"Nếu chỉ còn một ngày để sống
Chợt nhận ra cuộc đời quá đẹp
Phải chăng ta sống quá vội vàng
Nên ra đi chưa được bình an …"
Mỗi
năm một lần, tôi về thăm Mẹ và các em hiện đang sống ở Montréal,
Canada. Năm nay cũng như thuờng lệ, tôi về thăm nhà hai tuần cuối tháng
6. Nói sao cho hết niềm vui gặp lại gia đình. Montréal vào mùa hè thật
nóng bức, có ngày lên đến hơn 100 độ F, nên cả nhà thường rủ nhau đi ra
ngoài chơi cho mát mẻ. Tôi còn nhớ sáng hôm đó, cả nhà định dẫn mấy đứa
cháu ra công viên cho tụi nhỏ hưởng chút khí trời. Tôi thì đã thay quần
áo từ lâu, cứ chờ mãi mà mọi người cứ “xàng qua xàng lại”, gần 9 giờ vẫn chưa xong, nhất là mấy đứa nhóc thì cứ lăng xăng chơi game, không ai chịu thay quần áo.
Thế
là tôi bắt đầu nổi quạu: “Nhà mình sao làm gì cũng như rùa bò vậy? Có
đi hay không thì bảo…? Cô em tôi nhỏ nhẹ: “Thì từ từ, vacation mà lị,
chị sống ở Mỹ riết rồi quen thói ‘stress out’ hà… “ Cậu em trai thì nói:
“Chị làm gì mà dữ vậy, chị có biết hôm nay là “ngày không vội vã” hông?
Tôi ngạc nhiên, tưởng tai mình nghe lầm, nên hỏi lại: “Ngày gì? Không
vội vã là sao?” Thế là Má tôi bật tivi lên. Trên màn ảnh, đài nào cũng
đang nói về cái ngày đặc biệt này. Ồ, thì ra là từ vài năm nay, mỗi năm
chính phủ Canada chọn ra một ngày, thường là vào mùa hè, một ngày cuối
tuần, và năm nay rơi vào ngày 26 tháng 6, gọi là “một ngày không vội
vã“. Khoảng chừng vài tuần truớc đó, báo chí, các cơ quan truyền thông
đều loan báo và nhắc nhở để mọi người chuẩn bị.”
Ngày
“không vội vã” bắt đầu từ 8 giờ sáng cho đến 9 giờ tối. Mọi người được
khuyên là “Bạn hãy ngủ cho thẳng giấc, thức dậy khi nào mình muốn. Hãy
nhâm nhi tách cà phê, và ngồi ngắm khu vườn của bạn, nghe tiếng chim hót
líu lo. Hãy đi ra ngoài nếu bạn thích, vào ăn trưa ở một restaurant nào
mà bỗng dưng bạn muốn. Còn nếu không, bạn có thể mời bè bạn đến nhà làm
BBQ. Bạn cũng có thể chạy xe đạp một vòng thành phố, hay nằm dài trên
bãi cỏ của một công viên gần nhà, vân vân và… vân vân.”
