Một
bí quyết được lưu truyền rộng rãi suốt 70 năm qua, được hàng triệu
người thuộc nhiều thế hệ trên khắp thế giới áp dụng và tin rằng, nó giúp
họ tìm lại sức sống tràn trề, cơ thể dẻo dai và tinh thần tráng kiện.
Đó là 5 thức tập luyện của các Lạt ma Tây Tạng, hay còn được biết đến
dưới tên gọi "Suối nguồn tươi trẻ".
Một góc Tây Tạng
Bí quyết 2.500 năm
Suối nguồn tươi trẻ được biết đến lần đầu tiên vào năm 1939, trong cuốn sách "Con mắt khải huyền" của Peter Kelder.
Cuốn sách mở đầu bằng cuộc gặp gỡ tình cờ giữa tác giả và đại tá
Bradford, một cựu quân nhân người Anh gần 70 tuổi, lưng còng, tóc bạc,
đi lại phải chống gậy.
Cuộc gặp thứ hai diễn ra sau đó 4 năm, khi đại tá Bradford trở về sau chuyến phiêu lưu.
Không còn dấu vết gì của ông lão già nua, mệt mỏi khi trước. Thay vào đó
là một người đàn ông trung niên nhanh nhẹn, thần sắc hồng hào, lưng
thẳng, mái tóc dày chỉ điểm vài sợi bạc. Suối nguồn tươi trẻ không phải
là đồn đại mà hoàn toàn có thật.
Và ngạc nhiên thay, bí quyết màu nhiệm này lại vô cùng đơn giản, chỉ là
một bài tập gồm 5 động tác, hay gọi theo cách của các Lạt ma Tây Tạng là
5 thức.
Trong những ấn phẩm được xuất bản sau này dựa trên cuốn sách của Peter
Kelder, người ta cho rằng, 7 trung tâm năng lượng mà các Lạt ma nhắc đến
chính là 7 luân xa theo quan niệm của y lý học cổ truyền phương Đông.
Liên hệ với y học hiện đại phương Tây, các luân xa được một số nhà
nghiên cứu coi là đối chứng siêu hình của các tuyến nội tiết, với vị trí
và vai trò tương đương.
Cũng theo quan điểm phương Tây, hoạt động của các tuyến nội tiết đóng
vai trò vô cùng quan trọng, thậm chí là chi phối quá trình lão hóa.
Từ sau tuổi 30, hệ nội tiết bắt đầu suy yếu, lượng hormon giảm dần, tác
động trực tiếp lên tinh thần và thể chất, gây ra 12 nhóm triệu chứng rối
loạn và các bệnh của người già như da nhăn, tóc bạc, mất ngủ, loãng
xương...
Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy, khôi phục sự cân bằng nội tiết có thể
làm chậm quá trình lão hóa, trả lại cho cơ thể nhiều trạng thái của
tuổi thanh xuân. Như vậy, tư tưởng chủ đạo của 5 thức tập Suối nguồn
tươi trẻ xuất phát từ phương Đông cũng phù hợp với tinh thần của các
nghiên cứu khoa học phương Tây.
70 trẻ lại thành 40?
Trong cuốn "Con mắt khải huyền", 5 thức tập của các Lạt ma đã giúp đại
tá Bradford trẻ lại đến mức những người mới biết ông sau chuyến viễn du
đến Tây Tạng đều nghĩ rằng vị sỹ quan này chỉ khoảng 40, trong khi tuổi
thực của ông lúc đó đã là 73.
Qua lời kể của đại tá Bradford, người ta còn
biết rằng, khi ở tu viện, ông đã gặp một người phương Tây cũng học Suối
nguồn tươi trẻ. Người này đã ngoài 50, nhưng ngoại hình chỉ khoảng 35 và
phong thái thì trẻ trung như một thanh niên mới 25 tuổi.
Hiệu quả hồi xuân của Suối nguồn tươi trẻ còn được khẳng định qua nhiều
phản hồi từ người tập. Có người cho biết, họ trông trẻ ra đến cả chục
tuổi chỉ sau hơn 1 năm tập ,Suối nguồn tươi trẻ. Người khác tiết lộ, nhờ
5 thức tập mà mái tóc của họ mọc dày đen trở lại khi đã ở lứa tuổi
ngoài 70.
Trên các diễn đàn sức khỏe, không khó để tìm thấy những lời ca ngợi tác
dụng kỳ diệu của Suối nguồn tươi trẻ như sáng mắt, đẹp da, cải thiện trí
nhớ, bệnh tật thuyên giảm.
Nhưng cũng có những ý kiến cho rằng, hiệu quả của 5 thức tập đã được đề
cao quá mức. Carolinda Witt, một chuyên gia nổi tiếng về Suối nguồn tươi
trẻ tại Australia
cho biết, trong hàng trăm học viên mà bà đã trực tiếp giảng dạy, chỉ
duy nhất một người "nghĩ rằng" tóc mình đen trở lại sau khi tập 5 thức
này. Không ai nhờ Suối nguồn tươi trẻ mà trẻ lại 20 - 30 tuổi. Các nếp
nhăn cũng không vì thế mà biến mất.
