Công
viên tôn giáo là dạng người ta chiếm cứ công viên để xây dựng các công
trình tôn giáo, mà thường là tượng thánh. Quảng trường Công xã Pari ở
TPHCM là một ví dụ. Công viên văn hóa Phật giáo mà chúng tôi nói đến ở
đây không phải là công viên tôn giáo dạng như thế. Hiện giờ đưa yếu tố
tôn giáo vào công viên là điều không thích hợp, và nếu có muốn, thì cũng
không thể làm được.
Nhưng
yếu tố văn hóa là điều có thể. Hơn thế nữa, văn hóa Phật giáo hòa quyện
mật thiết với văn hóa dân tộc. Trong văn hóa dân tộc có văn hóa Phật
giáo. Trong văn hóa Phật giáo có văn hóa dân tộc. Vì vậy, nếu tinh tế
một chút, thì việc đưa yếu tố văn hóa Phật giáo vào công viên là điều có
thể.
Chúng
ta còn nhớ, trong Sea Game vừa rồi, biểu tượng được chọn để thể hiện
văn hóa Việt Nam là tượng Đức Phật và tháp Phước Duyên, chùa Linh Mụ,
Huế. Ở đây, không có ranh giới giữa văn hóa Phật giáo và văn hóa dân
tộc. Trong tinh thần như vậy, thì mục tiêu đưa các yếu tố văn hóa Phật
giáo vào công viên không phải là chuyện xa vời.
Ở
TPHCM, đã có một công viên văn hóa Phật giáo, đó là công viên Hòa
thượng Thích Quảng Đức. Thực ra, đó là công viên lịch sử dân tộc. Con
người Hòa thượng Thích Quảng Đức đã là một phần của lịch sử Việt Nam
hiện đại. Công viên tưởng niệm Hòa thượng Thích Quảng Đức cũng là một
công viên biểu tượng lịch sử Việt Nam hiện đại.
Với
tư duy như thế, chúng ta hoàn toàn có thể nghĩ đến công viên Sư Vạn
Hạnh, công viên Trần Nhân Tông, công viên sư Khuông Việt, công viên chùa
Một Cột, công viên tháp Phổ Minh, công viên tháp Phước Duyên…
Ở
những công viên như thế, những yếu tố văn hóa Phật giáo được tái hiện,
phục dựng. Đó là tượng các bậc danh nhân Phật giáo mà cũng là danh nhân
lịch sử dân tộc. Đó là phiên bản các kiến trúc Phật giáo, cũng là các
kiến trúc tiêu biểu của dân tộc.
Công
viên là nơi để mọi người đến thư giãn, tĩnh tâm. Các yếu tố Phật giáo
trong công viên văn hóa Phật giáo sẽ có tác dụng gia tăng tính chất tĩnh
tâm, thư giản của công viên, nói cụ thể hơn, đó là chất thiền. Thiền vị
là nét đặc trưng cơ bản của văn hóa Phật giáo. Có nét thiền trong công
viên, ngoài tác dụng thanh lọc thể chất, công viên còn có tác dụng hỗ
trợ việc thanh lọc tâm hồn.
Chúng
ta mong rằng ở TPHCM cũng như các thành phố lớn khác yếu tố văn hóa
Phật giáo Việt Nam sẽ được đưa vào các công viên, có mặt trong các thiết
kế công viên sẽ xây dựng để gia tăng nét văn hóa dân tộc trong các công
viên, đồng thời nâng cao tác dụng thanh lọc tinh thần của các công
viên.
MT