Hoa Cúc, một loài hoa giản dị, gần gũi với tất cả chúng ta. Vì sao hoa Cúc lại được yêu quý nhiều đến thế? Có lẽ do hoa Cúc chỉ nở hoa vào lúc các loài hoa khác bắt đầu rụng cánh, nên loài hoa này đã được yêu quý đến vậy.

Hoa Cúc cũng là loài cây có hệ số nhân giống cao nên chỉ cần vùi những mầm hoặc nhánh nhỏ xuống đất là vài ngày sau từ những nách hoa bé xíu những mầm Cúc được nhú lên. Rồi những chiếc lá hình răng cưa được hình thành. Những người trồng hoa Cúc chuyên nghiệp chỉ cần nhìn vào lá của cây và các răng cưa ấy là có thể phân biệt được màu sắc hoa của từng loại hoa.

Ai cũng biết hoa Cúc giản dị và gần gũi với chúng ta nhưng không phải là ai cũng có thể hiểu hết về loài hoa này. Mỗi khi tiết trời bắt đầu lạnh là mùa hoa Cúc đang về. Màu sắc của hoa Cúc rất khác nhau, hầu như có tất cả các màu tự nhiên: Trắng, vàng, đỏ, tím, hồng, nâu. Trong đó, trên mỗi bông hoa có thể có một màu duy nhất, có thể có vài màu riêng biệt hoặc có rất nhiều màu pha trộn, tạo nên một thế giới hoa Cúc có màu sắc vô cùng phong phú và đa dạng.

Những bông Vạn Thọ vàng au với những gam màu đậm nhạt rực rỡ như màu nắng thật bắt mắt. Những cánh hoa mỏng manh xếp xen kẽ khít vào nhau, có những viền cong thật kiêu sa. Tán lá của loài Cúc này có nhiều răng cưa và có mùi hăng hắc để ngăn ngừa không cho côn trùng bén mảng tới. Chính vậy mà nhiều người yêu hoa đã so sánh vẻ đẹp của cúc Vạn Thọ với tâm hồn người con gái, đẹp nồng nàn và kiêu hãnh.

Những bông Đại đóa to như cái bát và chỉ nở vào khi ngoài trời có gió và mưa Thu bắt đầu rơi. Cúc đại đóa là một trong những loài hoa được trưng bày nhiều trong dịp Tết, tượng trưng cho tinh thần vươn lên trước khó khăn. Bởi vì nó đã làm xua tan tiết trời mùa Đông ảm đạm, sẵn sàng nở hoa khoe sắc trong sương gió.

Những bông Cúc trắng tinh khôi đã làm lay động bao tâm hồn thi sỹ và nó chỉ chịu lép vế đứng sau hoa Hồng, để có nhà thơ nào đó đã phải thốt lên rằng: "Nếu có thể trở thành một bông hoa. Xin được hóa thân thành cúc trắng". Những bông Kim Cúc, Cúc hoa vàng đẹp cả hương lẫn sắc, cùng nhau nở lao xao trong những ngày cận Tết.

Hoa Cúc vàng còn dùng để ướp trà. Chỉ cần nhấp một ngụm trà hoa Cúc vào buổi sáng sớm ta như thấy mình trẻ lại và cảm nhận ngay được sự thư thái an lành trong tâm hồn. Nhiều người đã trải lòng mình cùng với Cúc vàng để chia sẻ những vui buồn trong cuộc sống.

Không thể không nhắc đến những bông Cúc dại nở bâng quơ bên những lùm cỏ dại ven đường, ngay trên bãi cát và sỏi đá hoặc len lỏi nở hoa trên cả đám cỏ dại đã chết khô. Cúc dại không kén đất trồng. Đâu đó trong những âm thanh rì rào của gió, trong lớp bụi mù mờ của cát bay ta vẫn thấy những cây hoa Cúc dại âm thầm cựa mình, đâm chồi nảy lộc để nở thành những bông hoa đẹp đến nao lòng. Trước những gợn mây trắng bay, hoa Cúc dại vẫn mỉm cười khoe sắc làm ngỡ ngàng người qua lại.

Hoa Cúc gắn liền với ta như người bạn. Hoa Cúc xuất hiện bên ta ở mọi nơi mọi lúc. Bao nhiêu loài hoa Cúc là bấy nhiêu mùi hương khác nhau. Do hoa Cúc không rụng cánh như hoa Hồng và các loài hoa khác, nên hoa Cúc được sử dụng để trang trí bàn thờ trong dịp Tết. Trong đời sống tâm linh của người Việt, hoa Cúc còn được xếp vào bộ tranh tứ quý :"Tùng, Trúc, Cúc, Mai". Đã từ rất lâu, người ta coi hoa Cúc là biểu tượng cao quý của sự sống, của sự thịnh vượng và tình cảm thương yêu, hiếu thảo, kính trên nhường dưới của con người. Những bông Cúc nhỏ xinh nằm ngoan ngoãn trên chiếc xe đạp nhỏ của cô bán hàng rong mang cho ta cảm xúc xao xuyến khó tả.

Trước đây, Cúc chỉ nở hoa vào chính vụ. Bây giờ với kỹ thuật trồng tiên tiến mà chúng ta được thưởng thức vẻ đẹp của hoa Cúc quanh năm. Những bông hoa chỉ đơm nụ và nở hoa ở đầu cành. Những cánh hoa nhỏ dần và xít lại với nhau bao quanh đám nhụy nhỏ li ti để rồi cùng nhau tỏa hương khoe sắc. Những chiếc đài hoa chắc chắn đã gắn và giữ cho những cánh hoa gần mãi bên nhau như chẳng thể tách rời. Những nụ hoa bé xíu như những chiếc cúc áo, chỉ mấy ngày thôi đã nở bung ra mang đến cho ta mùi hương của gió với nắng trời.

Thương lắm những bông Cúc xác xơ, tả tơi giữa một chiều mùa Đông nhiều mưa gió. Nghĩ về phận người để thấy rằng mỗi chúng ta cũng giống như những bông Cúc bé nhỏ kia. Có ai mà không phải trải qua gió sương, gian khó để lớn lên? Những thảm Cúc vàng hoe như dát nắng làm sáng bừng lên một khoảng trời nhiều mây xám xịt đang lặng lẽ chở Đông.

Cúc ơi! Cho ta gọi tên em giữa dưới bầu trời ngăn ngắt xanh, thênh thang gió. Cho ta gọi tên em giữa bồn bề bao nỗi lo toan với những câu thơ viết dở vẫn đang còn bỏ ngỏ. Cho ta như muốn đứng giữa đồng cỏ mênh mang, xé toạc sóng lòng để gào lên, để hét lên cái tên của ai đó mỗi lúc xúc cảm tràn về. Cơn gió chiều cứ ào qua làm cho cánh đồng hoa Cúc đổ nghiêng về một phía. Cúc đổ dạt sóng về đâu? Về phía mây, phía gió hay phía có cơn bão của lòng ta? Dù đã đi xa nhưng ta vẫn chắc chắn rằng, phía ấy bây giờ Cúc đã bắt đầu thắp nên một mùa hoa rực rỡ.

Vươn qua các kẽ lá, nắng thì thào khẽ gọi: Cúc ơi! Thấp thoáng xa xa, một khoảng trời vàng tươi như đang hát. Cho ta hát với lòng mình, cho ta hát với gió trời, hát với một mùa hoa đang dệt nên những thảm vàng ấm áp thân thương.