Tóm
lại, chính phủ khuyến khích người dân “hãy enjoy từng phút giây hạnh
phúc, bình an của… một ngày không vội vã. Hãy biết sống và tận hưởng
Hạnh phúc ở quanh ta“, như lời của một người phóng viên trên đài tivi
đang nói. Rồi còn có các màn phỏng vấn vài người dân, hỏi xem họ dự định
sẽ làm gì trong cái ngày đặc biệt này trong năm, thì đa số câu trả lời
đều là “spend time với gia đình, người than.” Có một cảnh trên màn hình
làm tôi nhớ mãi. Hình ảnh một cụ già tóc bạc phơ, lụm cụm trả lời phỏng
vấn với nụ cười móm mém: “Tôi luôn mong đợi và yêu nhất cái ngày này
trong năm, vì đó là ngày duy nhất mà tất cả con cháu tôi không… bận rộn,
chúng nó tề tựu đông đủ để họp mặt với tôi. Cám ơn chính phủ, cám ơn ân
nhân nào đã “đặt ra” cái ngày ý nghĩa này…”
Thế
là bỗng dưng tôi đổi ý. Tôi bảo gia đình “Hôm nay là ngày đặc biệt, vậy
thôi mình làm chương trình gì special đi nhé...” Thế là cả nhà nhao
nhao hưởng ứng, người thì bảo “khỏi nấu cơm, đi ăn tiệm cho khỏe”, kẻ
thì nói “nhà hàng đông lắm, đi xuống downtown chơi”. Em trai tôi thì
muốn đi xe đạp (ở Montréal có rất nhiều bãi cho mướn xe đạp, bạn chỉ cần
‘quẹt’ cái credit card vô là có thể lấy xe đạp đi ngay). Mấy cháu nhỏ
lại muốn đi tàu Bateau Mouche. Rồi lại có ý kiến đi câu cá, hay đi xe
ngựa một vòng thành phố. Và thế là giơ tay biểu quyết. Cuối cùng thì đa
số thắng thiểu số: đi xuống Vieux-port (khu phố cổ) chơi và sẽ đi tàu
Bateau Mouche. Thế là chúng tôi lên đường, thảnh thơi, không vội vã…
Đường
xuống phố đông nghẹt, và kẹt xe, thế mà không một xe nào bóp kèn. Thiên
hạ ngồi trong xe, an nhiên chờ đợi, còn mở cửa kiếng xuống nhìn nhau
cười, và vẫy tay “No hurry! Be happy!”. Tôi thật sự “thấm” được thế nào
là ý nghĩa của 3 chữ “không vội vã!”. Đến chừng xếp hàng mua vé đi tàu,
thì lại là một hàng thật dài, trong cái nắng gắt của mùa hè. Vậy mà ai
ai cũng cười, cũng nói, cũng bắt tay, với cả những người… không quen
biết. Dường như con người ở đây, ngày hôm nay, không ai bị stress cả. Cả
một thế giới hoà bình, thanh thản quanh tôi…
Lúc
bước xuống tàu, David - thằng cháu nhỏ 5 tuổi hối hả muốn chạy đến dành
chỗ, thì bị Christina – cô cháu 4 tuổi, “chỉnh” ngay: “David! Bữa nay
là “No hurry day” mà, sao David cứ hurry hoài vậy?”, làm cả nhà cùng
cười. Tôi cũng bật cười theo vì sự nhận thức dễ thương của cô bé này.
Trưa
đến, đói bụng, chúng tôi ghé vô một nhà hàng Tàu. Lại đông nghẹt khách,
nhưng ai ai cũng vui vẻ xếp hàng đợi đến lượt mình. Đang đứng chờ thì
người bên cạnh tôi, một phụ nữ Quebécois bắt chuyện hỏi tôi đã làm gì
ngày hôm nay. Tôi kể lại một ngày vui chơi với gia đình cùng các cháu.
Bà cười, chỉ hai người con: :Chồng tôi mất lâu rồi, năm nào vào ngày
này, tôi cũng để tụi nó quyết định muốn đi đâu, làm gì… Cuộc sống mà, có
gì mà phải vội vã…” Rồi bà tiếp “Như trưa nay nè, bỗng dưng con gái tôi
thèm ăn món lẩu Tàu, thế là chúng tôi vô đây, xếp hàng, nghe nói nhà
hàng này món nào cũng ngon lắm...” Tôi gật đầu đồng ý và cảm thấy vui
vui trong lòng.
Ăn
no xong, thì đến chiều. Không ai muốn về nhà, thế là kéo nhau ra park
chơi. Nhìn quanh, thiên hạ đông như kiến, tự dưng tôi thấy lòng mình vui
chi lạ.Trải tấm chiếu trên bãi cỏ, tôi nằm xoải người, vươn vai một cái
thật đã. Dường như hơn 10 năm sống trên đất Mỹ, tôi chưa hề có được cái
“đã” nào như thế này. Cứ để mặc tụi nhỏ tha hồ chơi xích đu, cầu tuột,
chạy chơi, la hét… tôi nằm đeo cặp mắt kính mát, tận hưởng từng làn gió
thoảng qua một cách khoái chí, ‘do nothing’, lim dim… ngẫm nghĩ sự đời.
