thế giới mà trong đó tâm tưởng và
hình hài của chúng ta được xây dựng một cách hoàn hảo hơn.
Bản “An bình ca” được thâu tóm như
một lời minh triết của Đức Phật trao đến loài người, đã làm bùng nổ, tan vỡ một
hệ tư tưởng ràng buộc trong xã hội đã ăn sâu vào trong tâm trí của con người,
và đã đưa chính họ vào ngõ cụt, không cửa thoát trong vòng tròn ưu phiền của
đời sống và luân hồi sinh tử. Sự giải thoát ra khỏi hệ lụy của một hệ tư tưởng
thần thánh thời ấy đã mang đến nhiều hạnh phúc cho nhân loại, bất kể đó là nam
hay nữ, sang hay hèn và bất kể người đó thuộc sắc tộc gì hoặc địa vị nào trong
xã hội.
Nếu chúng ta hiểu biết về sự bình
đẳng, và mang chúng sống trong thế giới tương quan tương duyên này thì một điều
chắc chắn mà chúng ta có được, đó là không có sự đau khổ dằn vặt trong lòng mỗi
người, mâu thuẫn giữa con người và con người với nhau.
Nhận thức được sự cao quý từ trong
tâm mỗi con người, sự bình đẳng đã có của mỗi người, quyền được sống ấm no,
quyền được tái tạo gia đình và xã hội, quyền được cất liên tiếng nói chính đáng
tận đáy lòng mình thì chúng ta sẽ có cơ hội thấy được sự tham sống và mưu cầu
hạnh phúc của kẻ khác, chiến tranh sẽ chấm dứt, khát vọng làm não hại con người
sẽ được loại trừ, và tình yêu thương đồng loại sẽ được tăng trưởng sẽ làm hun
đúc thêm lòng từ bi sẵn có trong lòng mỗi người. Tình yêu thương đồng loại luôn
là một thuộc tính luôn có sẵn trong trái tim của con người, nó đồng hành với sự
căm thù, và vô số thuộc tính khác, tuy nhiên con người không dám mạnh dạn loại
bỏ những thuộc tính tiêu cực và phát triển sự yêu thương đó.
Ngược lại, con người thường gây tai
họa cho đồng loại, muốn cường bá và muốn hơn người để khẳng định cái tôi, một
cái tôi ảo ảnh mà cứ lầm tưởng đó là sự thật, và đó là trên hết.
Nhưng thật sự, cái tôi của con người
vin vào ấy chính là tập hợp của sự vọng tưởng điên đảo tạo thành, của kết tinh
sự tham lam, sân hận, tập khí của ngu si, kiêu hãnh dựng nên để rồi chúng ta
lầm lẫn cứ mà bám víu vào chúng làm đời sống thật của mình để cuối cùng làm đau
khổ cho nhau, cho đồng loại cộng tồn ở trong xã hội này.
Vì không nhận thấy được lòng yêu
thương vô bờ bến có sẵn bên trong tâm của mỗi chúng ta, do đó chúng ta cứ sử
dụng mặt tiêu cực của tâm để gây chiến và phá hủy, trong đó có môi trường tự
nhiên, sự sinh tồn phát triển, sự an sinh xã hội, sự nghèo đói lan tràn, đầy
rẫy những bệnh tật vô phương cứu chữa là hệ quả kéo theo bắt nguồn từ việc sử
dụng mặt trái tiêu cực của mỗi con người. Hệ quả của những việc đó đã đưa thế
giới chúng ta đang sống đến ngõ cụt của sự bất an.
Cho đến khi nào con người biết vận
dụng triệt để sự bình đẳng và lòng yêu thương trong cái nhìn sâu sắc, có tư duy
trong hành động dưới sự giám sát của tâm thức an tĩnh trong sự tương quan của
đồng loại không thể tách rời hay loại trừ, thì lúc ấy ước mơ của con người được
sống trong một thế giới thịnh vượng, hòa bình mới khả dĩ được kiến tạo. Còn
ngược lại, chúng ta chỉ tạo thêm nhiều đau khổ với nhau và sự rêu rao hòa bình
chỉ nằm trong sách vở, tâm tưởng và nằm trên bàn tròn của những kẻ tham vọng mà
không bao giờ được thực hiện.
Kỷ niệm ngày đản sinh của Đức Phật,
chúng ta hãy cùng nhau đọc lại Thông điệp An bình của Đức Phật, và bằng hành
động, chúng ta hãy đưa thông điệp này vào trong mỗi con người, gia đình, quốc
gia, và hãy làm cho thông điệp ấy được sáng tỏ như là cương lĩnh sống và hành
động của tất cả mọi người. Như thế, chúng ta sẽ thấy rằng trí tuệ siêu việt của
Đức Phật xuyên suốt thời gian và đã đi cùng ước mơ muôn thuở của loài người.
Nơi đây, thế giới sẽ cất tiếng hoan
ca lời hạnh phúc, yêu thương mà Đức Phật, một bậc đại giác ngộ đã khai mở cho
chúng ta thấy được cách đây hơn 25 thế kỷ. Dù thời gian vẫn mãi trôi êm đền
lặng lẽ suốt chiều dài lịch sử cho đến ngày nay, lời dạy ấy của Ngài càng vang
vọng trầm hùng hơn bao giờ hết, vì con người vẫn còn khao khát ước mơ và luôn
mong mỏi cho tất cả mọi người thực hiện chúng.
Đây mới chính là niềm vui lớn, một
niềm vui hạnh phúc cao cả, chân thật. Vui thay Đức Phật đản sinh. Vui thay ánh
sáng chính pháp của Ngài đến với nhân loại. Vui thay có những người luôn âm
thầm thực hiện những lời dạy khai mở tiềm năng tuệ giác đó. Vui thay chúng ta
biết nghĩ và biết sống trong tình thương không biên giới, vô giai cấp. Một niềm
vui xuất phát từ trong tâm thế bình đẳng.
NAM MÔ LÂM TỲ NI VIÊN, VÔ ƯU THỌ HẠ,
THỊ HIỆN ĐẢN SINH BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT
ĐĐ.
Thích Giác Thiện
(UV Ban Nghi Lễ Thành Hội Phật Giáo TPHCM – Trụ trì chùa Từ
Quang)