Tu là tìm đường thoát tục, là hướng về vĩnh cửu. Nhưng ở đây, tu là
lấm láp gian nan để gánh lấy cõi đời phiền tạp trong đó mình đang
sống.
Tu bụi, tức là tu giữa bụi trần. Một câu chuyện thiền được xây dựng
trong khung cảnh cổ xưa của một thời trong lịch sử triều đình Huế.
Hoàng thân Trí Hải, người đã từng tháp tùng Hoàng tử Cảnh sang Pháp
xin viện binh khi vua Gia Long còn nương náu ở Bangkok, nay trở
thành nhà quý tộc tao nhã phong lưu nhất của Kinh thành Huế. Tư chất
tài hoa, căn bản văn hóa phương Đông cọng với những kiến thức và
kinh nghiệm nếm trải qua những ngày chu du ở châu Âu đã giúp chàng
có cái nhìn rộng thoáng về thời chàng đang sống. Những suy nghĩ,
chiêm nghiệm về thời cuộc, những phân biệt chân giả ở đời đã khiến
chàng phải đối diện với những sự thật sâu thẳm , nhưng có lẽ, chủ
trương “tu bụi” đã không đến với chàng nếu không có tiếng gõ cửa
thôi thúc từ một mối tình...
Một phụ nữ đẹp, tài hoa, lại rất giỏi làm kinh tế ; một nữ doanh
nhân cỡi thương thuyền đi Tân Gia Ba, Thái Lan, Trung Quốc để tự lập
cho mình một sự nghiệp riêng dù bản thân đã ở địa vị phu nhân quan
Chánh Chưởng, có thể an nhàn hưởng phú quý trong dinh thự xa hoa...
Một thiếu phụ Việt Nam thế kỷ 19 có dám mặc “áo đầm” phương Tây , có
dám sống trọn tính cách của mình như nàng Ga Gấm chăng? Con người
Việt Nam thế kỷ 19 có thể có tầm nghĩ như Trí Hải chăng ? Trần Kiêm
Đoàn dám xây dựng những nhân vật như thế, vì với anh, con người Việt
Nam trong lịch sử thời ấy hoàn toàn có khả năng đạt được những điều
như vậy...
Nói chuyện tu hành nhưng trong tác phẩm này Trần Kiêm Đoàn không chủ
trương đi quá sâu vào những chiêm nghiệm tâm linh, mà đặt mỗi nhân
vật của mình trước một hành trình riêng từ đó làm hiện rõ những mâu
thuẫn tiềm tàng trong sự tồn tại của mỗi người . Đi tận cùng số phận
của những nhân vật này mới thấy đường tu là đường đến với cuộc đời,
một cuộc đời đa đoan, phiền tạp, nhiều oan trái nhưng cũng là cõi
người ta hết sức thân thương . Vì vậy tu không phải là trốn tránh
cõi người mà là mở lòng ra cưu mang nó, ôm ấp nâng đỡ nó, là viên
thành cái Phật tính tiềm tàng nơi mỗi trái tim người.
Người đọc đã quen với cách viết trong các tập ký của Trần Kiêm Đoàn
trước đây như Chuyện khảo về Huế, Con yêu bánh nậm và Từ ngõ Huế xưa
sẽ phần nào bỡ ngỡ khi đi vào thế giới truyện của Trần Kiêm Đoàn,
nơi đây tác giả đã thay đổi cách viết với quyết tâm thử nghiệm một
con đường mới trong cả thể loại, bút pháp và ý tưởng. Cũng là xứ Huế
với ký ức thăm thẳm và một cái nhìn soi dõi vào quá khứ, nhưng ở
những tập ký trước đây là một giọng trữ tình hoài cảm chen lẫn nụ
cười trào lộng dí dỏm, còn với tập truyện này là những chiêm nhiệm
lắng sâu về đời người và con đường đi tới miền an trú cho mỗi tâm
hồn.
Tu Bụi vì thế chính là công án Thiền của một Trần Kiêm Đoàn trăn trở
và tìm kiếm trong hành trình sống, trải nghiệm và nhận thức về chính
tâm hồn mình. Với hơn 600 trang in, Tu Bụi đến với chúng ta với rất
nhiều âm vọng từ một khởi động tâm linh mà tác giả cho ta thấy qua
hình tượng Tiếng vỗ một bàn tay :
Vỗ với quá khứ nghe buồn vì ngày qua đã mất;
Vỗ với tương lai bỗng nhạt vì hoài niệm trống không;
Vỗ với hiện tại mới nghe tiếng vọng của trái tim mình và tiếng đập
của đôi cánh bướm…
Nguon: http://www.trankiemdoan.net/van/truyendai/tubui/tiengvomotbantay.html