Đây là Phật sự quan trọng để các cấp GH và thành viên của GH quan tâm đóng góp trí tuệ quan của mình để góp ý tu chỉnh Hiến chương GH cho đạt kết quả tốt, đáp ứng được điều kiện chung của đất nước và của GH đối với lịch sử 2000 năm Phật giáo Việt Nam.

Với tinh thần đó, chúng tôi mạo muội nói lên suy nghĩ của mình để Ban tu chỉnh Hiến chương nghiên cứu.

1.    Trong lời nói đầu và điều 7 Hiến chương GHPGVN có ghi rằng: GHPGVN là tổ chức GH duy nhất đại diện cho Tăng ni, Phật tử Việt Nam trong và ngoài nước.

Nội dung này có thể là đúng trên diện mạo của Phật giáo từ 1981 đến những năm 90 thôi. Chứ hiện tại Nhà nước đã công nhận các tổ chức Phật giáo khác có tư cách pháp nhân và pháp lý như:

+ Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo. Đây là tổ chức Phật giáo do ngài Huỳnh Phú Sổ sáng lập từ năm 1939. Và nay tổ chức đã được Nhà nước công nhận là một tổ chức tôn giáo. (tổ chức này có giáo chủ là ngài Huỳnh Phú Sổ, giáo lý dựa trên tư tưởng Phật giáo tịnh độ thờ Phật A Di Đà, có trên 1,3 tín đồ, có hàng nghìn cơ sở tự viện, phạm vi hoạt động trong cả nước, có tổ chức từ trung ương hội đến tỉnh, huyện và mỗi chùa. Giáo luật dựa trên nền tảng 8 điều răn dạy của đức Huỳnh Phú Sổ.

+ Tịnh độ Cư sỹ Phật hội Việt Nam, do ngài Nguyễn Văn Bồng sáng lập năm 1934. Tư tưởng lớn là tu Phước Huệ song tu, giới luật y theo tam quy, ngũ giới, tổ chức được thành lập từ trung ương đến tỉnh, huyện và cấp cơ sở. Số lượng tín đồ cũng hàng triệu người.

+ Đạo Tứ Ân Hiếu nghĩa ra đời năm 1867 do ngài Ngô Lợi sáng lập. Tư tưởng của đạo là tu nhân học Phật phụng sự tứ ân. Số lượng tín đồ trên 60 ngàn người.

+ Bửu Sơn Kỳ Hương do ngài Đoàn Minh Huyên (Phật thầy Tây An) sáng lập năm 1849, tư tưởng giáo lý theo Thiền pháp trúc lâm Yên Tử và niệm Phật A Di Đà. Số lượng tín đồ trên 15 ngàn.

+ Giáo hội Phật đường Nam Tôn minh sư đạo được sáng lập năm 1863, tư tưởng dựa trên giáo lý nhà Phật và tư tưởng của Nho giáo với Đạo giáo. Tín đồ trên 10 ngàn hoạt động ở 18 tỉnh thành phố.

+ Minh Lý đạo – Tam Tông miếu, được sáng lập năm 1924 do ngài Âu Kiệt Lâm, Nguyễn Văn Xưng, Nguyễn Văn Đề, Lê Văn Ngọc, Nguyễn Văn Miết và Võ Văn Thạnh. Giáo lý dựa trên Phật – Nho – Đạo, tín đồ cũng hàng vạn người.

Với sự chấp thuận và quyết định của Nhà nước cho phép các tổ chức tôn giáo liên quan đến Phật giáo, Tăng ni, Cư sỹ, Phật tử (tín đồ) như trên, thì GHPGVN có còn là tổ chức giáo hội Phật giáo duy nhất đại diện cho Tăng ni, cư sỹ, Phật tử ở trong nước và ở ngoài nươc không?. Đây là một sự thực, GHPGVN nên quan tâm mà có những thay đổi Hiến chương cho thực chất hơn.

