ngày Thế tôn xuất hiện ở đời,
đem ánh sáng trí tuệ dẫn dắt quần sanh ra khỏi bóng tối đầy đau khổ. Chúng con
xin dâng lên Ngài lòng tôn kính vô biên và niềm tin bất động đối với giáo pháp
của Thế tôn khai thị.
Kính bạch chư tôn thiền đức,
Kính thưa toàn thể Phật tử,
Đản sanh tại thành Ca tỳ la vệ, nước Ấn độ, đức Thế tôn đem đến cho muôn loài,
bức thông điệp cứu khổ vĩ
đại và độc đáo. Trong bối cảnh xã hội, tư tưởng và văn hóa Ấn độ bấy giờ, sự
thống khổ trong đời sống, cũng như nỗi khát vọng về sinh tồn và hạnh phúc của
con người được giải quyết trên nền tảng tin tưởng vào những học thuyết chủ
trương hưởng thụ lạc thú trần gian ngay trong hiện tại hay hướng đến lạc thú ở
thiên giới siêu nhiên. Đức thế tôn cảnh giác con người hãy ý thức về những hệ
lụy mà các học thuyết ấy mang lại. Bằng nhiều phương tiện, Ngài chỉ cho họ thấy,
chúng không giải quyết được dứt điểm những thống khổ luôn luôn đè nặng trên kiếp
người, không thỏa mãn được cơn thèm khát bất tử và hạnh phúc vĩnh cữu. Trái lại,
chúng có thể trở thành nhân tố chính yếu đẩy thân phận muôn loài vào biển khổ
tối tăm bất tận, một khi con người bám cứng lấy những chủ thuyết sai lạc ấy và
để chúng thúc đẩy mọi hành vi
của mình vào con đường bất thiện.
Bằng tuệ giác chân chính về lý Duyên khởi Nghiệp báo, đức Thế tôn chỉ cho con
người thấy rõ sự hình thành của đời sống muôn loài và các tác nhân gây ra khổ
đau : Hành vi chúng sanh định hình đời sống chúng sanh, và hành vi bất thiện đẩy
đời sống ấy vào nẻo khổ đau. Với sự thật đơn giản ấy, Thế tôn đặt quyền quyết
định đời sống của muôn loài vào chính bản thân của họ, và Ngài khai thị con
đường độc nhất đưa con người thoát khỏi khổ đau, đạt đến an vui mãi mãi. Con
đường ấy chính là Trung đạo, cũng gọi là Thánh đạo tám phần, vì nó giúp con
người tách rời mọi hành vi bất thiện nơi thân miệng ý, nâng cao giá trị nhân
cách của mình để có được một đời sống an vui ngay trong hiện tại và mãi mãi về
sau.
Ngày nay, với những kinh nghiệm tích lũy được trong suốt chiều dài lịch sử nhân
loại, với những tiến bộ vượt bật trong mọi lãnh vực khoa học, hơn bao giờ hết,
chúng ta nhận thức được một cách sâu sắc sự tương quan mật thiết và tác động hỗ
tương giữa mọi mặt của đời sống, giữa con người với con người, dân tộc với dân
tộc, tôn giáo với tôn giáo, hành tinh với hành tinh… Cùng lúc, dưới ánh sáng của
giáo lý Thế tôn khai thị, chúng ta nhận ra được một cách xác thực đâu là nguyên
nhân chính yếu cho những xung đột triền miên vì mâu thuẫn giữa những bộ phận này
với bộ phận khác của nhân loại. Điều ấy nói lên sự cần thiết
phải có những ứng xử thích hợp, làm căn bản cho việc xây dựng một thế giới hòa
bình, an vui, văn minh và tiến bộ.
Nghĩa là, Bát chánh đạo mà Thế tôn khai thị từ ngàn xưa vẫn là một giải pháp căn
bản, độc đáo và cần thiết dường nào trong việc giải quyết những vấn đề tồn tại
trong đời sống của thế giới chúng ta ngày nay.
Để kỷ niệm thiết thực ngày Thế tôn xuất hiện ở đời vì bản nguyện độ sanh, toàn
thể chúng ta hãy cùng nhau phát nguyện luôn luôn vận dụng Bát chánh đạo, di sản
vô giá của Ngài, mà siêng năng rèn luyện bản thân, thanh lọc các hành vi của
mình sạch hết mọi thứ lầm lỗi. Đó chính là nén hương lòng tối thắng chúng ta
dâng lên cúng dường đức Phật, là sự thừa tự chánh pháp đích thực.
Kính thưa quý vị,
Cách đây 50 năm, vừa tròn nửa thế kỷ, Phật giáo Việt nam lâm Pháp nạn. Ngày
6-5-1963 chế độ độc tài Ngô Đình Diệm ra lệnh triệt hạ cờ Phật giáo trong ngày
lễ Phật đản, tiếp đến đem xe tăng thiết giáp cán tám em
GĐPT chết thê thảm và nhiều người bị thương tại đài Phát thanh Huế. Ngày
11-6-1963 tại ngã tư đường Lê Văn Duyệt – Phan Đình Phùng, Bồ tát Thích Quảng
Đức tự thiêu với tâm nguyện:
Đệ tử hôm nay nguyện đốt mình
Làm đèn soi sáng nẻo vô minh
Khói
thơm cảnh tỉnh bao người ác
Tro trắng san bằng hố bất bình
Thân cháy nát tan ra tro trắng
Thần thức nương vể giúp sinh linh
Hỡi ai mộng ảo còn đang mộng
Hãy gấp tỉnh đi kẻo giật mình.
Sau Bồ tát Thích Quảng Đức, còn tiếp tục một số đông Tăng, Ni, Phật tử phát
nguyện tự thiêu. Đêm 20 rạng ngày 21-8-1963, chế độ độc tài Ngô Đình Diệm tiến
hành kế hoạch nước lũ, tấn công vào hầu hết các ngôi
chùa, bắt hết các vị lãnh đạo Phật giáo giam giữ, v.v…
Giờ phút này đứng trước lễ đài Phật đản, chúng ta thành tâm tưởng niệm tinh thần
hy sinh cao cả vì Đạo quên mình, của các bậc tiền bối hữu công, đã đổ biết bao
nhiêu mồ hôi nước mắt xương máu, để chúng ta có ngày hôm nay, nguyện noi gương
các Ngài tinh tấn tu học, hoằng pháp lợi sanh là sự nghiệp.
Nguyện chư Phật thường trú trong mười phương thế giới, gia trì oai lực cho tất
cả Phật tử dũng mãnh tinh tấn, hướng đến mục đích chứng đắc, thành tựu mục đích
cứu cánh của mỗi chúng sanh trong luân hồi vô tận.
Nam mô Lâm tỳ ni viên Vô ưu thọ hạ thị hiện đản sanh
Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật.