Duy đạo vui đời
Một thời, Phật ở tinh xá Kỳ Hoàn, thuộc thành Xá Vệ. Bấy giờ, có bốn người cãi nhau về sự khoái lạc. Một người bảo:
- Thân thuộc quyền quý, ca cẩm là khoái lạc.
Một người bảo:
- Tiền của giàu nhiều, vinh quang là khoái lạc.
Một người bảo:
- Thê thiếp đẹp đẽ, đắm mê là khoái lạc.
Cãi cọ phân vân nhau mãi, Phật nghe thế bảo:
- Các ngươi chỉ tìm khoái lạc theo sở thích, chưa thấy cái vui chung
của mọi người. Mùa xuân sẽ điêu tàn, thân thuộc sẽ biệt ly, tiền của
sinh lo sợ, thê thiếp họa sầu bi. Và tất cả xoay quanh mình mà xâm phạm.
Người
chí nhân chỉ có một khoái lạc: duy đạo là vui, nhìn nhận sự tương quan
sinh tồn. Chí nhân khổ cái khổ của người, vui cái vui của muôn loài, nên
lợi người trước mình cái vui ấy, là cái vui vô thượng. Các người hãy
đánh đổi sự khoái lạc nhỏ hẹp cho cái vui vô thượng ấy!
Lời bàn
Triết lý Phật giáo giúp chúng ta nhận thức được cuộc đời vốn là khổ, và
nguyên nhân đưa đến cái khổ ấy chính là do tham dục của mỗi chúng ta.
Cũng vì do ta thiếu tuệ giác nên bị tham dục chi phối, không làm chủ
được thân và tâm nên phải khổ. Và nếu muốn có đuợc sự hạnh phúc an lạc
ngay trong cuộc sống, thì mọi người phải tự mình có thể khắc phục những
khổ não ấy, bằng cách là biết cách tiết chế dục vọng của mình. Khi tham
dục bị chế ngự thì trí tuệ sẽ sáng suốt, có trí tuệ sáng suốt thì chúng
ta sẽ nhận chân được cái vô thường giả tạm của cuộc đời. Lúc ấy, chúng
ta sẽ tinh tấn tu hành cầu thoát sinh tử.