Câu chuyện xảy ra ở chùa Long Thiền, hay còn gọi chùa Cây Thị, ở thôn Xuân Hoà, xã Phong Nẫm, TP. Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận.

Sư trụ trì của chùa, bà Thích Nữ Hạnh Châu hồi ức quá khứ, sau thời gian dài xuất gia tu hành ở nhiều nơi khác nhau, cách đây chừng 16 năm, bà cùng người chị em song sinh và hai chú tiểu dắt nhau về tiếp quản ngôi chùa Cây Thị. 

Đến nay, ngôi cổ tự vẫn ẩn chứa nhiều bí ẩn như: Chưa biết ai là vị tổ lập chùa? Chùa được xây dựng từ năm nào? Ước tính đến nay, Long Thiền Tự ít nhất đã trên 200 năm tuổi. Tương truyền, ngày xưa cạnh chùa mọc lên cây thị đại thụ, vòng thân to đến bảy người ôm không xuể. Đứng cách xa hơn chục cây số vẫn thấy rõ tán cây nên dân làng đặt thêm tên gọi chùa Cây Thị. Vào những năm chiến tranh chống Mĩ ác liệt, cổ thụ bị bom đạn dội phá đã chết dần chết mòn, giờ chỉ tồn tại trong kí ức.

Sư cô Thích Nữ Hạnh Châu kể, ngày về tiếp quản chùa, gần như cổ tự xuống cấp xập xệ. Ngôi chùa nhỏ, dột nước khắp nơi chẳng khác nào căn nhà cấp bốn lâu ngày bỏ hoang. Ngày trước xung quanh chùa chẳng có ai dám dựng nhà sinh sống, mới 4h chiều đã chẳng ai dám đi ngang đoạn đường băng qua nghĩa địa.

Thế nhưng điều khiến chị em vị sư cô ớn lạnh, ám ảnh nhất là ngôi chùa quá nhiều rắn cư trú. Bấy giờ xung quanh chùa đâu đâu cũng gặp rắn. Thậm chí lúc hái rau không chú ý, tay bốc nhầm đầu rắn là chuyện thường, lúc ngủ rắn còn cuộn cạnh bên giường. 

Lo sợ, ngày ngày hai vị sư cô làm cây để vợt rắn đem đi nơi khác thả, tích cực phát dọn cỏ cây nhưng: “Đuổi đi rồi, đàn rắn lại bò về, chúng xuất hiện khắp nơi. Có hôm mở thùng gạo chuẩn bị nấu cơm đã thấy con rắn cuộn thành cục đen sì nằm lù lù. Nhiều con to gần bằng hai ngón tay người lớn gộp lại”, vị sư cô khẽ rùng mình nhớ lại. 

Chưa hết, hễ mỗi lần mình cùng phật tử tụng kinh niệm phật, từ nóc chánh điện lại xuất hiện hàng chục con rắn xanh. Đàn rắn sau hồi lâu ngóc đầu “lắng nghe” kinh phật lại quăng mình rơi lộp độp xuống nền chánh điện. 

“Chúng rơi xuống trúng cả lưng các sư, bò lổm nhổm xung quanh mấy người đang tụng kinh. Có hôm sợ quá, nhiều người phải vùng chạy ra ngoài”, vị sư cô kể.

 Đàn rắn lục ngóc đầu nghe kinh Phật đều đặn như cơm bữa. Lạ hơn nữa, chúng không hề tấn công người và có sự phân bố rõ rệt: Rắn mình xanh ẩn nấp trên nóc chánh điện, xung quanh vườn chùa là rắn thân đen. 

Sự lạ lặp đi lặp lại khiến ai nấy nghĩ rằng, đàn rắn xanh kia là hoá thân của bậc thiền sư quá cố từng tu hành ở chùa cổ. Bấy giờ chị em vị sư trụ trì bèn khấn nguyện rằng nếu quả thật các sư tổ hoá thân vào rắn, xin đừng xuất hiện mỗi khi phật tử tụng kinh niệm phật nữa. 

Bởi nếu tiếp tục xuất hiện sẽ khiến mọi người sợ hãi, không ai dám tụng kinh tiếp nữa. Quả như lời khấn nguyện, kể từ sau đó đàn rắn xanh xuất hiện thưa hẳn dù vẫn sinh sống trên nóc chùa.

Cũng liên quan đến đàn rắn rơi lộp độp xuống nền chánh điện mỗi khi nghe tiếng kinh, sư cô trụ trì chùa Cây Thị cho biết: Trước ngày tháo dỡ chùa cũ vào năm 2003, bà lên thắp nhang nhẩm niệm: “Có thí chủ tốt bụng cúng dường tam bảo xây mới chùa đàng hoàng hơn. Các Ngài linh thiêng xin tạm lánh nơi khác”. 

