Hiện giờ, ở tuổi lên 3, Luân không những đọc tốt, đọc thạo mà ngay cả tin nhắn điện thoại không dấu hay những tờ hóa đơn tiền điện chữ nhỏ li ti, bé đều đọc một cách trôi chảy. Cậu bé “thần đồng” đó là Tần Quý Luân - người dân tộc Dao Khâu, lớp Mẫu giáo 3 tuổi A, trường Mầm non thị trấn huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu.
Bé Luân đọc cho các bạn nghe
Cô giáo Trịnh Thị Thương Huyền phụ trách lớp bé Luân cho biết: Người đầu tiên phát hiện ra khả năng đặc biệt của bé là cô giáo hiệu trưởng Lê Thị Thu. Một lần cô Thu đến thăm lớp và trò chuyện với các cháu bỗng thấy bé Luân nhìn vào thẻ công chức của cô rồi đọc rõ họ tên, chức danh, số hiệu công chức.
Để kiểm chứng khả năng của cháu, các cô giáo đã giúp phóng viên làm một trắc nghiệm nho nhỏ. Chúng tôi cho cháu Luân đọc một quyển truyện thơ của lớp mẫu giáo lớn 5 tuổi, sau một hồi e sợ, cuối cùng cháu Luân cũng đọc thông thạo. Sau đó cháu đọc vanh vách thẻ công chức của các cô trong trường đến các bảng biểu trang trí trong lớp học như khẩu hiệu, góc tuyên truyền, cột tháp dinh dưỡng và cả những tờ hóa đơn mua hàng của các cô phục vụ...
Cô Thương Huyền khẳng định: Ngoài khả năng đọc và nhớ nói trên, bé Luân là một học sinh bình thường, thậm chí hơi nhút nhát. Theo kênh dinh dưỡng của nhà trường thì Luân thuộc đối tượng suy dinh dưỡng. Từ ngày đi học cháu thường nghỉ nhiều vì phải nằm viện do ốm.
Trao đổi với chúng tôi, cô gíáo Lê Thị Thu cho biết: bé Tần Quý Luân (sinh ngày 1/9/2007) đã biết đọc chữ và số tự nhiên khi mới 20 tháng tuổi. Theo chương trình học của lớp 3 tuổi thì các cháu chưa được học chữ mà chỉ mới làm quen với các hình cơ bản, màu sắc, kích thước... Theo cô Thu, đây là một hiện tượng lạ đối với trẻ em nơi đây, nhất là với các bé là con em dân tộc thiểu số.
Trò chuyện cùng phóng viên, gia đình bé Luân cho biết chưa bao giờ dạy chữ cho bé. Trước đây bé Luân ở trong bản Làng Mô cùng mẹ là giáo viên tiểu học xã Làng Mô. Từ tháng 9/2010, mẹ cháu sắp sinh em bé nên phải gửi cháu vào trường mầm non thị trấn.
Anh Tẩn A Sửu - bố cháu Luân - kể: Hồi Luân còn ở trong bản, một hôm cô giáo Hà Thị An đến tìm gia đình kể không hiểu vì sao cháu Luân lại biết đọc chữ, cô thấy cháu cầm quyển sách của cô đánh vần đọc. Khi ấy Luân mới 20 tháng tuổi.
Theo anh Sửu, chuyện cháu Luân biết chữ cái cũng có thể do ngay từ khi còn bé cháu đã thường phải theo mẹ lên lớp, lê la chơi cuối lớp nghe mẹ giảng bài. Sau này ở nhà, buổi tối thấy mẹ ngồi soạn bài, cháu cũng rất thích tới đòi mẹ cho mượn sách chơi và có biểu hiện thích chữ. Khi ăn cơm cháu hay dùng đũa xếp thành các chữ cái như chữ X, A, N, M... Có khi cháu còn dùng các ngón tay xếp thành chữ, khi ăn mì tôm nhìn thấy sợi mì cháu cũng nói ngay là chữ S. Nhìn thấy những đồ vật hiện tượng gì giống chữ, cháu thường khoe bố mẹ đấy là chữ này, chữ kia.
Các cô giáo trường mầm non thị trấn Sìn Hồ đang kiểm tra khả năng đọc của bé Luân
Gia đình sợ cháu phát triển lệch, phần nữa do nhận thức còn hạn chế nên có phần lo sợ, lại nghe người dân bản bàn tán rằng cháu Luân bị... ma núi đá ám nên sau đó gia đình đã soạn lễ cúng cho cháu theo phong tục dân tộc Dao Khâu. Thời gian gần đây gia đình cũng hạn chế cho cháu tiếp xúc với chữ, số.
Hà Minh Hưng