Trước thềm sự kiện Hội thảo Hoằng pháp toàn quốc 2011, TT.Thích Huệ Thông - Phó ban Hoằng pháp T.Ư, Phó ban Thường trực BTS Tỉnh hội Phật giáo tỉnh Bình Dương - đơn vị đăng cai cho biết:

Nhìn nhận dưới góc độ của địa phương - đơn vị đăng cai tổ chức, chúng tôi có thể tự tin để khẳng định rằng, đến giờ phút này, còn chưa đầy một tuần nữa hội thảo sẽ diễn ra thì Phật giáo Bình Dương đã hoàn tất được 80% các khâu chuẩn bị. Trong đó, nơi lưu trú, phương tiện đi lại và ẩm thực, công tác chuẩn bị đón tiếp và hướng dẫn đại biểu đã được phân công và chuẩn bị khá chu đáo. Các phương án khánh tiết, trang trí và chương trình chi tiết được cụ thể hóa bằng các kịch bản rất thuận lợi cho việc thực hiện và theo dõi, điều chỉnh.

TT. Thích Huệ Thông

† Có gặp khó khăn gì không, thưa Thượng tọa?

- Bất cứ sự chuẩn bị cho một chương trình lớn nào cũng gặp phải thuận lợi và khó khăn nhất định. Hội thảo sắp tới của chúng ta cũng không ngoại lệ khi đến giờ phút này vẫn chưa gút được danh sách đại biểu đến từ các tỉnh, thành và số lượng bài tham luận. Đây là hai nội dung quan trọng để đảm bảo cho hội thảo được diễn ra thành công cả về chất lẫn về lượng. Tuy nhiên chúng tôi cũng thông cảm vì đây chỉ là sự khó khăn khách quan khi hội thảo lần này được tổ chức khá sớm về mặt thời gian so với mọi năm và chúng ta lại vừa kết thúc kỳ nghỉ Tết khá dài. Hy vọng, sự chậm trễ này sẽ được khắc phục trong vài ngày sắp đến và mọi thứ sẽ diễn ra như dự kiến của Ban tổ chức.

Về mặt tổ chức, tôi có thể khẳng định rằng Bình Dương đã toàn tâm, toàn ý chuẩn bị cho Hội thảo bằng cả trí tuệ, tình cảm và lòng tự hào. Qua đó chúng tôi nhận thấy rằng, chưa bao giờ trong các công tác Phật sự tại Bình Dương mà chúng tôi lại nhận sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo tỉnh, chư tôn đức Trung ương Giáo hội. Sự quan tâm đó đã tạo nên động lực to lớn để mỗi cá nhân được phân công trong thời gian qua dốc toàn bộ sức lực để cống hiến và phục vụ.

† Thượng tọa có cảm thấy áp lực không khi năm 2010, Kiên Giang lần đầu đăng cai đã tạo nên một hội thảo khá hoành tráng và thành công?

- Trong tâm niệm, chúng tôi chẳng bao giờ nghĩ đến việc sẽ làm cho bằng được như Kiên Giang về mặt hình thức. Tuy nhiên, những kinh nghiệm và bài học từ Kiên Giang trong khâu tổ chức Hội thảo Hoằng pháp 2010, chúng tôi sẽ cố gắng tổ chức một hội thảo thành công trọn vẹn xứng với tiềm năng của mình.

† “Phật giáo với dân tộc” là chủ đề chính của Hội thảo lần này, vậy những vấn đề chính sẽ được thảo luận là gì và có ý nghĩa như thế nào cho hướng đi của công cuộc truyền bá Chánh pháp trong giai đoạn hiện nay?

- Từ chủ đề chính của Hội thảo lần này sẽ có 9 đề tài thảo luận nhóm được đưa ra bàn thảo bởi chư tôn đức đến từ khắp các tỉnh, thành bao gồm: Hoằng pháp trong phương châm “Đạo pháp, dân tộc, CNXH”;  Hoằng pháp với đồng bào dân tộc;  Hoằng pháp với thanh thiếu niên; Hoằng pháp với công tác từ thiện xã hội; Hoằng pháp với thời hội nhập; Hoằng pháp với Phật giáo hải ngoại; Hoằng pháp với môi trường và thay đổi khí hậu; Hoằng pháp với việc xây dựng chùa văn hóa và du lịch tâm linh; Hoằng pháp với nghi lễ Phật giáo…

Đó là những nội dung có ý nghĩa giải quyết các vấn đề bức thiết mà Phật giáo phải đối mặt để khẳng định mình cùng sự phát triển đi lên với đất nước trong thời hội nhập, xứng tầm với một tôn giáo gắn liền với vận mệnh dân tộc Việt Nam trên 2.000 năm lịch sử.

Những ý kiến tại Hội thảo sẽ là tiếng nói có giá trị của giới Phật giáo cả nước gửi đến quý vị lãnh đạo các cấp trong việc tô bồi mối quan hệ biện chứng Phật giáo - Dân tộc.

