Hỏi: Kính bạch thầy, xin cho con hỏi: con có đứa con, lúc
trước nó có đi chùa vài lần. Nhưng sau, nó không muốn đi vì lười biếng.
Bây giờ con làm cách nào để cho con của con nó tự nguyện đi chùa một
cách vui vẻ?
Ðáp: Việc đi chùa hay tu hành là do căn duyên của
mỗi người. Chúng ta không nên bắt ép. Vì như thế, có đôi khi chẳng những
không có lợi ích mà trái lại, nó còn phản tác dụng có hại nhiều hơn nữa
không chừng! Ðứa con của Phật tử, như Phật tử đã nói, em có đi chùa vài
lần. Nhưng sau đó em không còn đi nữa. Ðiều nầy, theo tôi, cứ hãy để
cho em tự nhiên. Và Phật tử cũng không nên khuyến nhắc hay rầy la em.
Tối kỵ nhất, là Phật tử không nên lấy quyền làm mẹ, mà bắt nạt nặng lời
trách móc cho em là thứ hư thân làm biếng không chịu đi chùa. Bởi việc
đi chùa, tùy theo quan niệm của mỗi người. Thiết nghĩ, là Phật tử chúng
ta cũng cần nên biện biệt vấn đề nầy cho thật rõ ràng, để tránh sự hiểu
lầm.
Thật ra, không phải ai đi chùa cũng đều là tu hết. Ðiều nầy chúng ta
cần phải xét kỹ lại. Phật tử đi chùa có nhiều dạng thức và tâm niệm khác
nhau:
- Có người đi chùa với mục đích là để phụ giúp làm công quả cho chùa.
Trong khi hành sự, có ai nặng lời hay nghịch ý, chạm đến lòng tự ái của
họ, thì lập tức tam bành lục tặc của họ nổi lên như sóng cồn. Họ la ó om
sòm và bậm trợn dữ dội. Ai trông thấy họ cũng đều phát run sợ.
- Có người tới chùa với mục đích là để dòm ngó theo dõi xem tình hình
sinh hoạt trong chùa ra sao. Với thâm ý là để tìm hiểu rồi phê bình chỉ
trích nói xấu, một khi họ thấy những hành vi sai trái lỗi lầm của chư
Tăng Ni và Phật tử.
- Có người đi chùa chỉ biết cúng bái hoặc thăm viếng vong linh, nơi mà
ông bà cha mẹ hay người thân của họ thờ ở chùa. Xong rồi, là họ ra về.
Họ chưa từng dự nghe một thời pháp hay tụng một thời kinh ở chùa.
- Có người đến chùa với mục đích là để nghe pháp học hỏi tu niệm v.v…
Nói tóm lại, người Phật tử đi chùa với nhiều hình thức và nhiều quan
niệm khác nhau. Muốn biết đi chùa có tu hay không, trước hết, chúng ta
cần hiểu nghĩa của chữ tu là gì. Chữ tu nguyên nghĩa là sửa đổi. Sửa dở
thành hay, sửa tà thành chánh, sửa xấu thành tốt v.v…Nghĩa là chúng ta
phải sửa đổi ở nơi hành vi và tâm niệm của chính mình. Hiểu nghĩa chữ tu
như thế, thì không nhứt thiết là phải đi chùa mới gọi là tu. Tuy nhiên,
đi chùa nó có điều lợi, là vì nơi đó có môi trường tăng thượng duyên
tốt hơn ở nhà. Bởi lẽ, chùa là nơi trang nghiêm thanh tịnh, là nơi hành
đạo hoằng truyền chánh pháp, là nơi hun đúc rèn luyện chúng ta trở thành
người có đạo đức lương thiện. Cho nên, người Phật tử đi chùa với mục
đích chính là để nghe pháp, học hỏi trau dồi thêm trí huệ và đạo đức. Ðó
là môi trường tốt tạo cho người Phật tử tăng thêm tín tâm và đạo lực.
Nếu lệch ý nghĩa quỹ đạo nầy, thì sự đi chùa của người Phật tử sẽ không
có kết quả tốt đẹp.
Do đó, nếu người Phật tử ở nhà, mà khéo biết sắp xếp thời gian và tạo
nơi thờ Phật trang nghiêm, tạo môi truờng sinh hoạt tốt đẹp như vườn
tượt cây cảnh v.v… Hằng ngày chuyên tâm tu niệm, phân chia thời khóa
tụng niệm rõ ràng. Mỗi người tự tu tâm sửa tánh, tạo bầu không khí trong
gia đình thật êm ấm an vui hạnh phúc. Mọi người khéo biết tương kính
nhường nhịn hòa thuận với nhau. Nên cởi mở thiết lập truyền thông trao
đổi với nhau bằng những lời lẽ ôn hòa nhã nhặn đầy yêu thương ái ngữ
chân tình. Khi có chuyện gút mắc rắc rối không hay xảy ra trong gia
đình, mọi người cùng nhau tìm cách tháo gỡ một cách êm xuôi trong tinh
thần hòa ái cảm thông. Tuyệt đối, không nghi kỵ, giả dối, lường gạt,
ngầm mưu hại lẫn nhau. Ðược thế, tuy thân Phật tử còn ở tại gia, nhưng
tâm của Phật tử đã rất gần với đạo lý giải thoát rồi.