2.    Điều 8 của Hiến chương GHPGVN quy định: Thành phần của GHPGVN gồm các tổ chức hệ phái Phật giáo Việt Nam, Tăng ni, cư sỹ thuộc các tổ chức hệ phái Phật giáo đã hợp nhất hình thành GHPGVN.

Quy định này là không phù hợp và quá cứng nhắc, tự mình khóa mình trong suốt 30 năm qua kể từ ngày GHPGVN được thành lập. Và đây cũng là nguyên nhân dẫn đến một tổ chức GH không đủ mạnh. Xu thế phát triển của thời đại, chính sách đổi mới toàn diện, hội nhập quốc tế của VN trong suốt hơn 25 năm qua đã là cửa sổ để GH mở rộng tầm nhìn.

Ngay cả một loạt các nước đã từng tham chiến, gây chiến tranh ở VN, song với truyền thống Hiếu hòa, giải thoát, đánh kẻ chạy đi, không ai đánh người chạy lại, nên chính sách đối ngoại của VN dựa trên nền tảng Việt Nam muốn làm bạn với tất cả các nước, không phân biệt tư tưởng chính trị, mà thiết lập quan hệ song phương, đa phương, trên cơ sở tôn trọng độc lập chủ quyền, không can thiệt vào công việc nội bộ của nhau, hợp tác cùng có lợi. Đối với người kiều bào, nhà nước ta cũng có chính sách là Kiều bào là một bộ phận không thể tách rời của dân tộc Việt Nam.

Với những chính sách đó, Việt Nam đã thực sự hội nhập và đã tạo nên vị thế của mình trên trường quốc tế, chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc được tôn vinh hơn bao giờ hết.
Vậy mà GHPGVN lại quy định như trên, thật là tự mình khóa cửa của mình và cũng không phù hợp với giáo lý lục hòa của nhà Phật.

3.    Điều 9 Hiến chương GHPGVN quy định; thành phần nhân sự các cấp GHPGVN là Tăng ni, cư sỹ có năng lực, đạo hạnh và tiêu biểu của các tổ chức, hệ phái Phật giáo Việt Nam.

Thật là ấu trĩ quá. Năm 1981 Phật giáo VN đã tổ chức Hội nghị hợp nhất 09 tổ chức hệ phái Phật giáo lúc đó để cho ra đời GHPGVN ngày nay. Vậy mà Hiến chương của GH lại quy định là nhân sự của các cấp GHPGVN là Tăng ni, cư sỹ tiêu biểu của các tổ chức, hệ phái Phật giáo Việt Nam. Viết như vậy đúng là râu người này cắm cầm người khác. Trên thực tế từ năm 1981 đến nay, 09 tổ chức hệ phái Phật giáo không được thừa nhận về mặt tổ chức, mà chỉ còn duy trì phương pháp tu hành đúng chính pháp thôi.

GHPGVN là tổ chức Phật giáo được thành lập ở Trung ương, tỉnh, huyện hội và mỗi đơn vị cơ sở là tự viện. Việc giới thiệu nhân sự tham gia điều hành các cấp GH đều do Tăng ni của mỗi đơn vị huyện, tỉnh giới thiệu để cơ cấu nhân sự, chứ làm gì có hệ phái tổ chức Phật giáo nào giới thiệu nhân sự.

Chính vì quy định trên, nên tổ chức GHPGVN 30 năm qua chưa thực sự phát huy sức mạnh của mình. Và cũng là cơ sở để các tổ chức Phật giáo khác không hợp nhất cách đây 30 năm đã thành lập tổ chức Phật giáo độc lập.

Và một điều nữa là thành viên của GHPGVN không được quan tâm đúng mức ở cấp tổ chức GH. Và Hiến chương hiện nay cũng chỉ dành riêng cho quý vị Tăng ni thôi, chứ Phật tử không có chỗ đứng trong tổ chức GHPGVN.

Source : http://www.phattuvietnam.net/diendan/chanhung/19159.html