Kể cũng lạ, nhờ có cái ngày này, mà tôi mới nhận ra là hình như trong
đời, tôi chưa hề bao giờ có được một ngày không…vội vã…
Sinh
ra và lớn lên ở Saigòn, trong một gia đình nghèo, nên tôi biết rất rõ
là chỉ có ráng học thì mới có thể giúp tôi thoát khỏi cái kiếp nghèo
muôn thuở đó. Ngay từ nhỏ tôi đã rất hiếu học. Từ lớp tiểu học, đến phổ
thông, rồi đại học, cả đời tôi chỉ biết có sách vở, và suốt ngày chỉ cắm
đầu cắm cổ mà học. Tuổi thơ tôi chưa hề có một ngày không vội vã. Hôm
nào cô giáo bệnh, được nghỉ và về sớm, trong khi các bạn bè cùng trang
lứa lăng xăng tìm chỗ đi chơi, hay la cà các hàng quán, thì tôi lại vui
mừng vì... có thêm giờ để học bài. Tôi hối hả đạp xe về nhà, rửa mặt vội
vàng và ngồi vào ngay bàn học. Bài thi nào cũng vậy, được 9 điểm là tôi
buồn, vì phải điểm 10 cơ thì tôi mới chịu. Mọi người luôn bảo là tôi
thích sự tuyệt đối, và như vậy thì đời tôi sẽ khổ…
Vào
đại học 5 năm, tôi lại chưa hề có được một ngày không vội vã. Lúc nào
tôi cũng bận rộn, với bài vở và với những cuộc thi. Tôi luôn tham lam,
mong muốn mình phải đạt điểm 10 trong mọi bài thi. Tôi sẵn sàng thức
khuya, dậy sớm, miễn sao đạt được điểm tối đa là tôi vui. Có lần nhỏ bạn
thân bảo tôi một câu chí lý: “Học mà không chơi đánh rơi tuổi trẻ, Chơi
mà không học bán rẻ tuơng lai…” Tôi nói ngay “thì bởi vậy, tao học nè,
chỉ có cái học mới giúp mình thoát ra khỏi nghèo khó”, nhỏ bạn cười,
“Tao thì chọn… cả hai, vừa học vừa chơi, miễn sao không thi lại là “đủ
xài” rồi, rồi mai này mày sẽ hối tiếc khi tuổi trẻ trôi qua uổng phí…”
Tôi chỉ cười, nhưng bây giờ mới nhận ra là nó có lý…
Ra
trường ở Canada, đi làm, tôi lại lao vào công việc, làm thật nhiều, để
mong kiếm thật nhiều tiền trong thời gian ngắn nhất. Tôi tình nguyện làm
7 ngày 1 tuần, mỗi ngày 13 tiếng. Ròng rã 3 năm thì tôi đuối sức, nên
đành giảm bớt chỉ làm 5 ngày. Mười năm trời, tôi dành dụm đựơc một số
tiền, và nỗi ao ước làm giàu thật nhanh đẩy tôi vào thị trường chứng
khoán. Tôi say mê chơi stock, nên ngày nào tôi cũng luôn bận rộn với
Wallstreet, với giá cả và những con số lên xuống của từng công ty. Trúng
stock, chỉ qua một đêm, tôi bỗng nhiên thành triệu phú. Ấy thế mà tôi
vẫn chưa có được một ngày không bận rộn. Ngay hôm đó, đầu tôi lại tính
toán cách đầu tư nào để nhân đôi, nhân ba số tiền tôi đang có. Thế là
lại mạo hiểm, lại chơi những ván bài to hơn. Ông bà ta đã có câu “Có gan
làm giàu kia mà “. Tôi ðã có gan, và tôi đã giàu, thì bây giờ nếu muốn
giàu hơn, tôi cần phải có gan hơn…
Thị
trường chúng khoán sụp đổ, tôi trở tay không kịp, thế là mất trắng. Tôi
không nản “không sao, còn sức khoẻ, còn quyết tâm, ta có thể làm lại từ
đầu, thì sẽ có tất cả”. “Có chí thì nên”, nên tôi quyết định qua Mỹ, vì
Hoa kỳ là đất nước của cơ hội. Tôi lại lao vào công việc, cần cù, ký
cóp… để dành tiền. Vào những năm sau 2000, ngành dược và computer đang
lên cơn sốt thiếu người. Thế là thiên hạ ùn ùn đổ sang Mỹ, vì làm việc
nhiều tiền hơn. Tôi lại đi làm full time, 5 ngày một tuần, và luôn sẵn
sàng làm overtime bất cứ khi nào công ty cần. Tôi đi làm từ sáng đến
tối, ăn thì cơm chỉ food to go, không xài gì cả, cắc ca cắt củm để dành
từng đồng xu, hy vọng sẽ có cơ hội đổi đời… Và rồi thì cơ hội đến thật,
khi cơn sốt bất động sản bùng nổ. Giá nhà cửa tăng vùn vụt, từng ngày.
