Ngày xưa khi mới đến và thấy chuyện lạ, người ta còn đoán mò rằng có
thể khu vực có độc chất gì đó, hoặc vì điều kiện địa lý nào đó ảnh
hưởng đến người sống. Thế nhưng thời gian gần đây, khi “trục vớt” được
tấm bia đá cổ gần 400 năm tuổi và nghi ngờ đây là “vùng đất thiêng”,
người ta lại đổ lỗi những tai ương là đến từ… ma quỷ.
Câu chuyện xảy ra ở khu dân cư làng
Thông Khê, xã Cộng Hòa, huyện Vụ Bản (tỉnh Nam Định) không chỉ xôn xao
dư luận mà còn giáng những “đòn tâm lý” tai ương đến 10 hộ gia đình
này: Đi không được, ở lại cũng không xong.
Bia đá “báo mộng”?
Chuyện nhà nào trong khu dân cư này
cũng gặp tai ương thì người dân địa phương đã biết từ lâu, nhưng chuyện
bia đá biết “báo mộng” thì bây giờ người ta mới biết. Chị Nguyễn Thị
Hoài (42 tuổi, chủ cửa hiệu mỹ viện ảnh đối diện ngay lối đi duy nhất
vào khu quẩn thể Phủ Thông trước đây) dẫn chúng tôi vào khu đất hoang
và chỉ nơi đặt tấm bia tạm thời. Như một người “hướng dẫn chuyên
nghiệp”, chị nhớ rành rọt từng chi tiết về việc trục vớt được bia, về
lịch sử của tấm bia và những câu chuyện liên quan đến tấm bia vì theo
người phụ nữ này, chị chính là “chìa khóa” của sự việc – là người được
tấm bia “báo mộng”.
Căn nguyên của việc chị trở thành người
trông bia “bất đắc dĩ” là sau nhiều năm gia đình liên tục gặp hoạn
nạn, mẹ chị ốm liệt giường tưởng không qua khỏi, khi “đi xem” thì “thầy
bói” bảo phải lập miếu thờ may ra mới qua khỏi. Kể từ ngày gia đình
chị lập miếu, ngày ngày hương khói, cùng với việc thường xuyên tới cửa
Phật, chị cho rằng không chỉ bệnh tình của người mẹ thuyên giảm mà còn
dần khỏe lại, gia đình ngày càng “ăn nên làm ra”.
Rồi một đêm chị Hoài nằm mơ thấy có một
“vị thần” dẫn chị ra tận bờ ao phía Bắc, trước đây là ao của khu Phủ
Thông chỉ vị trí tấm bia mà nói: “Tấm bia này chứa đựng rất nhiều điều
mà đến nay nhiều người vẫn chưa biết”. “Sáng hôm sau tỉnh dậy tôi ra bờ
ao, nhớ lại chuyện trong mơ nên đưa tay xuống vị trí đó và giật bắn
người khi tay chạm ngay đúng một vật giống như bia đá”, chị Hoài thuật
lại.
Tấm bia đá biết “báo mộng”
Nhân dịp người dân tát ao, chị xin ý
kiến các cụ trong làng cho trục vớt tấm bia và mọi việc diễn ra thuận
lợi. Mời cả những người giỏi chữ nho trong vùng về đọc nội dung ghi
trên tấm bia, dù có những đoạn do thời gian quá lâu nên chữ bị mờ, tróc
nhưng mọi người vẫn không khỏi giật mình kinh hãi khi biết nội dung
của tấm bia đó ghi lại công đức của bà chúa Thông Khê. Về tên thật của
bà mà trong lịch sử còn nhiều tranh cãi, có người cho rằng bà mang họ
Phùng nhưng theo bia đá thì chắc chắn bà mang họ Trần. Cũng theo tấm
bia này, khu đất mình đang ở có tên “quần thể Phủ Thông” trước đây nằm
trong hệ thống quần thể di tích Phủ Giầy (thờ mẫu Liễu Hạnh) mà khách
thập phương ai cũng biết tới.
Từ sự việc này, những người trong khu
dân cư mới lần về nguồn gốc khu đất mình đang ở và được biết nơi này
trước đây là chùa Quang Minh gồm nhiều đền phủ, nhiều dãy nhà ngang,
nhà dọc to lớn.... Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, những
dinh cơ miếu mạo này phần bị phá hủy bởi chiến tranh, phần được chuyển
sang làm trường học, trụ sở của các cơ quan...
