“ Máy bay đã vào không phận Hà
nội, hạ thấp cao độ để chuẩn bị đáp xuống sân bay Nội Bài; nhiệt độ bên ngoài
là 32, xin quý khách trở về chỗ ngồi, thắt giây an toàn, lưng ghế thẳng , để
đảm bảo kết thúc chuyến bay an toàn, xin quý vị vui lòng tắt tất cả đồ dùng
điện tử…”
Giọng tiếp viên hàng không Jet
star thông báo, khách ngồi sát cửa sổ chăm chú nhìn xuống những ô ruộng vườn
bao quanh từng khóm nhà san sát nhau; những nhánh sông màu đục lượn quanh; cảnh
vật hiện ra dưới ánh nắng dễ chịu như một bản đồ tô điểm nhiều màu, nói đúng
hơn là tấm vải bá nạp mang nhiều sắc
thái sống động!
Khi máy bay ra khỏi không phận
SG, nhà cửa xe cộ chìm khuất, một màu xanh của biển trải thảm mênh mông. Từng
lọn bông mây nằm lơ lững giữa trời để phơi nắng. Trên độ cao nhất định, bên dưới cánh máy bay chỉ
toàn màu trắng đục, cứ như máy bay bềnh bồng giữa khoảng không yên ả để trốn
chạy cuộc sống náo nhiệt của hạ giới!
Từ trên cao mới thấy không gian
bao la, biển cả mênh mông, núi sông một dãy, cơ đồ quý giá do cha ông vun bồi
xương máu cho con cháu có được hôm nay; Mùa Thu bước vào tháng cuối, những thập
niên trước chiên tranh, Thu Hà nội mang
dáng dấp kiều diễm của nàng Thơ; Thu Hà nội từng phủ lớp sương mờ tinh anh vào
buổi sáng; mặt hồ Gươm là đà màu trắng phiêu bồng, và đất trời miền Bắc hít thở
hơi mát trong lành mỗi độ Thu sang! Thi ca nhạc họa không tiếc lời ca ngợi vẻ
đẹp của Thu như tuổi dậy thì! Ngày nay, Thu không dịu vợi của không khí mát
lạnh mơn trớn, khí trời oi nhưng nắng ấm dễ chịu so với nắng hạ vừa qua.
Phố phường Hà nội mỗi ngày một
nhộn nhịp. Hàng quán ăn nhậu xuất hiện từng con hẽm. Người dân Hà thành khấm
khá tự bao giờ! Ngoài những đại gia nổi, có bao nhiêu đại gia chìm thể hiện qua
nếp sống hưởng thụ se sua. Lớp trẻ Hà nội ngày nay mọi sinh hoạt hơn hẳn dân SG, không còn một dấu vết gì
trong thời thắt lưng buột bụng của XHCN. Nếu không về ngoại ô hoặc không để ý
đến những trẻ em, cụ già sống lây lất bằng những nghề mọn, buôn vặt thì ai cũng
ngỡ Việt Nam là quốc gia đã phát triển; Đêm 30 tháng 9,chuẩn bị cho sáng hôm
sau khai mac đại lễ đón mừng Ngàn Năm Thăng Long, các phố lớn, cảnh sát giao
thông vất vả điều hòa lưu lượng xe cộ một cách kiên nhẫn. Trên các vĩa hè giờ
đây không còn cho người đi bộ; Người dân cứ đổ ra đường như trẩy hội mùa hoa.
Hàng vạn bóng điện hạt tiêu kết tủa đủ dạng như tấm thảm nhung treo dọc hai bên
phố. Công nghệ điện tử làm cho ánh sáng đèn điện chảy xuống từng cơn nhiều dạng
đẹp mắt. Hồ Tây ẩn hiện cổng chùa Trấn Quốc nằm khuất giữa cái nhộn nhịp; hồ
Trúc Bạch và các công viên không còn khoảng trống của ngày thường. Hồ Gươm và
công viên Đức Lý Thái Tổ trang trí sặc sỡ; nhiều sân khấu lộ thiên trình diễn
các tiết mục phục vụ quần chúng. Ra khỏi Thủ đô mới thấy được không khí mát dịu
vì không còn tắt đường.