Hễ ai chậm tay là… sorry, ráng mà chịu khó ngồi nhìn “căn nhà mơ ước”
vuột khỏi tầm tay, bạn nhé. Và tôi lại bị cuốn xoáy vào cơn lốc này, như
hàng triệu người ở xứ Mỹ.
Mỗi
tuần chỉ có được hai ngày nghỉ làm, tôi rời nhà từ 8 giờ sáng đến 9 giờ
tối, lái xe khắp mọi ngõ ngách, để tìm xem có căn nhà nào “For sale by
owner” không, hay có căn nào trông lụp xụp mà mình có thể tân trang chút
đỉnh lại rồi “flip”, kiếm vài chục ngàn bỏ túi. Có những bữa tôi không
có cả thời giờ để ăn cơm, mua vội vàng chút food to go bỏ bụng. “Thảy” 1
căn nhà, wow, ngon ăn quá, tôi làm căn thứ nhì, rồi thứ ba. Lòng tham
con người là không đáy kia mà. Thì đùng một cái, cái “bong bóng” nhà đất
nổ tung. Bao nhiêu kẻ mất nhà, tay trắng, và có tôi trong số đó. Từ một
triệu phú (lần thứ hai), tôi trở thành người mang nợ ngập đầu. Và thế
là tôi phải đi làm bù đầu bù cổ để ráng cầm cự mấy căn nhà. Đến chừng
thật sự đuối, thì tôi đành phải buông, trong cay đắng, vì không còn sự
lựa chọn nào khác. Tôi shortsale mấy căn nhà, trước khi để nhà bank kéo.
Rồi giờ thì tôi phải tiếp tục đi cày, cả đời, để mà trả nợ. Một bài học
suốt đời không thể nào quên. Cho đáng kiếp mày, một kẻ tham lam…
Hôm
nay nằm dài trên bải cỏ, hít thở bầu không khí trong lành của một ngày
nắng ấm, chẳng có việc gì phải làm, thế mà tôi thấy lòng mình, tâm mình
sao mà thảnh thơi chi lạ. Giờ phút này, tôi không giàu, nhưng sao tôi
lại có được sự bình an, điều mà đã hai lần là triệu phú, tôi hoàn toàn
chưa bao giờ có được. Thật sự tôi phải cám ơn chính phủ Canada, hay cám
ơn người ân nhân “trí tuệ” nào đó, đã nghĩ ra cái ngày đặc biệt này
trong năm, để giúp người dân biết trân quý sự thanh thản mà cuộc sống
ban cho chúng ta…
Bỗng
dưng tôi chợt nhớ mới cách đây vài tuần, tôi tình cờ gặp lại cô bạn cũ
hồi trung học, khi vô tiệm food to go ở Cali mua đồ ăn. Hai đứa chỉ kịp
chào hỏi vài câu, thì cô bạn vội vã về đón con, còn tôi thì lật đật đi
ra xe sợ trễ giờ làm. Cô bạn than “Sao cuộc sống tụi mình lúc nào cũng
tất bật quá há, chỉ khi nào hết thở thì mới hết… bận rộn…” Tôi chỉ cười
“Xứ Mỹ mà lị… ” Cô bạn tự dưng hỏi xin địa chỉ email của tôi, rồi bảo
rằng “sẽ email gửi cho bồ một bài ý nghĩa lắm”, rồi cô cười nói thêm
“nhưng đọc thì hay, mà làm có được hay không lại là chuyện khác…”. Tối
đó check mail, tôi nhận được ngay, với vài dòng nhắn nhủ “Bồ ráng cố
gắng thực hành theo lời khuyên trong bài này nhé, còn mình thì… đời vẫn
lăng xăng…” Tôi bật cười, và click vô đọc bài viết ngắn của cô bạn:
BẬN RỘN làm cho ta không có bình an và hạnh phúc
BẬN RỘN làm cho sự hành xử của ta vụng dại
BẬN RỘN làm cho cái hiểu biết của ta khô cằn
BẬN RỘN làm cho sự sống của ta ngắn lại
BẬN RỘN khiến ta không thấy được cái đẹp của người ta để thương yêu
BẬN RỘN khiến ta đi trên đường như ma rượt…
Đời sống bận rộn là đời sống… bất hạnh nhất trên đời…
Thế đấy, nhưng con người ai ai cũng luôn tìm đủ mọi lý do để mà… BẬN RỘN.