Hiện dấu tích còn lại của khu phủ xưa
chỉ còn lại một gian nhà hoang tàn, cột kèo được chạm khác tinh tế và
mái lợp ngói mũi hài. Diện tích đất hiện nay còn khoảng 2000 mét vuông,
do Công ty giống cây trồng Nam Định quản lý và dù là “khu đất vàng”
ngay cạnh trung tâm nhưng nhiều năm nay đã bị “bỏ quên”, tiêu điều xơ
xác như một khu đất hoang.
Những ngôi nhà cấp bốn trước đây là nhà
kho đã xuống cấp sập mái, chỉ còn trơ lại những bức tường gạch nham
nhở. Khu ao hai bên cũng đã bị “thu hẹp” và thuộc quản lý của các hộ
gia đình nhận đấu thầu. “Tâm điểm dư luận” chính là 10 gia đình đã được
chính quyền xã tổ chức đấu thầu, chia ô, cắt khoảnh một diện tích nhỏ
trong khu vực này làm làm đất thổ cư.
Khung cảnh Phủ Thông hoang tàn
“Trả giá” vì chiếm đất “người cõi âm”
Biết chuyện nhiều năm nay mình đang
sống trên “đất thiêng”, người ta mới giật mình nhận ra “thủ phạm” của
việc vì sao nhiều năm nay các gia đình trong khu vực này lại liên tục
gặp phải tai ương, điên loạn và những tai nạn bất thường như vậy. Tất
cả các gia đình sau khi được nhận đất đến làm nhà tại đây không gặp
chuyện này thì cũng xảy ra chuyện nọ: Nhà thì có người lâm trọng bệnh
mà y học “bó tay”, nhà thì có người điên loạn.
Người ta cho rằng một trong những gia
đình đã bị làm “vật tế thần” đầu tiên là gia đình xây nhà trên đường
vào khu Phủ Thông trước đây. Đó là gia đình ông Trương Văn H (60 tuổi)
có hai con trai là 37 và 35 tuổi đều phát điên, dù gia đình đã đưa đi
chữa trị nhiều nơi nhưng bệnh tình vẫn không hề thuyên giảm. Mới đây
trong một lần lên cơn điên dại, gia đình ông đã phải nhờ đến sự can
thiệp của chính quyền địa phương nhưng khi công an xã đến, một người
con trai đã vác dao chém cả công an. Không còn cách nào khác, chính
quyền địa phương đã phải “hộ tống” thanh niên này vào trại điên chữa
bệnh bắt buộc vì sợ anh chàng có những hành động gây nguy hiểm cho gia
đình và làng xóm.
Bên cạnh đó cũng là một bi kịch khác.
Gia đình ông hàng xóm Trần Văn B (50 tuổi) có một cậu con trai duy nhất
là niềm hy vọng, là “hạt giống đỏ” của cả gia đình. Từ bé cậu trai đã
học rất giỏi, không phụ lòng cha mẹ, xong cấp phổ thông thì thi đỗ 3
trường đại học danh tiếng ở Hà Nội. Cậu chọn học Trường Đại học Xây
dựng, mong muốn khi tốt nghiệp sẽ trở thành kỹ sư giỏi góp ích cho xã
hội.
Lên Thủ đô, cậu chuyên tâm học tập, có
thời điểm được một tập đoàn kinh tế nhận tài trợ du học nước ngoài. Khi
cậu sinh viên đang phân vân suy nghĩ thì đột nhiên có những biểu hiện
bất thường như tự bỏ học đi lang thang ngoài đường vài ba ngày. Thấy
lạ, bạn bè gọi điện về nhà cho bố mẹ cậu. Hớt hải bắt xe lên, chứng
kiến cảnh con trai đầu bù tóc rối, quần áo lem luốc mà ông bà không tin
đó là con mình, đành bấm bụng xin nhà trường bảo lưu kết quả học tập
để gia đình đưa con về nhà chữa chạy, hi vọng sẽ khỏi bệnh rồi tiếp tục
theo học.
Lúc đầu ông bà cũng chỉ nghĩ con trai
học nhiều quá mà bị “ngộ chữ” chứ chẳng chịu tin con mình bị điên. Tuy
nhiên đến nay đã 3 năm trôi qua nhưng bệnh tình của cậu trai vẫn không
hề thuyên giảm, ông bà phải cắt cử người theo dõi con hàng ngày. “Ấy
thế mà em nó giải toán, lý, hóa vẫn còn rất chuẩn khi mấy cháu đi học
về nhờ giải giúp. Còn sinh hoạt hàng ngày khác thì em nó vẫn có những
biểu hiện tâm thần”, ông B buồn rầu.