Theo kinh nghiệm cá nhân của Carolinda Witt, những lợi ích thực tế của
Suối nguồn tươi trẻ bao gồm: sinh lực dồi dào; tinh thần minh mẫn, an
nhiên, thư thái; cơ bắp săn chắc; ngủ tốt; thở sâu; sức khỏe toàn diện
nâng cao, ít ốm vặt; vóc dáng trẻ trung, linh hoạt; giảm cân; cải thiện
sinh hoạt vợ chồng. Tuy không đến mức thần diệu, song những kết quả này
cũng là rất ấn tượng đối với một bài tập mà bất cứ ai cũng có thể thực
hiện chỉ trong 10 phút mỗi ngày.
Bí ẩn và kỳ lạ
Khi "Con mắt khải huyền" được xuất bản, Peter Kelder là một tác giả hoàn
toàn vô danh cả trong giới nghiên cứu lẫn giới văn chương. Và cho đến
nay, người ta vẫn hầu như không biết gì về ông.
Bức màn bí ẩn cũng bao phủ thân phận của đại tá Bradford,
người được coi là có công đưa Suối nguồn tươi trẻ đến với thế giới hiện
đại. Mặc dù Peter Kelder luôn khẳng định nhân vật này có thật, song
nhiều người đã từng đọc tác phẩm của ông cho rằng, vị sĩ quan có thể chỉ
là hư cấu, được tạo ra để tăng tính khách quan, cũng như sự ly kỳ, hấp
dẫn của câu chuyện.
Nguồn gốc của 5 thức tập cũng là điều gây tranh cãi. Suối nguồn tươi trẻ
chưa từng được các Lạt ma Tây Tạng công nhận là bí quyết mà các vị tổ
sư của họ sáng tạo ra. Người ta cũng chưa tìm thấy tu viện đã truyền dạy
Suối nguồn tươi trẻ cho đại tá Bradford. Thông tin trong cuốn sách của Peter Kelder quá sơ sài.
Hơn nữa, qua thăng trầm lịch sử, nhiều tu viện Phật giáo Tây Tạng đã trở
thành hoang phế, nên việc tìm kiếm nơi phát tích của bí quyết hồi xuân
này càng khó khăn, thậm chí là không thể.
Lưu ý trước khi bắt đầu luyện tập 5 thức tập Suối nguồn tươi trẻ
Có một số điểm khác biệt nhỏ giữa 5 thức tập Suối nguồn tươi trẻ được giới thiệu trong sách của các nhà xuất bản khác nhau.
Các hướng dẫn dưới đây được trích nguyên văn từ cuốn "Con mắt khải huyền" xuất bản lần đầu tiên vào năm 1939.
1. Đứng thẳng, 2 tay dang ngang bằng vai. Sau đó xoay tròn theo chiều từ trái sang phải cho đến khi cảm thấy hơi chóng mặt.
Lưu
ý: Khi mới tập, hầu hết mọi người chỉ xoay được nhiều nhất khoảng 6 lần
là cảm thấy chóng mặt. Khi đó, nên ngừng tập, nằm hoặc ngồi nghỉ để cơn
chóng mặt qua đi.
Không nên cố gắng quá sức, vì ngay cả những người thể lực tốt và người
thường xuyên tập yoga cũng có thể phải mất đến 6 tháng mới xoay được đủ
21 lần.
Một số mẹo giảm chóng mặt, buồn nôn:
- Trước khi tập, không nên ăn no hoặc dùng đồ uống có cồn. Nên uống một
chút nước nóng có thả một lát gừng tươi hoặc một chén trà bạc hà.
- Sau khi tập, nếu thấy chóng mặt nhiều có thể dùng ngón cái bấm huyệt
Nội quan trong khoảng 1-2 phút. Huyệt này nằm ở trên nếp gấp khớp cổ tay
2 đốt ngón tay, trong khe giữa gân của 2 cơ nổi rõ khi gấp bàn tay vào
cẳng tay và nghiêng bàn tay vào trong.
2. Nằm ngửa, thẳng người
trên sàn, 2 tay đặt xuôi theo thân mình, lòng bàn úp, ngón tay chụm
lại, đầu các ngón tay của 2 bàn tay hơi hướng vào nhau.
Nâng đầu lên, đồng thời
nhấc 2 chân lên cho đến khi tạo thành đường thẳng đứng. Nếu có thể, hãy
vươn 2 chân về phía đầu, nhưng vẫn phải giữ 2 đầu gối thẳng.
Sau đó từ từ thả đầu và 2 chân xuống sàn, nghỉ một chút cho các cơ bắp được thư giãn rồi lặp lại thức này.
