Câu
chuyện này được kể lại khi đức Phật ở tại rừng Banyan, liên quan đến
Rohinì, thiếu nữ Sát-lợi. Một thuở nọ, Tôn giả A-nậu-lâu-đà trở về thành
Ca-tỳ-la-vệ với năm trăm Tỳ-kheo tùy tùng. Hoàng tộc họ Thích nghe tin
đều đến tinh xá đón chào, trừ cô em Rohinì. Tôn giả hỏi:- Rohinì đâu?
- Thưa Tôn giả, còn ở nhà.
- Sao không đến?
- Thưa Tôn giả, công nương bị nổi mụn nhọt đầy người, nên xấu hổ khi đi ra ngoài.
- Hãy gọi Rohinì đến ngay.
Rohinì được gọi, che mặt dưới một lớp vải và đi đến. Khi nàng tới, Tôn giả hỏi:
- Sao cô không đến trước?
- Thưa Tôn giả con bị nổi mụn trên mặt, nên xấu hổ không dám đi đâu.
- Vậy sao không làm việc công đức?
- Thưa Tôn giả, con có thể làm gì?
- Hãy xây cất một giảng đường.
- Việc ấy tốn kém bao nhiêu?
- Cô có một bộ nữ trang nào không?
- Thưa, con có.
- Trị giá bao nhiêu?
- Khoảng mười ngàn.
- Tốt lắm, đem chi dùng trong việc xây cất.
- Ai sẽ xây cất cho con?
Tôn giả nhìn những hoàng thân đang đứng gần và nói:
- Ðây là bổn phận các vị.
- Nhưng, bạch Tôn giả, còn Ngài sẽ làm gì?
- Tôi ở đây, các vị đem vật liệu xây cất đến cho Rohinì.
- Thưa, vâng.
Và họ mang vật liệu đến, Tôn giả đưa ra đồ án xây cất, bảo Rohinì:
-
Hãy cho xây cất một tòa nhà hai tầng, và khi tầng trên đã xong xuôi, cô
đứng ở tầng dưới dọn quét sạch sẽ, chuẩn bị thức ăn và rót nước đầy các
bình.
- Thưa, vâng.
Rohinì vâng lời, nàng bán toàn bộ nữ
trang để lấy tiền xây cất. Khi tầng trên vừa xong, nàng đích thân dọn
dẹp để đón chư Tỳ-kheo, ngay khi đó các mụt nhọt lặn hết.
Khi tòa
nhà hoàn thành, nàng mời chư Tăng được đức Phật dẫn đầu đến ngồi đầy
nhà. Nàng dâng cúng thức ăn chọn lọc cả cứng và mềm. Phật thọ trai xong,
hỏi:
- Ai cúng dường hôm nay?
- Thưa, cô Rohinì, em của Ngài, bạch Thế Tôn.
- Hãy gọi đến đây.
Nàng không muốn đi ra, nhưng Phật vẫn cho gọi nữa. Khi Rohinì đến, đảnh lễ Phật và ngồi, Phật hỏi:
- Rohinì, sao cô không đến trước?
- Bạch Thế Tôn, con bị nổi mụn nhọt khắp người nên xấu hổ không dám đi.
- Cô có biết nguyên nhân nào khiến mụn nhọt lan đầy người không?
- Thưa không.
- Chính vì lòng sân hận gây nên.
- Tại sao vậy, con đã làm gì?
- Hãy nghe đây!
Phật
kể chuyện: Thời quá khứ, có một hoàng hậu của vương quốc Ba-la-nại sanh
tâm đố kỵ với một vũ nữ của hoàng gia, bà thầm nghĩ: "Ta sẽ làm cho nó
đau khổ". Bà liền tìm thật nhiều mày ghẻ đã khô, nghiền nát thành bột và
cho gọi cô vũ nữ đến chỗ bà, bí mật sai người rắc bột ghẻ lên giường,
ghế và khăn áo của cô. Rồi làm như đùa cợt, bà tung một ít bột lên mình
cô. Lập tức cô gái nổi mụn nhọt khắp mình, nó lở loét trông rất ghê tởm,
cô vừa đi vừa cấu khắp mình. Khi về nằm trên giường, bột ghẻ lại dính
chặt vào da, cô bị đau đớn đến tột cùng. Bà hoàng ấy là Rohinì ngày nay.
Phật kể xong chuyện quá khứ, Ngài dạy:
- Rohinì, đó là hạt giống xấu mà cô đã gieo. Giận hờn hay ganh ghét, tuy ít bao nhiêu cũng không phải là điều chánh đáng.
Ngài nói kệ:
Bỏ phẫn nộ, ly mạn,
Vượt qua mọi kiết sử,
Không chấp trước danh sắc,
Khổ không theo, vô sân.
Nghe
xong, nhiều thính chúng chứng Sơ quả, Nhị quả, Tam quả. Rohinì cũng
chứng Sơ quả. Ngay khi ấy toàn thân cô trở nên vàng óng.
(Thiền viện Viên Chiếu soạn)