Cũng trên con đường dẫn vào khu Phủ
Thông, gia đình ông Nguyễn Văn N cũng mang bi kịch “tai ương trên trời
rơi xuống” khác. Cả hai ông bà có thời gian từng làm ngân hàng huyện,
nay đã nghỉ hưu. Khi đấu thầu được mảnh đất ở trung tâm mặt đường,
những tưởng xây xong nhà là gia đình “ăn nên làm ra”, lấy đó làm nơi
phát triển kinh doanh.
Thế nhưng nhà mới xây chưa kịp ở thì
ông bị tai biến mạch máu não nằm liệt giường, kinh tế gia đình sa sút,
bà vợ phải bỏ hết mọi công việc để ngày ngày chăm lo cơm nước, thuốc
thang cho chồng. Khi ông chồng vẫn đang điều trị bệnh thì đúng một năm
sau bà cũng bị tai biến. Không còn gì khổ hơn khi hai góc nhà là hai
chiếc giường cho đôi vợ chồng nằm bất động, con cháu phải thay nhau
chăm sóc.
10 gia đình nằm trên đất phủ xưa là 10
bi kịch, không có người gặp hoạn nạn ốm đau thì cũng có người điên
loạn: Gia đình Phạm Văn S có con trai nhiều năm nay bị điên loạn; gia
đình bà Nguyễn Thị T, bà Nguyễn T.T, ông Bùi Văn V, ông Lê Văn T, ông
Nguyễn Văn T… đều có người mắc bệnh nan y như bệnh ung thư gan, xuất
huyết dạ dầy; có người mất khi tuổi còn khá trẻ, có người vẫn còn đang
mang bệnh trong người, không biết khi nào tử thần gọi đến tên?
Những ngày phát hiện ra bia đá là những
ngày người dân trong khu vực “thất điên bát đảo” vì lo sợ, kinh hãi.
Đem chuyện hỏi những vị cao niên trong làng thì sau một hồi lục lại suy
nghĩ, nhiều người cũng nhớ ra những sự lạ như cụ Nguyễn Văn Côi (năm
nay đã ngoài 90 tuổi): “Ngày tôi còn nhỏ, thấy hội phủ to lắm, người
khắp nơi về dự lễ hội có khi tới 10 ngày, sau này chiến tranh tàn phá
nhưng khu vực đất này vẫn còn “linh thiêng”. Khi cô con gái tôi lên 9 –
10 tuổi đi chăn trâu, nhiều hôm chạy về kinh hãi gọi bố ra xem, đến
nơi thấy một đôi rắn mào đang uốn lượn trên những ngọn nhãn, cây mít
trong đất phủ”.
“Chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên”
Để tìm hiểu về sự việc có thật hay
không chuyện vì lấn “đất thiêng” mà người sống tại đây gặp nhiều tai
ương, nhóm phóng viên chúng tôi đã tìm gặp nhiều người có chức năng tại
địa phương. Ông Bùi Văn Tam, Nhà nghiên cứu lịch sử Nam Định, từng có
nhiều năm nghiên cứu về vùng đất Thiên Bản (nay là huyện Vụ Bản) cho
biết: “Sau khi phát hiện bia đá, chúng tôi đã tập trung nghiên cứu, tra
cứu nội dung bia. Thật đáng tiếc là do lịch sử và thời gian mà quần
thể di tích Phủ Thông không còn.
Theo như tư liệu trước đây, khi lập
đình, chùa, miếu, phủ… người xưa thường chọn vị trí đắc địa nhất, nơi
đất cao ráo, có thế đất “rồng chầu, phượng múa”. Nếu nhìn tổng thể thì
Phủ Thông nằm ở vị trí đầu rồng theo hướng Nam, hai ao phía hai bên
tượng trưng cho đôi mắt rồng và người xưa cho rằng đây là một nơi đất
thiêng”.
Cũng theo ông Tam, với những chứng cứ
lịch sử, có thể khẳng định chắc chắn Phủ Thông thuộc quần thể di tích
Phủ Giầy thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh, nơi mà du khách thập phương vào dịp
lễ tết và nhất là vào mùa chính hội tháng ba vẫn thường trở về cầu cho
quốc thái, dân an, gia đình bình yên, xã hội phát triển. “Chúng tôi sẽ
cố gắng dịch xong sớm và công bố rộng rãi nội dung tấm bia về Phủ Thông
tới mọi người”, ông cho biết thêm.