Khác với đêm 30, sáng mồng một
quần chúng đổ về hồ gươm và lễ đài chính ở tượng Thánh vương Lý Thái Tổ, không
đông lắm, có lẽ học sinh vẫn phải đến trường và công nhân viên chức chưa được nghỉ lễ! Phần lớn là thanh thiếu
niên và những người từ các tỉnh thành đổ về. Các người lớn tại Hà Thành thản
nhiên như một sự kiện thường nhật. Một ông chủ kiosque băng dĩa bảo: “chúng tôi ở đây có bao giờ qua đến cầu Thê
húc hay bờ hồHoàn Kiếm, vi hằng ngày vẫn vậy thôi”; cũng thế, từ Giáp Bát,
chúng tôi gọi xe ôm về lễ đài chính, bác tài xế hỏi: “ lễ đài ở đâu.”tôi ngạc nhiên về thái độ hờ hững của người dân lao
động tại Hà nội đối với ngày trọng đại như thế. Chả trách, từ 5 giờ sáng, bác
tổ trưởng khu phố Tân Mai gọi bà con treo cờ mà hết ngày khai mạc lễ, khu phố
vẫn im ắng như mọi ngày.Bác tổ trưởng đích thân đem cờ và cán tre leo lên treo
từng nhà cho khu phố! Cả thế giới đều biết ngàn năm Thăng Long của Việt nam,
các tỉnh thành đều nghe nói nhiều về chi phí cho cuộc lễ, nhưng dân Hà nội,
nhất là người lao động họ chỉ quan tâm đến thu nhập mỗi ngày, chiều về có gạo
cho con ăn, có tiền để trang trãi nợ đời! cũng như Vesak 2008 và các sự kiện
mang tầm vóc quốc tế diễn ra tại Thủ đô, trở thành sinh hoạt chính trị không
liên qua đến họ, những sự kiện đó là bổn phận của nhà nước và những tổ chức
liên hệ; Nhưng kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long không thể như thế, vì đây là một
niềm tự hào của dân tộc mà cha ông ta đã gầy dựng, nhà nước thực hiện tưởng nhớ
tiền nhân thì quần chúng phải có bổn phận hưởng ứng như ngày giổ cha ông chúng
ta.
Cuộc sống Hà nội ngày nay lộ rõ
nét giữa giai cấp giàu tiền và quần chúng sa cơ, đầu tắt mặt tối! Sự xô bồ ở
bến xe Giáp Bát, dân chạy xe chỉ thấy có khách và quan tâm đến những khách sang
trọng, lưu ý đến mặc cả có lợi phía nhà xe mà không cần biết khách đó về dự lễ
hay xã hội đang có sự kiện trọng đại; họ cũng chẳng cần biết Lý Thái Tổ là ai;
điều nầy quần chúng không có lỗi, nhưng cũng không phải nhà nước thiếu quảng
bá, do cuộc sống quá chênh lệc mà người
dân không hiểu nguyên nhân nào một số người phất lên nhanh đến thế, số đại
gia Hà nội nhiều hơn cả Sài gòn hiện
nay; chính vì thế mà một số người cố
vươn lên bằng những hành động phi pháp.
Số quan khách tham dự tại lễ đài
chính, ngoài quan chức trung ương và một số tỉnh thành, một số doanh nghiệp thành
đạt, khách mời nước ngoài, các sứ quán, người dân tham dự đứng vòng ngoài có
cảnh sát cơ động canh gác cách xa tượng đài 500m. các ngã đường vào đều cấm xe
lưu thông; Tuy lượng người tham dự sáng khai mạc không đông lắm, nhưng quanh bờ
hồ Gươm cũng không còn chỗ để kẻ đến sau chứng kiến cụ Rùa nổi lên đón mừng đại
lễ. Đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên hay là điềm lành, tuy cụ rùa không được giấy
mời mà vẫn tự nguyện trồi lên đúng lễ khai mạc.
