Bánh chưng không chỉ dành trong ngày Tết, đám giỗ, lễ hội, mà nó còn đi vào đời sống chúng ta mỗi ngày. Ảnh: TL SGTT

Bánh chưng là một món ăn của người Việt Nam đã trải qua một bề dày lịch sử. Được kết cấu bởi những nguyên liệu đơn giản phổ biến trong dân gian, bánh chưng đã đi vào tâm hồn, tình cảm của người dân Việt Nam.

Cũng chỉ với nếp ngon; đậu xanh thứ tốt (khi nấu chín: xốp, bùi, thơm, vàng ươm); thịt heo đùi hay ba rọi tươi ngon; lá chuối hay lá dong để gói bánh và gia vị nhưng cần khéo léo và kinh nghiệm trong việc gói bánh; để bánh vuông góc, đầy đặn, đẹp. Bánh được cho vào nồi nấu từ 2-20 tiếng đồng hồ tuỳ theo lượng bánh nhiều ít và thể tích to nhỏ của từng cái bánh.

Khi ăn, bánh được bóc vỏ ra để lộ một lớp da xanh mượt mà; khi cắn vào miệng miếng bánh mềm dẻo, quyện lẫn mùi thơm bùi bùi của đậu xanh, cộng với vị béo, thơm ngon của miếng thịt mềm mại từ da cho đến nạc đã được ninh nhừ. Bánh được ăn kèm với dưa hành, củ kiệu…Các vị ngon ngọt, mềm mại của bánh được bổ sung thêm vị chua ngọt của dưa kiệu, dưa hành, tạo nên một hương vị hấp dẫn, kích thích bao tử của bạn.

Có thể dùng bánh chưng với các món khác nhau. Ảnh: Hồng Thái

Tuỳ theo khí hậu, phong tục của từng miền, từng vùng; tuỳ theo khẩu vị của từng người; bạn có thể thêm thắt, gia giảm thành phần của bánh. Như có thể thay nhân đậu xanh bằng nhân đậu đen, đỏ, nhân chuối v.v… Nếu bạn không thích ăn mỡ, bạn có thể dùng thịt nạc để gói bánh. Nhưng chính phần mỡ của thịt ở trong bánh sẽ làm bánh mềm mại thơm ngon hơn. Đối với người miền Trung, bạn có thể ăn kèm với dưa món, hoặc với một chén nước mắm với vài lát ớt cay… Bạn cũng có thể dùng bánh với lạp xưởng, hoặc với thịt nạc heo ngâm nước mắm. Cùng “họ” với bánh chưng, chúng ta còn có bánh tét, bánh ú… làm bằng các nguyên liệu chính như nhau, chỉ khác nhau về hình dáng bên ngoài hoặc một vài thay đổi nhỏ bên trong.

Bánh chưng hiện nay không chỉ dành trong ngày Tết, đám giỗ, lễ hội, mà nó còn đi vào đời sống chúng ta mỗi ngày. Buổi sáng nếu bạn đã ngán các món điểm tâm khác, xin mời bạn một cái bánh chưng nóng; bảo đảm ngon miệng và chắc bụng cho đến trưa… Hoặc giả, một buổi tối nào đó, bạn đọc bài hay làm việc khuya…, khi nghe tiếng lao lanh lảnh của người bán bánh giò, bánh chưng ở đầu xóm, hãy ra và đón vài cái bánh thơm ngon và nóng ẩm ấy.

NGUYỄN VŨ XUÂN THUÝ

Hương vị quê nhà, SGTT Xuân 1996