Và rồi một ngày kia, thử hỏi có ai mang theo được cái “BẬN RỘN” về bên kia thế giới ?
Hãy biết dừng lại
Hãy biết ngơi nghỉ
Hãy tập thanh thản
và buông xả, thảnh thơi…
thì khi cái ngày ấy đến, chúng ta mới có thể ra đi với cái tâm… KHÔNG… BẬN RỘN…. !!!
Đúng
vậy, dường như chúng ta, ai ai cũng luôn tự tìm cho mình một “lý do” để
mà bận rộn, mà chưa hề bao giờ biết cách “nếm” được hương vị cuộc sống
của mỗi ngày. Tôi chợt nhớ đến cô Kim Anh, cô cũng đã bảo tôi câu này
khi bác sĩ cho biết là cô chỉ còn vài tháng để sống, và cô đã nói với
tôi: “Mỗi người đều có số phần” cô cũng mừng là cô còn ‘vài tháng’, thì
ít nhất cô cũng sẽ có được vài tháng sống trong bình an, không vội vã.
Chiều
xuống, trời bắt đầu ngả tối. Thiên hạ lần lượt rời công viên. Cả nhà
tôi cũng lục đục thu xếp đồ lại. Bé Tina có vẻ nuối tiếc, bé hỏi bà chị
tôi “Mommy, ngày mai có còn là “No hurry day” hôn?” Chị tôi cười “Hết
rồi con, mỗi năm ở Canada có một ngày hà…” Na phụng phịu “Na muốn every
day đều là “No hurry day” cơ…” Chị tôi nói ngay “Dễ thôi con, nếu mỗi
ngày mà con biết enjoy, thư thả, con đừng làm việc gì gấp gáp hết, thì
mỗi ngày sẽ là “No hurry day” rồi…” Tôi đứng đó, nuốt từng lời bà chị
nói, và cảm thấy “ganh tỵ” với đứa cháu của mình, vì chỉ mới 4 tuổi, mà
cháu đã được học một bài học quý giá nhất trên đời, còn tôi, gần nửa đời
người mới được học bài học đó…
Lên xe, cậu em trai mở nhạc, vặn thật lớn bài hát mà tôi rất thích:
… ” Nếu chỉ còn một ngày để sống
Chợt nhận ra cuộc đời quá đẹp
Phải chăng ta sống quá vội vàng
Nên ra đi chưa được bình an … “
Đúng
thật, cả một đời tôi luôn sống quá vội vàng, thì làm sao có thể ra đi
bình an? Một lần nữa, xin cám ơn cái ngày đặc biệt này, đã giúp tôi có
một cái nhìn mới, khác hơn về cuộc sống …
Tự
dưng tôi nhớ đến hai cô bạn thân. Cô bạn đạo Chúa thì chủ nhật nào cũng
đi nhà thờ, hễ rảnh là đọc cuốn Thánh kinh nhỏ lúc nào cũng kè kè trong
bóp. Cô hay nói với tôi: “Chúng ta nên làm theo lời dạy của Ngài, thì
lúc ra đi, mình sẽ được lên Thiên đàng với Chúa...” Nhỏ bạn đạo Phật thì
hễ rảnh là đến Chùa, niệm Phật, nó nói với tôi: “Ở lành, giữ ngũ giới,
làm từ thiện, thì chắc chắn sẽ được về với Phật...” Còn giờ phút này,
tôi hiểu ra một điều “Nếu như chúng ta biết tự làm cho mỗi ngày của mình
thành “MỘT NGÀY KHÔNG VỘI VÃ,” thì chúng ta sẽ có được 365 ngày mỗi năm
đang sống ở Thiên đàng, hay Niết bàn… rồi đó!
Chúc mỗi người trong cuộc đời, luôn có được những ngày … không vội vã …
Hoàng Thanh