Không ai có thể lí giải được chuyện dù mọi hôm đàn rắn xanh xuất hiện như nấm trên nóc chánh điện, nhưng hôm tháo mái chùa khởi công xây dựng, đám thợ không hề bắt gặp con rắn nào. Cũng từ khi xây mới, giống rắn sinh sống xung quanh chùa rời đi đâu không ai rõ. 

Có lẽ không ít người sẽ hoài nghi những lời kể trên nhưng với cư dân địa phương, chuyện rắn nghe kinh, gieo mình lộp độp xuống nền chánh điện chùa Cây Thị thì ai cũng nhiều lần tận mắt thấy.

Bà Ngô Thị Năm (77 tuổi), nhà ngay đầu đường lớn dẫn vào chùa xác nhận: “Ai chẳng biết rắn ở chùa Cây Thị nhiều vô kể. Thời gian đầu vì sợ rắn cắn, mấy sư cô định bỏ chùa nhưng dân làng năn nỉ mãi, đêm đêm vào chùa ngủ chung để trấn an mấy sư. Đàn rắn sống nhiều nhất ở vị trí sau lưng tượng phật ở chánh điện, tôi nhìn thấy đã ớn lạnh cứng luôn cổ họng”.

“Trăm sự lạ, ngàn sự lạ”. Đó là những lời nhận xét của cư dân địa phương về cổ tự Cây Thị. Đơn giản nhất là câu chuyện nước uống, những người đang tu hành tại chùa Cây Thị hàng chục năm nay vẫn sử dụng nước nhiễm mặn để sinh hoạt. Sư trụ trì Thích Nữ Hạnh Châu cho hay từ lúc về tiếp quản chùa, phía sau chánh điện có giếng đào nhưng nước mặn chát không thể uống được. 

Lấy làm lạ, sư cô tìm hiểu những gia đình xung quanh mới biết mọi nhà đều có giếng đào ở độ sâu tương tự nhưng nước không bị nhiễm mặn. Nhà chùa có sang xin nhà dân cho khoan nhờ giếng trên đất của họ nhưng đều bị từ chối bởi quan niệm mất mạch nước. Không ai giải thích được tại sao cả vùng đất rộng lớn, chỉ có khu đất chùa Cây Thị toạ lạc toàn mạch nước nhiễm mặn.

Đến những năm gần đây, nhờ được hỗ trợ kinh phí, sư cô Hạnh Châu thuê nhóm thợ đến chùa khoan giếng. Thêm lần nữa, ai nấy lắc đầu thở dài bởi tất cả chín vị trí xung quanh chùa đều cho kết quả nước nhiễm mặn. Ngay vị trí cách giếng đào gia đình cạnh chùa cách nhau chỉ vài bước chân cũng nhiễm mặn. 

“Lần khoan thứ chín, nước trào lên dù nhiễm mặn nhưng có thể dùng được. Từ đó đến nay, các sư thay phiên gánh nước ngọt về nấu cơm, đun nước uống. Còn những sinh hoạt khác vẫn dùng nước lợ”, sư cô Hạnh Châu cho biết.

Sự thật khá thú vị cuối cùng người viết xin chia sẻ cùng bạn đọc: Hai vị sư cô đứng ra tiếp quản chùa Cây Thị từ hàng chục năm trước là chị em song sinh. Hai thiếu nữ Nguyễn Thị Phụng (tức sư cô Thích Nữ Hạnh Châu) và Nguyễn Thị Hoàng (tức sư cô Thích Nữ Hạnh Ngọc) từ nhỏ vốn mê mẩn kinh phật, thường rủ nhau lên chùa nghe tiếng kinh. 

Năm xấp xỉ tuổi đôi mươi, đôi chị em Phụng -  Châu chắp tay xin bố mẹ được phép xuất gia nhập chùa. Cô em út của hai sư cô song sinh cũng theo tu tại một ngôi chùa khác ở Bình Thuận. 

“Gia đình có ba chị em gái thì cả ba đều đi tu cả. Lúc đầu bố mẹ có ngăn cản nhưng bởi ai cũng quyết tâm đành chiều ý các sư”, sư cô Thích Nữ Hạnh Ngọc mỉm cười trải lòng.

Người dân phường Phong Nẫm “bật mí”, trước hai vị sư cô, từng có nhiều nhà tu hành về tiếp quản cổ tự Cây Thị. Nhưng lần lượt, tất cả các vị sư đều xin phép cáo từ bởi nhiều lí do khác nhau. Chỉ đến khi hai vị sư song sinh về trụ trì, chùa Cây Thị mới “thay da đổi thịt” trở thành cổ tự lớn nhất vùng như hôm nay.