Những bước sơ cứu rất đơn giản dưới đây có thể giúp người bệnh thoát khỏi lưỡi hái tử thần trong gang tấc.
1. Khi bị rách ổ bụng, ruột bị thòi ra
ngoài, người cấp cứu cần hết sức bình tĩnh, đừng cố gắng nhét ruột trở
lại bụng. Cần lấy tấm băng, gạc lớn, mềm, sạch quấn ngang bụng tạm thời
cho bệnh nhân để cố định chỗ bị thương. Không được băng quá chặt sẽ
khiến bệnh nhân bị ngạt thở.
Sau đó, đặt bệnh nhân lên cáng, để ở
tư thế nằm ngửa rồi chuyển đến bệnh viện (lưu ý, khi khiêng nạn nhân vẫn
cần giữ ở tư thế nằm, nếu đặt bệnh nhân ở tư thế ngồi có thể khiến ruột
bị thòi thêm ra).
 |
| Ảnh minh họa/ Nguồn: Internet. |
2. Khi bị vật gì nhọn đâm vào cơ thể,
nhất là ngực, bụng, tuyệt đối không được rút vật nhọn đó ra, vì lúc này
nó có tác dụng bịt mạch máu. Nếu rút ra, máu sẽ phun mạnh, bệnh nhân
mất máu nhiều, có thể bị tử vong.
Để bệnh nhân ở tư thế dễ chịu nhất và
chuyển ngay đến bệnh viện. (Tuỳ từng trường hợp mà ở tư thế đứng hay
ngồi, chính người bệnh sẽ cảm thấy ở tư thế nào họ sẽ thấy dễ chịu
nhất).
3. Trong trường hợp bị gãy nhiều xương
sườn, bệnh nhân thường rất đau và khó thở. Lúc này, nên đặt bệnh nhân ở
tư thế đầu hơi cao - tư thế này giúp bệnh nhân dễ thở hơn, rồi chuyển
ngay đến bệnh viện.
4. Khi bị gãy xương (thường là bị gãy
cẳng chân, tay), triệu chứng rõ nhất là đau và có khả năng mất vận động
bên bị gãy. Triệu chứng tại chỗ sưng, tím, thậm chí những chỗ gãy hở còn
thòi cả xương.
Lúc này, cần đặt bệnh nhân ở tư thế
nằm và không nên có những tác động vào vết gãy, vì tất cả những can
thiệp đó có thể làm cho xương bị di lệch thêm. Tuyệt đối không kéo, nắn
xương cho bệnh nhân.
Tốt nhất, cần nẹp cố định, bất động
chỗ gẫy có thể dùng phương tiện tại chỗ như: que tren, thanh gỗ, dạt
giường, thậm chí mảnh bìa cứng đối với trẻ nhỏ. Đối với gẫy xường đùi
khi không có dụng cụ để bất động, có thể buộc hai chân vào nhau sau đó
chuyển nạn nhân ngay tới cơ sở gần nhất.
5. Trường hợp bị chấn thương mạnh dẫn
đến bị vỡ cơ hoành khiến dạ dày, ruột, gan chui hết lên phần ngực, đè
vào phổi, tim, khiến bệnh nhân rất khó thở. Trong trường hợp này, tư thế
tốt nhất là nằm cao, nửa nằm nửa ngồi, để tạo áp lực trên cao đẩy bớt
các cơ quan này xuống, người bệnh sẽ dễ thở hơn.
6. Sơ cứu khi tai nạn giao thông
Người bị tai nạn giao thông mà vẫn
hoàn toàn tỉnh táo, không chảy máu, thậm chí đứng dậy được, vẫn cần cho
nằm nghỉ để theo dõi nhịp thở. Với tổn thương chi, sơ cứu như người bị
gãy xương. Còn khi bị chảy máu thì phải cầm máu tại chỗ bằng cách lấy
một cục bông đè mạnh vào vết thương - động tác rất đơn giản nhưng cầm
máu hiệu quả.
Với bệnh nhân trong tình trạng hôn mê,
bất tỉnh, cần chuyển ngay bệnh nhân đến bệnh viện ở tư thế nằm. Lưu ý,
cần từ 2-3 người nhấc người bệnh lên chứ không bế xốc bổng hay bế gập
người lại, đưa đến chỗ an toàn và gọi xe cứu thương đến hoặc chuyển ngay
đến bệnh viện.
Khi sơ cứu trong nhiều trường hợp,
việc đầu tiên là cần phải kiểm soát được đường hô hấp cho bệnh nhân, làm
đường thở thông thoáng. Nếu đường thở bị tắc nghẽn do đất, cát, răng
giả, đờm dãi... phải móc ngay ra. Nếu người bệnh không thở được thì phải
hô hấp nhân tạo. Muốn hạn chế tình trạng suy hô hấp thì nên đặt bệnh
nhân nằm đầu cao. Nếu bệnh nhân bị huyết áp thấp, hoặc bệnh nhân có bệnh
sọ não cần lưu ý không nên đặt nằm ở tư thế đầu quá cao.