Hội thảo cũng sẽ nêu bật được những đóng góp thiết thực của Phật giáo Việt Nam nói chung và Phật giáo Bình Dương nói riêng cho quê hương trong những bước thăng trầm của lịch sử từ những ngày đầu có mặt cho đến nay, đã hòa quyện trong niềm vui và nỗi buồn trong suốt chiều dài lịch sử. Đồng thời cũng nêu lên trách nhiệm của Phật giáo khi đứng trước những cơ hội và thách thức mà dân tộc Việt Nam đang phải đối mặt, như tệ nạn xã hội gia tăng, đạo đức xuống cấp, đất nước phải tiếp nhận những nền văn hóa bên ngoài với vàng thau lẫn lộn…

† Với nội dung như thế, chúng ta có cầu toàn và tham lam không khi trong một thời gian ngắn mà phải giải quyết khá nhiều vấn đề quá lớn?

- Những nội dung được đưa ra thảo luận không chỉ là ưu tư tại Hội thảo mà chính là những trăn trở của chư tôn đức tôn túc tiền bối xuyên suốt quá trình đồng hành dân tộc của Phật giáo Việt Nam cho đến ngày nay. Chư tôn túc từ lâu đã suy nghĩ và đây chính là lúc chúng ta cùng ngồi lại cùng suy nghĩ thêm, góp ý và chia sẻ mà thôi. Chính vì lẽ đó mà tôi cho rằng các nội dung của Hội thảo lần này đáng được quan tâm và giải quyết một cách thấu đáo.

† Vấn đề cải đạo đang rất được Tăng Ni, Phật tử quan tâm hiện nay và ngành hoằng pháp cũng phải vạch ra một hướng đi trước thực trạng này, Hội thảo lần này có bàn về điều đó?

- Bất cứ nhà hoằng pháp nào cũng thể hiện sự quan tâm khi người con tinh thần của mình bị các tôn giáo khác dụ dỗ bằng nhiều phương thức phong phú, đa dạng. Nếu trong hội thảo, các đại biểu quan tâm vấn đề này thì có thể biểu hiện sự quan tâm đó trên các bài tham luận. Dù là nội dung không được đưa ra từ đầu nhưng tôi nghĩ chư tôn đức lãnh đạo Ban Hoằng pháp T.Ư sẽ cân nhắc nên thảo luận hay không nếu có sự đồng thuận từ đông đảo đại biểu tham dự. Tuy nhiên, theo tôi, đây thật sự là một nội dung khá lớn và tế nhị, đòi hỏi phải có những quyết sách mang tính đồng bộ, nhất quán và cẩn trọng nên Giáo hội cần tổ chức một hội thảo chuyên đề riêng hơn là bàn luận thiếu sự chuẩn bị nhân hội thảo lần này.

† Ngành hoằng pháp trong những năm qua đã tổ chức nhiều hội thảo cả nước cũng như khu vực, Thượng tọa có nghĩ rằng đây chính là lúc chúng ta cần nhìn lại tác động, ảnh hưởng và hiệu quả của các lần tổ chức đó?

Phải thừa nhận rằng, hoằng pháp là một ngành có nhiều sáng kiến và phương thức hoạt động phong phú, sinh động trong hệ thống tổ chức của các cấp Giáo hội. Đặc biệt, thời gian gần đây chúng ta thực hiện nhiều Phật sự của ngành mang tầm vóc quốc gia và khu vực, thu hút sự quan tâm của Tăng Ni, Phật tử cả nước. Đó là những nỗ lực rất đáng ghi nhận và trân trọng. Nhưng sẽ thành công hơn và tính thực tiễn cao hơn nếu có sự đánh giá và kiểm chứng lại những công việc đã làm. Đây cũng chính là một trong những khâu quan trọng theo nguyên tắc vận hành chung của bất kỳ sự vật, hiện tượng nào.

 † Có nhiều ý kiến cho rằng, Phật giáo chúng ta tổ chức nhiều hội thảo chuyên ngành nhưng chưa chú trọng về chất lượng mà chỉ thiên về hình thức và số lượng, có hội mà không có thảo luận, còn quan điểm của Thượng tọa thì sao?

- Phải công nhận rằng, Phật giáo chúng ta ngày càng tổ chức các hội thảo, hội nghị khá quy mô và hoành tráng. Xét trên phương diện hình thức thì chúng ta dần dần trở nên thuần thục. Riêng về chất lượng thì không phải lúc nào cũng đạt được như mong đợi. Đây là một thực tế mà chúng ta cần nhìn lại một cách nghiêm túc để tránh đi lại vết xe đổ.

 Lần này, chúng tôi có một số điều mới trong phương thức chuẩn bị và tổ chức hội thảo chuyên đề. Trước hết, trong danh sách đăng ký đại biểu các tỉnh, thành dự hội thảo, chúng tôi đề nghị các vị đại biểu ấy đăng ký tham gia luôn nội dung thảo luận nhóm mà vị ấy quan tâm. Kế đến là yêu cầu chư tôn đức chủ tọa, thư ký các phiên thảo luận nhóm phải có văn bản đúc kết cho được nội dung các đại biểu trình bày, thảo luận và đề xuất giải pháp cụ thể. Ngoài ra, chúng tôi còn đề xuất hội thảo lần này cần có một nghị quyết mang tính định hướng, chỉ đạo cho hoạt động ngành sau khi hội thảo kết thúc. Đây cũng là căn cứ để sau này kiểm tra lại những tác động của hội thảo đối với hoạt động ngành trong thời gian đến ra sao.

Với sự đồng thuận, đồng lòng cao của chư tôn đức Ban tổ chức và đại biểu từ các tỉnh thành, chắc chắn chúng ta sẽ làm được.

Chân thành cảm ơn Thượng tọa!

Bảo Thiên thực hiện