Thực tập nhiều lần thì những hình ảnh
từ bi và giây phút thương yêu sẽ dần lộ diện, và chúng ta sẽ nhận thấy
được cái tiềm năng từ bi ẩn sâu trong ta, rồi từ đó có thể trải rộng ra
cho người khác.
Con số tự vận của các chuyên gia làm việc xã hội gia tăng; và căn bệnh
trầm cảm (depression) và các căn bệnh khác cũng gia tăng trong giới
chuyên gia tâm lý và các mục sư. Họ đang kiệt sức.
Một phần hệ lụy của vấn nạn này là hệ thống an sinh xã hội bị quá tải
và nguồn cung ứng thì lại quá thiếu. Ngoài ra, về mặt văn hóa chúng ta
có một sự tin tưởng rằng làm việc từ thiện có thể giúp mình bớt khổ.
Từ bi không phải là một phương pháp tự cứu
Nhiều chuyên gia làm việc xã hội cho rằng bị kiệt sức hay bỏ việc là do
ảnh hưởng của công việc làm. Nếu bỏ giờ ra chăm sóc cho mình thì bị coi
là ích kỷ, còn yêu cầu người khác cứu giúp mình thì xem là còn yếu kém.
Chính vì những ý tưởng đó đã ngăn cản mình lại. Cần được săn sóc là
động cơ khiến mình muốn giúp người khác.
Nếu không tự nhận là mình cũng cần sự chăm sóc như bao người khác sẽ làm
cho nền tảng của động lực khiến mình muốn chăm lo cho mọi người khác
trở nên mong manh, dễ vỡ. Muốn vượt qua những trở ngại này đòi hỏi mình
phải nhận dạng và thay đổi niềm tin mà mình ôm giữ bấy lâu nay. Học tập
những phương thức mới về sự nhận thức, và khai thác lòng từ bi có thể
giúp mình lấy lại sự tự tin và là công cụ giúp mình vượt qua những khúc
mắc này.
|
|
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
|
Chúng ta sống trong một nền văn hóa thiên nặng về cá nhân, có khuynh
hướng xem từ bi và những phương pháp tu tập khác là một kỹ năng làm một
người thêm tử tế và phát sinh lòng từ. Việc này đặt gánh nặng của việc
giúp vơi bớt khổ và chuyển hóa nghiệp lực của người khác lên vai của cá
nhân đó, và làm lệch đi mối tương quan duyên sinh sâu sắc trong đạo Phật
và nhiều truyền thống tâm linh cổ xưa mà chúng ta đang nương vào để tu
tập.
Theo những truyền thống này, cảm thông và từ bi không nên hiểu là do nỗ
lực của một cá nhân – mà chúng được thực hiện trong mối tương quan,
duyên sinh của nhiều thứ với nhau. Theo truyền thống Phật giáo châu Á.
Trước hết, hành giả phải cảm nhận tâm trạng được người khác cư xử từ bi
với mình, bao gồm những người trong gia đình huyết thống và gia đình tâm
linh của mình. Những tình cảm từ bi này trở thành những kinh nghiệm
sống cho hành giả. Như vậy, họ mới có thể mở rộng lòng từ của chính mình
đến cho người khác qua thiền định. Đây là phần quan trọng trong ý nghĩa
quy y Phật, Pháp và Tăng.
Tiếp cận với chiều không gian kết nối của Từ Bi
Chúng ta có thể thiết lập lại một điểm kết nối khởi đầu, nhưng nó phải
đến từ chính kinh nghiệm của bản thân. Chúng ta tiếp xúc với lòng từ
bằng cách nhớ lại những giây phút từ bi trong bất cứ hoàn cảnh nào trong
đời sống mà mình đã trải qua - giây phút mà có ai đó đã sống với bạn
trong tình thương yêu đơn giản, nâng đỡ bạn, chúc phúc lành cho bạn,
cười vui với bạn, và hạnh phúc vì bạn có mặt với người đó trong giây
phút ấy.
Hình ảnh thương yêu này có thể là một ký ức về một người nào đó trong
thời trẻ thơ mà bạn yêu thích, hay một giây phút an lạc chân thật trong
cuộc đời bạn - một nụ cười ấm áp, một cái nhìn chào đón từ ai đó như là
thầy giáo mình, bạn bè, sư phụ, hay dù là một người xa lạ. Chúng ta có
thể sống lại những giây phút đó như thể nó đang diễn ra ngay bây giờ và
trải nghiệm lại như mình đã thấy và đã cảm nhận cảm giác thương yêu đó,
vượt ra ngoài những tính toán, phê phán quen thuộc.
Cảm nhận những giây phút thương yêu này thường xuyên có thể khiến bạn
nhớ lại nhiều tình cảm yêu thương xảy ra trong đời bạn. Thực tập nhiều
lần thì những hình ảnh từ bi và giây phút thương yêu sẽ dần lộ diện, và
chúng ta sẽ nhận thấy được cái tiềm năng từ bi ẩn sâu trong ta, rồi từ
đó có thể trải rộng ra cho người khác.
Chúng ta có thể khởi đầu mở rộng tâm từ đến cho người khác qua việc
luôn trở lại cảm nhận những giây phút từ bi của chính mình. Việc làm này
không phải vì một bản ngã biệt lập, mà là từ một người sống thật với
tâm từ, và đang học để trải rộng tâm từ đó đến cho mọi người theo một
cách mà không hề khiến mình bị mệt mỏi vì tình thương và sự cảm thông bị
kiệt quệ.
(“Sustainable Compassion For Those Who Serve” by John Makransky and Brooke D. Lavelle, Tricycle Magazine Blog, Feb. 01, 2016).
Thiện Ý chuyển ngữ