Tờ bướm phát cho quần chúng theo
dỏi chương trình suốt 10 ngày lễ, ngoài
5 sân khấu chung quanh bờ hồ Hoàn Kiếm trình diễn nghệ thuật, triển lãm các
hiện vật lịch sử 1.000 năm Thăng Long – Hà nội, triển lãm thư pháp, còn có biểu
diễn các mẫu áo dài dân tộc, biểu diễn võ thuật, biểu diễn các điệu múa cổ
Thăng Long-Hà nội, đua xe và bóng đá…Điều làm nhiều người ngạc nhiên là có ngày
khai mạc nhưng không có ngày bế mạc; ngày cuối cùng là duyệt binh và đêm hội
văn hóa nghệ thuật.
Một lễ hội mang tầm vóc quốc gia
và truyền thống hào khí của cha ông là một điều cần thiết đê con cháu biết giữ
gìn lãnh thổ biên cương, vì thế việc tốn kém là điều hiển nhiên, nhưng việc tốn
kém cho bộ phim “ Đường đến thành Thăng Long” đem lại nhiều tai tiếng là việc
đáng tiếc!
Sáng khai mạc, trời thật đẹp,
không nắng gắt mà cũng chẳng mưa như những ngày trước đó, Quảng Trị, Huế và các
tỉnh phía Nam lại tầm tả suốt ngày; Từ Ninh Bình, hai xe hoa mang tượng Thánh
vương Lý Thái Tổ lúc còn mặc Long Bào và một tượng mang hình xuất gia, cố chạy
nhanh về Thủ đô tham dự, nhưng trể mất ba tiếng. Tại Ninh Bình, kinh đô Hoa Lư
cũng cờ xí tung bay; những ngọn núi trùng điệp, dựng đứng như khối đá biểu
tượng hào khí địa linh, vẫn cón mang màu xanh của của rừng núi, thế mới biết
tấm lòng, tầm nhìn chiến lược, và khí lực của một đế vương ngàn năm trước vượt
núi băng rừng, phương tiện giao thông, vận chuyển chưa có, đã khai lập một đế
đô tồn tại hàng ngàn năm sau. Ngàn năm trước chưa có phố phường sầm uất, ngàn
năm sau nhà cửa dọc ngang; Vì sao Thánh vương có được tầm nhìn như thế để Hà
nội ngày nay là một thành phố có nhiều sông hồ tắm mát thủ đô! Và địa thế bao
bọc kinh kỳ cho dân tộc vượng phát!
Một Thăng Long-Hà nội đắc địa đã
làm nền tảng văn hóa cho dân Hà Thành; Những cư dân chính thống Hà nội có một
nét đặc biệt tinh tế, lịch lãm trong cung cách giao tế ứng xử; Họ hiếu khách
nhưng khách khó mà hiểu họ muốn gì; họ xởi lỡi nhưng không dễ hòa nhập, họ trau
chuốt lời ăn tiếng nói nhưng khó mà bộc bạch tấm lòng cho ai hiểu; trước chiến
tranh, Hà nội có một nếp văn hóa ẩm thức sang trọng, nhưng giờ đây, một số
người đã xem thịt cầy là văn hóa ẩm thực thực dụng một cách đau lòng! Thăng
Long- Hà nội cũng từng là trung tâm văn hóa chính trị sáng chói nhiều thế kỷ,
từng tạo sự kính nể cho giặc phương Bắc, dẫu sao, Hà nội đã đi vào sử sách làm
nên truyền thống cho một dân tộc mà cháu con ngày nay cần ghi nhớ noi gương. Hà
nội ngày nay liệu có đủ khả năng làm nên ấn tượng đặc thù cho thế hệ con cháu
của ngàn năm sau như cha ông chúng ta từng đã!!!
Kỷ niệm ngàn năm Thăng Long Hà
nội ngày nay, dù đứng góc độ nào, kẻ chống đối xuyên tạc hay người ủng hộ, cũng
đều không thể phủ nhận một sáng kiến làm nổi bậc tiền hiền mà ngàn năm qua bị
bụi mờ lịch sử chôn vùi. Kỷ niệm nầy cũng sẽ đi vào lịch sử, khi mà màu đỏ của
rừng cờ tung bay khắp nơi trên quê hương, tuy chưa đi vào tất cả lòng người dân
Thủ đô hiện tại. Vẫn là rừng đỏ Thăng Long!
MINH MẪN
02.10.2010