Huyết
áp là sức đẩy của dòng máu tác động lên thành động mạch nhằm đưa máu
đến nuôi dưỡng các mô trong cơ thể, mỗi khi tim đập là lúc huyết áp cao
nhất và gọi là huyết áp tâm thu. Khi tim nghỉ, khoảng thời gian giữa 2
lần tim đập thì huyết áp giảm đi, đó là huyết áp tâm trương.
Chỉ số huyết áp phải căn cứ vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe của từng người.
Ở người khỏe mạnh, từ độ tuổi trưởng
thành cho đến 30-45 tuổi: huyết áp tâm thu là 90-110mmHg, huyết áp tâm
trương là 70-90-mmHg được cho là bình thường. Từ 40 tuổi trở lên thì cứ
mỗi 10 tuổi, mỗi chỉ số cộng thêm 10.
Huyết áp thấp là tình trạng huyết áp
tâm thu dưới 90mmHg và huyết áp tâm trương dưới 60mmHg hoặc giảm hơn
20mmHg so với trị số huyết áp bình thường trước đó.
Nguy hiểm không kém
Nếu so sánh với bệnh huyết áp cao,
huyết áp thấp trước mắt không dẫn đến biến chứng như tai biến mạch mão
não, nghẹn tắc cơ tim… nên nhiều người rất chủ quan với căn bệnh này.
Tuy nhiên, ít người biết được rằng huyết áp thấp cũng có thể gây ra các
biến chứng nguy hiểm không kém.
Khi bệnh nhân bị tụt huyết áp nhiều
lần, hệ thống thần kinh bị suy giảm chức năng, cơ thể không tự kịp điều
chỉnh để cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy cho các cơ quan có chức năng sống
còn như não, tim, thận gây tổn thương các cơ quan này.
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh
huyết áp thấp có thể dẫn đến tình trạng đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim,
suy thận… thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Nhiều trường hợp huyết áp
thấp có thể dẫn tới tai biến mạch máu não, trong đó phần lớn là nhồi máu
não, tỷ lệ này chiếm khoảng 30%.
Ngoài ra, người bị tụt huyết áp cấp có
thể gây sốc, đặc biệt nguy hiểm đến tính mạng trong những trường hợp
như đang lái xe, làm việc trên tầng cao… Nếu huyết áp thấp kéo dài, còn
làm cho các cơ quan thận, gan, tim, phổi suy yếu nhanh chóng.
Triệu chứng và nguyên nhân
Huyết áp thấp dễ xảy ra với những
người quá lao lực, thể trạng yếu, suy dinh dưỡng, phụ nữ,… Đặc biệt,
huyết áp thấp dễ xảy ra ở ngoài người bệnh về tim mạch, béo phì, tiểu
đường… với những triệu chứng: mệt mỏi, lả và rất muốn được nghỉ ngơi,
hoa mắt chóng mặt. Khó tập trung và dễ nổi cáu, có cảm giác buồn nôn.
Suy giảm khả năng tình dục. Da nhăn và
khô, kèm theo rụng tóc. Vã mồ hôi nhưng vẫn cảm thấy lạnh. Thở dốc, nói
như hụt hơi nhất là sau khi leo lên cầu thang hay làm việc nặng. khi
thay đổi tư thế có thể choáng váng, xây xẩm mặt mày…
Có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh
huyết áp thấp. Có thể do sự suy giảm chức năng của các cơ quan như tâm,
thận, tỳ dương, hoặc do hệ thống thần kinh tự động của cơ thể không tự
điều chỉnh được dẫn đến tụt huyết áp tư thế.
Cũng có thể do yếu tố di truyền, những
người có thể trạng yếu, hoặc người mắc một số bệnh huyết học kèm theo
như viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng mạn tính, lao….
Các nghiên cứu đã cho thấy, đối tượng mắc bệnh huyết áp thấp thường thuộc các dạng như sau:
- Cơ thể bị suy nhược do làm việc quá sức, stress, mất ngủ, với
người phải áp dụng giảm cân vì mắc các bệnh tim mạch, béo phì, tiểu
đường.
- Do suy giảm hoạt động của tuyến giáp. Khi cơ thể bị thiếu hụt
hàm lượng hormone của tuyến giáp, sẽ có nguy cơ mắc chứng huyết áp thấp,
kèm theo các triệu chứng hoa mắt chóng mặt, rụng tóc.
- Do suy giảm glucoza. Nếu hàm lượng đường trong máu giảm xuống
dưới mức 2.5mmol/l, bạn có thể sẽ phải chịu đựng cảm giác mệt mỏi, run
rẩy và vã mồ hôi.
- Hàm lượng hemoglobin thấp. Một người khỏe mạnh hàm lượng
hemoglobin trong máu ở mức 100 milliters. Ở nam giới hàm lượng này ở mức
13,5 tới 17,5g/dl còn ở nữ giới là 11,5 tới 15,5g/dl. Khi hàm lượng
hemoglobin thấp tức là dưới mức 9g/dl sẽ khiến cho lượng oxy vận chuyển
tới não và tim bị suy giảm, có thể làm cho cơ thể choáng váng hoa mắt,
chóng mặt.
- Nhịp tim chậm. Nếu nhịp tim đập dưới 60 nhịp trong một phút, sẽ
không đủ lượng máu và oxy lưu thông trong cơ thể dẫn tới bệnh huyết áp
thấp.
Theo các bác sĩ tim mạch, chứng huyết
áp thấp không chỉ tập trung vào những người quá lao lực, suy dinh dưỡng,
phụ nữ… Giờ đây nguyên nhân gây chứng bệnh này còn có sự tham gia của
các yếu tố như cuộc sống căng thẳng, môi trường ô nhiễm, khuynh hướng
lạm dụng độc chất…Chính vì thế, huyết áp thấp đã trở thành một trong
những căn bệnh thời đại mà ai cũng có thể mắc phải.
Kiểm soát huyết áp thấp.
Theo các bác sĩ, tốt nhất người bị huyết áp thấp nên tuân thủ theo chế độ sinh hoạt và ăn uống như sau:
- Nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi và ăn uống điều độ, không nên bỏ bữa, vì nhịn đói sẽ gây tụt huyết áp do hạ đường huyết.
- Ăn mặn hơn người bình thường (10-15g muối/ ngầy ).
- Tập thể dục nhẹ nhàng và đều đặn như đi bộ, thể dục dưỡng sinh, Yoga,…
- Ngủ đủ giấc, tránh làm việc căng thẳng và lưu ý nên dùng ngay
một tách café, trà đường nóng, dùng gừng, nhân sâm, hay các thuốc bổ
tổng hợp Vitamin khi bị tụt huyết áp…
- Đi lại từ tốn, uống nhiều nước, giảm uống rượu, ăn đủ chất gồm
hạt toàn phần, rau quả, thịt nạc, ăn nhiều bữa trong ngày, hạn chế bột
và đường.
Các bác sĩ tim mạch khuyến cáo, huyết
áp cao và huyết áp thấp đều nguy hiểm đến tính mạng nếu như không được
phòng tránh và chữa trị kịp thời. Chính vì thế mà cần phải chú trọng
khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiên bệnh huyết áp thấp, đặc biệt
cho thai phụ, học sinh, người lao động… nhằm phòng tránh hậu quả đáng
tiếc.
Để tránh xa các bệnh liên quan đến tim
mạch, chúng ta hãy giành một khoảng thời gian nhất định để nghỉ ngơi,
đặc biệt phải ngủ đủ thời gian để tránh bị chứng mất ngủ kinh niên và
không bị mắc các bệnh liên quan đến tim mạch.
(Theo tailieu.vn)