Nhà sử học Bùi Văn Tam: “Khu đất nằm ở thế đắc địa “rồng chầu, phượng múa””
Thực hư thì chưa rõ, nhưng sau ngày
phát hiện ra sự việc thì khu vực trở nên hoang vắng hẳn bởi chẳng có
nhiều người muốn bước chân vào vùng đất “gieo rắc tai ương” này. Người
địa phương cho biết trước đây nhiều gia đình gần đất phủ có ý định lấn
chiếm thêm một chút ra phía sau, nhưng từ khi tìm thấy bia đá cổ thì
“có cho thêm tiền cũng chẳng dám động vào đất của người âm nữa” như lời
một phụ nữ nói. Có một ưu điểm nữa là sau sự việc khu vực bỗng… sạch
sẽ hẳn lên, ví dụ như việc ao nước trong phủ trước đây là nơi người ta
cứ tiện tay là vứt rác, nay thì mọi người chẳng bị ai cấm mà không dám
bén mảng đến, sợ “làm ô uế đất thiêng”.
Ông Trần Văn Quân, Trưởng ban văn hóa
xã Cộng Hòa cũng xác nhận sự việc địa phương phát hiện, tìm được bia đá
cổ và đã nhờ cán bộ Phòng Văn hóa huyện cùng nhà nghiên cứu lịch sử
Bùi Văn Tam tổ chức nghiên cứu, dịch lại nội dung của tấm bia bởi đây
là một chứng tích quan trọng về khu quần thể di tích Phủ Thông đã bị
chiến tranh phá hủy. Theo ông Quân, việc những gia đình ở gần khu vực
Phủ Thông gặp những bất hạnh trong cuộc sống là có thực, tuy nhiên “đây
chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên và do người dân thêu dệt thêm để nói về
sự linh thiêng của khu quần thể di tích Phủ Thông”.
Bí mật trên tấm bia cổ:
Theo nhà sử học Bùi Văn Tam, tấm bia đá
về bà chúa Thông Khê cho biết bà có tên thật là Trần Thị Ngọc Đài,
sinh ra vào cuối thế kỷ XVI (tương truyền vào năm chúa Liễu Hạnh mất
khoảng năm 1577). Được chúa Trịnh Tráng (Văn tổ Nghị Vương) đưa về
dinh lập thành Dương Phi rồi sinh ra chúa Trịnh Tạc. Vì thế khi con
trai làm chúa, bà được phong là Thái phi và mất năm Kỷ Dậu 1669, thọ
93 tuổi. Bà không chỉ là người có tài sắc vẹn toàn mà còn có nhiều
công lao trong việc mở mang kinh tế, văn hóa cho quê hương Vụ Bản,
được dân gian tôn vinh thành “một trong sáu sự kỳ lạ của đất Thiên
Bản”. Sau ngày bà mất người dân nơi đây đã đúc tượng đồng thờ bà cùng
với Mẫu Liễu Hạnh.
Để tưởng nhớ công ơn của bà người dân
nơi đây đã lập bia nói lên công đức ấy. Bia đá có niên hiệu Dương Hòa
– Thời kỳ nhà Lê năm thứ 6 (1640), chiều cao 1,55 mét, rộng 0,9 mét
và dày 0,16 mét; được chạm khắc rồng nổi, hoa điêu. Trên bia đá được
lập thành 3 phần: Phần thứ nhất nêu lên lịch sử và những lần tôn tạo
của chùa Pháp Quang nằm trong quần thể chùa Thông; Phần hai về số
ruộng mà bà chúa Ngọc Đài công đức vào chùa; Phần thứ ba là thơ ca,
ca ngợi công đức của bà, cảnh đẹp, phồn thịnh của quê hương đất Thiên
Bản. Trong bia đá còn ghi rất rõ diện tích của Phủ Thông là hai mẫu
(tương đương với 5 ngàn mét vuông, gồm cả hai ao bên cạnh chùa). Bia
đá khẳng định năm 1629 (năm Kỷ Tỵ) chùa Pháp Quang đã được xây toàn
bộ bằng gạch, lập ngói.
|
Theo Nhóm phóng viên PLVN