Lưu ý: Trong một số sách
về Suối nguồn tươi trẻ được biên tập lại và tái bản sau này, người tập
được khuyên nên hít vào thật sâu khi nhấc đầu và 2 chân lên, sau đó thở
ra toàn bộ khi hạ đầu và chân xuống.
3. Quỳ
trên sàn, thân mình thẳng, hai tay buông xuôi, bàn tay đặt vào sau đùi.
Ngả đầu và cổ về phía trước càng xa càng tốt, đồng thời đầu cúi xuống
sao cho cằm tựa trên ngực.
Tiếp đó, ngửa ra phía sau càng xa càng tốt, đầu ngả xuống thật thấp. Trở về tư thế ban đầu và tiếp tục lặp lại thức này.
Lưu
ý: Trong một số tài liệu, người tập được khuyên nên hít vào thật sâu
khi ngửa ra sau và thở ra khi trở về tư thế thẳng người.
Những người bị bệnh về
xương khớp không nên cố gắng quá mức khi thực hiện động tác ngửa về sau.
Nếu thấy chóng mặt do thiếu oxy não khi động mạch đốt sống bị chèn ép
thì không nên ngả đầu quá thấp về phía sau.
4. Ngồi
trên sàn, 2 chân duỗi thẳng về phía trước, bàn chân cách nhau khoảng
20cm; 2 tay xuôi theo thân mình, lòng bàn tay úp trên sàn, cạnh mông;
đầu hơi cúi sao cho cằm ngã trên ngực.
Tiếp
đó, ngã đầu ra sau càng xa càng tốt, rồi nâng thân mình lên trong khi
đầu gối gập lại sao cho 2 cẳng chân từ đầu gối trở xuống thẳng đứng, 2
cánh tay cũng thẳng đứng, còn phần thân từ vai đến đầu gối nằm ngang,
song song với sàn nhà. Trở về tư thế ngồi và thư giãn một chút trước khi
lặp lại các động tác của thức này.
Lưu ý: Trong một số tài liệu, người tập được khuyên nên hít sâu khi nâng người lên và thở ra khi hạ người xuống.
5. Chống
2 tay xuống sàn, bàn tay cách nhau khoảng 60cm, khom người, duỗi 2 chân
về phía sau, bàn chân cũng cách nhau 60cm. Đẩy thân mình, đặc biệt là
phần hông lên cao nhất có thể, tạo thành hình chữ V úp ngược, trọng
lượng cơ thể dồn lên bàn tay và các ngón chân.
Đầu hơi cúi để cằm tựa
lên ngực. Sau đó, cong cột sống, hạ thấp thân mình sao cho cơ thể võng
xuống. Đồng thời ngóc đầu lên, để nó ngả ra sau càng xa càng tốt. Tiếp
tục đẩy hông lên cao để lặp lại thức này.
Lưu
ý: Trong một số tài liệu, thức này được hướng dẫn theo trình tự ngược
lại. Đầu tiên, chống tay, cong cột sống để cơ thể võng xuống. Sau đó mới
nâng hông lên cao để tạo thành chữ V ngược.
Để đạt hiệu quả, nên tập đều đặn, mỗi ngày 21 lần cho một thức. Khi mới
bắt đầu, trong tuần lễ thứ nhất, chỉ nên tập mỗi thức 3 lần trong một
ngày. Sau đó, cứ mỗi tuần tiếp theo tăng thêm 2 lần tập cho một thức.
Cứ như vậy cho đến tuần thứ 10, bạn sẽ tập đủ 21 lần mỗi thức trong một
ngày. Nếu có sức khỏe tốt, bạn sẽ chỉ mất 10 phút mỗi ngày cho cả 5
thức. Khi thư giãn giữa các thức, nên đứng thẳng, tay chống vào hông và
thở sâu 1, 2 nhịp.
Sau khi tập, nên lau người bằng khăn ẩm, sau đó lau lại bằng khăn khô.
Cũng có thể tắm bằng nước mát hoặc nước ấm. Tuyệt đối không được tắm
bằng nước lạnh hoặc lau bằng khăn lạnh, vì như vậy bài tập sẽ mất tác
dụng.
Bất chấp mọi mơ hồ, hoài nghi và tranh cãi, bất chấp việc chưa từng được
kiểm chứng bởi các nghiên cứu khoa học, 5 thức tập Suối nguồn tươi trẻ
vẫn cho thấy một sức thu hút đặc biệt. Cuốn sách của Peter Kelder được
chính tác giả tái bản một lần vào năm 1946.
Từ đó cho đến nay, nó đã được một số nhà xuất bản biên soạn lại và tái
bản nhiều lần dưới những tên gọi khác nhau. Trong 70 năm qua, hàng triệu
bản sách bằng gần 40 ngôn ngữ đã mang 5 thức tập đi khắp thế giới.
Nguyễn-kim Khánh