Ngược lại, đi chùa mà không chuyên tâm tu học như thế, cứ để cho con
khỉ ý thức chuyền nhảy theo ngoại duyên lung tung, rồi thêm sanh tâm
phiền não giận hờn bực tức, hết giận hờn người nầy rồi lại trách móc
người kia. Lập thành phe nhóm bè phái, chống báng nói xấu, xầm xì to nhỏ
chỉ trích bươi móc nói lỗi với nhau. Hết nói xấu người nầy đến phê bình
chỉ trích người khác. Lại thêm, ỷ mình có công lao, tài giỏi, rồi sanh
tâm cống cao ngã mạn, hách dịch khinh người, lấn lướt miệt thị, coi ai
cũng chẳng ra gì. Phật tử đi chùa với hành vi tâm niệm như thế, thì thử
hỏi có được lợi ích phước đức gì không?!!! Hay chỉ gây tạo thêm nhiều
tội lỗi. Làm mất đi bầu không khí trang nghiêm thanh tịnh ở trong chùa.
Trường hợp con của Phật tử, tôi thành thật khuyên Phật tử, cứ để cho
em có sự quyết định chọn lựa một cách tự nhiên. Ðó là chúng ta tôn trọng
quyền tự do tin tưởng của em. Phật tử đừng quên hiện chúng ta đang sinh
sống trong một đất nước tự do. Quyền quyết định là ở nơi mỗi cá thể.
Nếu em thấy, sự đi chùa có lợi ích thiết thực và thích hợp với đời sống
tinh thần của em, dù Phật tử có ngăn cấm đến đâu, thì em cũng nhất quyết
tìm mọi cách đi chùa cho kỳ được. Vì đó là tự em ý thức và phát tâm
mạnh mẽ. Bằng ngược lại, nếu em không thích đi, dù Phật tử có khuyên bảo
hay bắt ép đến đâu, thì cũng vô ích mà thôi. Chi bằng, tốt hơn hết là
Phật tử cứ thản nhiên để cho tự em quyết định lấy.
Phật tử nên biết, tuổi trẻ ở xứ nầy, các em không đi vào con đường
xấu xa tội lỗi, thì đó là phước đức lắm rồi. Còn việc đi chùa đối với
các em, chúng ta không nên ép buộc. Làm cha mẹ, chúng ta chỉ nên khuyến
khích gây ý thức cho các em, khuyên các em nên gia nhập vào đoàn thể
sinh hoạt, như đoàn thể Gia Ðình Phật Tử chẳng hạn. Có thế, thì may ra
các em mới đến chùa thường xuyên sinh hoạt mà thôi. Vì các em ham vui mà
đến. Ðó còn là môi trường sinh hoạt thích hợp với tuổi trẻ năng động
của các em. Không phải các em đến chùa, vì lý do tu học hay làm công quả
cho chùa như người lớn. Như đã nói, điều nầy còn tùy theo căn duyên
nghiệp lực nặng nhẹ của mỗi người.
Qua những điều trình bày góp ý chân thành trên, tôi mong rằng, Phật
tử cũng nên cảm thông với đứa con của Phật tử nói riêng và tuổi trẻ ở xứ
nầy nói chung. Ðiều quan trọng là ở nơi Phật tử. Phật tử làm sao chứng
minh cho con của Phật tử thấy, việc đi chùa của Phật tử thực sự có tu
hành và có cải đổi tâm tánh tiến bộ thực tế. Tiến bộ từ lời nói đến việc
làm. Việc hành xử hòa dịu êm ái đạo đức thật sự của Phật tử, đó chính
là tấm gương phản chiếu mạnh vào tâm thức của em. Từ đó, nó sẽ có tác
động ảnh hưởng đến con của Phật tử. Vì nó thấy lời nói, thái độ, hành
động của Phật tử là người thực sự có tu hành đàng hoàng. Như vậy, dù
Phật tử không khuyên bảo nó, nó vẫn tìm hiểu và biết đâu nó sẽ trở thành
người Phật tử chơn chánh sau nầy. Kính chúc Phật tử cố gắng hành thiện
vững tiến trên bước đường tu niệm, gặt hái nhiều thành quả tốt đẹp trong
khung trời an lạc hạnh phúc.
TK Thích Phước Thái
http://nguoiphattu.com/?id/34416/lam-sao-de-cho-con-cai-tu-nguyen-di-chua-vui-ve?